Warszawapakta

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket

Warszawapakta (offisielt: «Traktaten for vennskap, samarbeid og gjensidig assistanse») var ein militærallianse mellom Sovjetunionen og den tidligare austblokka. I alliansen var det både reelt uavhengige statar og statar som til tross for formelt sjølvstende de facto var styrt frå Sovjetunionen. Forsøk på å bryte ut av pakta vart slått ned.

Traktaten vart etablert som forsvarspakt retta mot NATO, som hadde vorte etablert i 1949. Ei viktig hending som førte til danninga av Warszawapakta var (Vest-)Tysklands gjenopprustning og NATO-medlemskap. Pakta vart underskreven i Warszawa 14. mai 1955, og trådde i kraft 5. juni 1955. Pakta held til den kalde krigen var over, og medlemslanda byrja å trekkje seg i 1991 (DDRs medlemskap opphøyrde då staten slutta å eksistere eit år før), og pakta vart offisielt oppløyst 1. juli 1991.

[endre] Medlemmer

• Sovjetunionen
• Albania (Khrusjtsjov kaster landet ut av Warszawa-pakten 17. oktober 1961)
• Bulgaria
• Romania
• Tsjekkoslovakia (etter Sovjetunionen braut saman: Tsjekkia og Slovakia)
• Folkerepublikken Polen (etter Sovjetunionen braut saman: Republikken Polen)
• Ungarn
• Den tyske demokratiske republikk (etter Sovjetunionen braut saman: gjenforent med (Vest-)Tyskland)

Det strengt stalinistiske Albania trakk seg ut av alliansen i 1961 som følge av usemja mellom Folkerepublikken Kina og Sovjetunionen etter at Sovjetunionen hadde fordømt Stalin og gjennomgått ei avstalinisering.

Denne historieartikkelen er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia å vekse seg stor og sterk gjennom å utvide han. Sjå òg: Oversyn over historiespirer.