დიუმა, ალექსანდრ (უფროსი)

ვიკიპედიიდან

ალექსანდრე დიუმა (უფროსი) (ფრანგ. Alexandre Dumas, père) (24 ივლისი, 1802, ვილიე–კოტრე – † 5 დეკემბერი, 1870, პიუი) – ფრანგი მწერალი, დრამატურგი და ჟურნალისტი.

[რედაქტირება] ბიოგრაფია

ალექსანდრე დიუმას ბაბუა მარკიზი ანტუან–ალექსანდრე დავი დე ლა პელეტერი საფრანგეთის კოლონია ჰაიტიზე არტილერიის გენერლის წოდებით მსახურობდა. ჰაიტიზე იგი დაქორწინდა ზანგ მონა ქალზე მარი–კესეტ დიუმაზე, რომელმაც 1762 წელს ქვეყანას მოავლინა მომავალი მწერლის მამა, თომა–ალექსანდრე.

მარკიზს არ გასჭირვებია მულატი შვილისთვის ცხოვრების გზის გაკაფვა საფრანგეთში და მალე თომა–ალექსანდრე ნაპოლეონის არმიის გენერალი გახდა.

თომა–ალექსანდრე გარდაიცვალა 1806 წელს, როცა ალექსანდრე დიუმა 4 წლის იყო. მიუხედავად სიღარიბისა, ოჯახს გავლენიანი არისტოკრატიული კავშირები ჰქონდა. სწორედ ამ კავშირების წყალობით ოცი წლის ასაკში ალექსანდრემ მუშაობა დაიწყო პარიზში პალე–როიალის სასახლეში ჰერცოგ ორლეანელის კანცელარიაში.

კანცელარაში მუშაობის პარალელურად დიუმამ დაიწყო სხვადასხვა ჟურნალებში პიესებისა და სტატიების გამოქვეყნება. პირველ პიესას, "ანრი მესამე და მისი კარი" (Henri III et sa cour, 1829), დიდი წარმატება ხვდა წილად. ასევე აღიარები იქნა მეორე მისი ნაწარმოებიც – "კრისტინა" (Christine ou Stockholm, Fontainebleau et Rome, 1830).

1835 წელს გამოვიდა მისი პირველი ისტორიული რომანი "იზაბელა ბავარიელი" (Isabel de Bavière). მას მერე გაზეთებში ხშირად იბეჭდებოდა მისი ნაწარმოებები.

1840 წელს დაქორწინდა მსახიობ იდა ფერიერზე. მიუხედავა ამისა იგი აგრძელებდა სხვა ქალებთან შეხვედრას, რის შედეგად მას 3 უკანონო შვილი გაუჩნდა (ერთ–ერთი მათგანი მოგვიანებით ასევე წარმატებულ მწერლად იქცა). ალექსანდრე ქალებსა და ფუფუნებაზე დიდ ფულს ხარჯავდა. გამოსა რამოდენიმე ჟურნალი, დაარსა თეატრი – თუმცა მისი წამოწყებები კრახით დასრულდა. ამის გამო 1851 წელს კრედიტორებს ბრიუსელში დაემალა. 1858–1859 წლები რუსეთში გაატარა, სტუმრობდა თბილისსა და საქართველოს სხვა ქალაქებს. 3 წელიწადი მონაწილეობდა სახალხო მოძრაობაში იტალიის გაერთიანებისთვის.

[რედაქტირება] რჩეული ნაწარმოებები

• ტრილოგია სამ მუშკეტერზე:
  • «სამი მუშკეტერი» (Les Trois Mousquetaires, 1844)
  • «ოცი წლის შემდეგ» (Vingt ans après, 1845)
  • «ვიკონტი დე ბრაჟელონი, ანუ ათი წლის შემდეგ» (Le Vicomte de Bragelonne, ou Dix ans plus tard, 1847)
• «გრაფი მონტე–კრისტო» (Le Comte de Monte-Cristo, 1845—1846)
• «ორი დიანა» (Les Deux Diane, 1846)
• ტრილოგია ანრი ნავარელზე:
  • «დედოფალი მარგო» (La Reine Margot, 1845)
  • «გრაფინია დე მონსორო» (La Dame de Monsoreau, 1846)
  • «ორმოცდახუთი» (Les Quarante-Cinq, 1847)
• სერია საფრანგეთის რევოლუციაზე:
  • «ჯუზეპე ბალზამო, ანუ ექიმის ჩანაწერები» (Joseph Balsamo, 1846—1848)
  • «დედოფლის ყელსაბამი» (Le Collier de la Reine,1849-1850)
  • «ანჟი პიტუ» (Ange Pitou,1853)
  • «გრაფინია დე შარნი» (La Comtesse de Charny,1853-1855)
  • «შევალიე დე მეზონ–რუჟი» (Le Chevalier de Maison-Rouge,1845)
• «შავი ტიტა» (La tulipe noire, 1850)