جمهوری پنجم فرانسه
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
| تاریخ فرانسه |
|
|---|---|
| تاریخ دوره‌های فرانسه | |
| گل‌ها | |
| گل‌های رومی | |
| فرانک‌ها | |
| فرانسه در قرون وسطی | |
| فرانسه در آغاز دوره مدرن | |
| فرانسه در سده نوزدهم | |
| فرانسه در دوران مدرن | |
| دودمان‌ها و حکومت‌ها | |
| مروونژی‌ها (۷۵۱-۴۱۰) | |
| کارولنژی‌ها (۹۸۷-۷۵۱) | |
| کاپتی‌ها (۱۳۲۸-۹۸۷) | |
| دودمان والواها (۱۵۸۹-۱۳۲۸) | |
| دودمان بوربون‌ها (۱۸۳۰-۱۵۸۹) | |
| جمهوری اول (۱۸۰۴-۱۷۹۲) | |
| مجمع ملی (۱۷۹۵-۱۷۹۲) | |
| دیرکتوار (۱۷۹۹-۱۷۹۵) | |
| کنسول‌های فرانسه (۱۸۰۴-۱۷۹۹) | |
| امپراتوری اول (۱۸۱۴-۱۸۰۴) | |
| بازگشت بوربون‌ها (۱۸۳۰-۱۸۱۴) | |
| سلطنت ژوئیه (۱۸۴۸-۱۸۳۰) | |
| جمهوری دوم (۱۸۵۲-۱۸۴۸) | |
| امپراتوری دوم (۱۸۷۰-۱۸۵۲) | |
| جمهوری سوم (۱۹۴۰-۱۹۷۰) | |
| دولت ویشی (۱۹۴۴-۱۹۴۰) | |
| جمهوری چهارم (۱۹۵۸-۱۹۴۶) | |
| جمهوری پنجم (از ۱۹۵۸ تاکنون) | |
| موضوعی | |
| استان‌های تاریخی فرانسه | |
| تاریخ اقتصاد فرانسه | |
| تاریخ نظامی فرانسه | |
| تاریخ استعمارگری فرانسه | |
| تاریخ هنر فرانسه | |
| تاریخ ادبیات فرانسه | |
| تاریخ زبان فرانسوی | |
| فرهنگ فرانسه | |
| گاهشمار تاریخ فرانسه | |
| پروژه تاریخ فرانسه |
جمهوری پنجم فرانسه نام دولت کنونی فرانسه است که از ۵ اکتبر۱۹۵۸ پدید آمده.این جمهوری بر ویرانه‌های جمهوری چهارم فرانسه ساخته شده است.با کنار گذاشتن دولت ناتوان پارلمانگرای جمهوری چهارم دولت مرکزگرای کنونی زاده شد.در رژیم تازه رئیس جمهور دیگر مقامی تشریفاتی نیست.
[ویرایش] پایه‌ریزی
انگیزاننده پایه‌ریزی جمهوری پنج بحران الجزایر بود.هرچند فرانسه بسیاری از مستعمره‌هایش را در باختر آفریقا،و جنوب شرقی آسیا از دست داده بود ولی هنوز الجزایر را نگاه داشته بود.سرانجام در ۵ ژوئیه۱۹۶۲ الجزایر به استقلال رسید.
شارل دو گل از این بحران برای پدیدآوردن جمهوری‌ای نوین با رئیس جمهوری با اخیارات بیشتر سود برد. همانگونه که پیشتر گفته شد رئیس جمهور در جمهوری چهارم نمادین بود. دوره زمامداری رئیس جمهور در قانون اساسی نو درازتر شد (در آغاز هفت سال و اکنون پنج سال) و نیروی رئیس جمهور نیز در سنجش با دیگر رژیمهای مردمسالار در اروپا بسیار بیشتر است. قانون اساسی تازه در ۲۸ سپتامبر۱۹۵۸ به همه‌پرسی گذارده شد و با ۷۹٫۲٪ رای به تصویب رسید.
رئیس جمهور در آغاز از سوی دانشکده گزینش برگزیده می‌شد ولی در سال ۱۹۶۲ دو گل پیشنهاد کرد که رئیس جمهور با رای مستقیم مردم برگزیده شود.
[ویرایش] جمهوری پنجم پس از دو گل
جانشینان دو گل اینان بودند:
- ژرژ پمپیدو؛ از ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۴
- والری ژیسکار دستن؛ از ۱۹۷۴ تا ۱۹۸۱
- فرانسوا میتران؛ ۱۹۸۱ تا ۱۹۹۵
- ژاک شیراک؛۱۹۹۵ تا کنون
از سال ۱۹۷۰ تاکنون تغییرات اندکی به قانون اساسی فرانسه وارد آنده است.از شمار عزل و نسبها بسیار کاسته شده است. درازای زمامداری رئیس جمهور و پارلمان هر دو پنج سال است. نخست وزیر دارای مقداری قدرت اجرائی برای انتقال به اتحادیه اروپاست.
گاهی به دلیل داشتن قدرت اجرائی رئیس جمهور در جمهوری پنجم این رژیم را برای برپایی یک حکومت پادشاهی نکوهش کرده‌اند. برخی جناحهای چپ فرانسه نیز مانند فردی به نام آرنو مونتبورگ سخن از ویرانی جمهوری پنجم و برپایی جمهوری ششم بر زبان می‌‌آورند ولی به هر روی نشانه‌ای از فروپاشی در این رژیم دیده نمی‌شود.
[ویرایش] منبع
- ویکی‌پدیای انگلیسی
 |
این مقاله بخشی از پروژه تاریخ فرانسه است. این پروژه به منظور ایجاد، گسترش و تکمیل مقاله‌های مربوط به تاریخ فرانسه آغاز شده است. شما می‌توانید با رفتن به صفحه اصلی پروژه از جزئیات آن مطلع شده و در صورت تمایل با آن همکاری کنید. |
