Kapitalo
El Vikipedio
La kapitalo - laŭ la klasika kapitalideo – apartenas al la tria granda kategorio de la produktaj kondiĉoj (krom la naturaj fontoj kaj la homa laboro). La kapitalaĵojn produktas la ekonomia sistemo por uzi ilin kiel produkta investo por plua produkto de kapitalaĵoj kaj servoj. Se la kapitalo aperas en mona formo, oni nomas ĝin fiksa kapitalo. La profitprocento de la kapitalo estas la jara (aŭ alia tempodaŭro) neta profito en procento.
Por uzo de la konstantaj kapitaloj, oni devas pagi pruntoprezon, por aĉeti ilin, oni bezonas ŝparitan financan kapitalon. Se oni ne uzas la monkapitalon por aĉeti kapitalaĵojn, sed prunti ilin sur la financkapitala merkato. Tiam la profito de la financa kapitalo estas la interezo.
Oni kalkulas la profiton, ke oni tiras el la tuta enspezo ĉiun koston, kaj la profitprocento iĝas la enspezo je monunua investo. Sur tiuj terenoj, kie la kapitalo tre malabundas, iĝas pli alta la profitprocento. Kun plimultiĝo de la kapitalo – se la laboro kaj la agro estas la sama kaj ini elĉerpis ĉiujn eblojn sur kapitalmanka tereno – malpliiĝas la profitprocento.
La nuntempa praktiko montras, ke malpliiĝon de la profitprocento ekvilibrigas la la teknologia evoluo, estigo de kaŝita monopolo.
vidu: La Kapitalo, trivoluma verko de Karl Marx
