Beijing

Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.

北京市
Běijīng Shì

Talfyriad: 京 (pinyin: Jīng)
Y Ddinas Gwaharddedig
Gwraidd yr Enw	北 běi - gogledd 京 jīng - prif ddinas felly: prif ddinas gogleddol
Maint  - Cyfanswm  - % o'r cenhedl	Rhenc 29fed 16,808 km² 0.175%
Poblogaeth  - Cyfanswm (2001)  - % o'r cenhedl  - Dwysedd	Rhenc 26fed 13,820,000 1.08% 822/km²
GDP yn RMB¥  - Cyfanswm (2002)  - % o'r cenhedl  - per capita	Rhenc 15fed 313.0 billiwn ¥ 3.06% 22600 ¥
Math o lywodraeth	Bwrdeistref
Rhanbarthau safon sirol	18
Rhanbarthau safon trefi	318
Côd Post	100000 - 102600
Côd Ffôn	10
Rhagddodiad plât rhifau	京A, C, E, F, H
	京B (tacsïau)
	京G (maestrefi pell)
	京O (heddlu ac awdurdodau)
ISO 3166-2	CN-11

Prif ddinas y Gweriniaeth Pobl Tsieina a dinas ail fwyaf y wlad gyda 13,820,000 o drigolion yw Beijing (北京, "prif ddinas gogleddol").

[golygu] Enw'r ddinas

Ystyr Beijing yw "prif ddinas gogleddol" (cymharwch Nanjing, "y prif ddinas deheuol", a Tonkin a Tokyo, mae'r ddau yn ystyro "y prif ddinas ddwyrainol"). Weithiau mae Beijing yn cael ei alw'n Peking -- mae'r enw hon yn dod drwy cenhadwyr Ffrengig pedwar cant mlynedd yn ôl, ac mae'n dangos newidiad mewn sain yn ystod y Brenhinllin Qing.

Yn Tsieina mae'r ddinas wedi newid ei henw llawer gwaith. Rhwng 1928 a 1949, Beiping (Heddwch gogleddol) oedd enw'r ddinas, achos roedd y llywodraeth Cenedlaetholwyr (Kuomintang) yn rheoli'r gwlad o Nanjing, a roedden nhw'n eisiau dangos fod Beijing ddim yn brif ddinas y wlad. Pan oedd y Siapaneaid yn rheoli'r gwlad bwped yn ngogledd Tsieina gyda'r ddinas yn brif ddinas, roedd yr enw yn Beijing unwaith eto, ond yn 1945 newidwyd llywodraeth Gweriniaeth Tsieina yr enw yn ôl i Beiping. Pan enillodd y Plaid Gomiwnyddol y rhyfel gartref yn Hydref 1949 newidwyd yr enw yn ôl i Beijing i ddangos eu bod nhw'n rheoli Tsieina i gyd. Dydi llywodraeth y Weriniaeth Tsieina yn Taiwan ddim wedi newid yr enw yn swyddogol, ac yn y 1950au a 1960au roedd llawer o bobl o Taiwan yn galw y ddinas yn "Beiping". Heddiw mae bron pawb o Taiwan (yn cynnwys y llywodraeth) yn galw'r ddinas yn "Beijing".