Helijum
Sa Wikipedije, slobodne enciklopedije
Sadržaj |
[izmijeni] Rasprostranjenost
Helijum (He, latinski helium) - je drugi hemijski element po lakoći, odmah poslije vodonika. Takođe je drugi po rasprostranjenosti u vasioni, ali na Zemlji se javlja samo u tragovima (4 × 10-7% u gornjim slojevima Zemlje). Helijum se na Zemlji uglavnom javlja u atmosferi.(5,2 × 10-4% u vazduhu). U litosferi helijum se takođe javlja, ali u veoma malim količinama. Praktično sav helijum koji je postojao na Zemlji nije mogao da gradi jedinjenja sa drugim elementima pa je zbog male mase napustio atmosferu Zemlje.
[izmijeni] Izotopi i osobine
Javlja se u obliku 2 postojana izotopa - 3He i 4He kao i 4 nepostojana: 5He, 6He, 7He i 8He.
Helijum je plemeniti gas, najneaktivniji hemijski element, sa veoma velikom energijom jonizacije. Nema nikakav biološki značaj.
[izmijeni] Upotreba
- Helijum se u tečnom obliku koristi za hlađenje tamo gde su potrebne veoma niske temperature, zbog njegove niske tačke ključanja.
- Tečni helijum koristi se za magnetne rezonance.
- Kao najlakši siguran gas (nezapaljiv) koristio se za punjenje balona. Sada se sve rjeđe koristi zbog velikih troškova pri dobijanju, a umjesto njega se najčešće koristi zagrijan vazduh.
- Zbog male rastvorljivosti u krvi koristi se kao sastojak mješavine za ronjenje na velikim dubinama.
[izmijeni] Dobijanje helijuma
Helijum se dobija uglavnom iz zemnog gasa koji je bogat ovim elementom. Ovog bogatog helijumom gasa najviše ima u SAD. Helijum se dobija i frakcionom destilacijom tečnog vazduha.
Svjetska produkcija helijuma iznosi oko 4500 tona u toku godine.
[izmijeni] Način isporuke u industriji
- Isporučuje se u gasovitom i tečnom stanju.
- Gasoviti helijum se isporučuje komprimovan u čeličnim bocama, zapremine 6m3; 7,5m3 i 10m3.
Postoji nekoliko vrsta čistoća: balon -gas 4.6; 5.0 i 6.0
- Tečni helijum čistoće 5.0 se isporučuje u posudama, zapremina 50, 100, 250, 380 i 450 litara.
