Web - Amazon

We provide Linux to the World


We support WINRAR [What is this] - [Download .exe file(s) for Windows]

CLASSICISTRANIERI HOME PAGE - YOUTUBE CHANNEL
SITEMAP
Audiobooks by Valerio Di Stefano: Single Download - Complete Download [TAR] [WIM] [ZIP] [RAR] - Alphabetical Download  [TAR] [WIM] [ZIP] [RAR] - Download Instructions

Make a donation: IBAN: IT36M0708677020000000008016 - BIC/SWIFT:  ICRAITRRU60 - VALERIO DI STEFANO or
Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions
Roine - Biquipedia, a enziclopedia libre

Roine

De Biquipedia

Roine
Imachen:Río Roine.PNG
Longaria 812 km
Altaria d'o naxedero 1753 m
Cabal meyano 1820 m³/s
Superfizie d'a cuenca 95.500 km²
Naxedero Glaziar d'o Roine
Desembocadura Mar Mediterranio
Estatos per an pasa Suiza, Franzia
Río

O Roine (Rhône en franzés, Ròse en oczitán, Roun en francoprobenzal, Rhone en alemán estándar, Rotten en alamanico superior de Valais) ye un de os ríos más grans d' Europa, que naxe en o cantón de Valais (u Wallis), en Suiza, e muere en a costa mediterrania franzesa.


Contenius

[Editar] Orichen de o nombre

O nombre de o Roine, escrito Royne en grafía aragonesa meyebal, prozede de o latín Rhodanus, debez prenito á o grieco antigo Pοδανός (Rhodanós), bersión elena de o nombre galo (zelta) de o río, tal cual yera sentito per os griecos que abitaban a colonia de Massalia, l'autual Marsella.

O nombre zelta de o río, que debeba d'estar Rodo u Roto ("o que redola", "o que corre"), yera una denominazión frecuén ta os ríos en l'antiga luenga zelta. Asinas clamaban tamién o baxo Sena e d'altros ríos de a Europa ozidental. O nombre zelta prozede d'una radiz protoindoeuropeya *ret- ("redolar, correr"), que daría rota en latín (d'an "rueda" e os suyos deribatos en aragonés).

Manimenos, bels lingüistas opinan que a radiz rot- u rod- de o nombre "Roine" e d'altros muitos ríos europeus ye en berdá preindoeuropeya; en ixe caso, que se parexese á o berbo protozelta reto ("correr") estaría una coinzidenzia.

[Editar] Curso de o río

Naxe amán de o glaziar de o Roine (Valais, Suiza) en o mazizo de Saint-Gotthard, á una altaria de 1753 m.

O Roine ye una garona dica que plega ta Martigny; d'allá entadebán se torna un gran río de montaña que esnabesa, enta o Surueste, una bal glaziar. Dimpués chira enta o Nordueste ta salir de os Alpes e fluye ta l'Ueste per o Laco Leman (u Laco de Chinebra) antis d'entrar en Franzia.

En Lyon, s'achunta con o Saona.

En plegando ta Arles, o Roine se trestalla en dos, formando lo delta de Camarga. Os dos estallos rematan en o Mar Mediterranio; un ye o Grand Rhône u Roine Gran e l'altro lo Petit Rhône u Roine Chico.

[Editar] Afluyens prenzipals

  • l'Aigas u Aigues
  • l'Ain
  • l'Ardescha u Ardèche
  • l'Arve
  • a Droma u Drôme
  • a Durença u Durance
  • o Gardon u Gard
  • o Isèra u Isère
  • l'Ovesa u Ouvèze
  • a Saona

[Editar] Prenzipals ziudaz amanatas

O Roine en pasando per Bèucaire
Enlarge
O Roine en pasando per Bèucaire

[Editar] Suiza

  • Brig
  • Sion
  • Chinebra

[Editar] Franzia

  • Lión u Lyon
  • Tornon u Tournon-sur-Rhône
  • Valença u Valence
  • Montelaimar u Montélimar
  • Aurenja u Orange
  • Abiñón
  • Bèucaire u Beaucaire
  • Tarascon
  • Arles

[Editar] Idrolochía

Tien una longaria de 812 km e un cabal meyano en a desembocadura de 1.710 m³/s; considerando-ne l'aria, de 95.000 km², ye pues un de os ríos con un cabal relatibo más gran d'Europa: 17,9 l/s/ km².

Delta de o Roine
Enlarge
Delta de o Roine

Tiene tres mecanismos d'alimentazión prenzipals:

  • A fuesa de nieu de os Alpes.
  • Os frens ozeanicos (que afeutan sobre tot o Nordeste de a cuenca)
  • As tronadas mediterranias (que n'afeutan o Sur).

Ixo causa un rechimen irregular, con un menimo ta berano marcato e masimos ta primabera e agüerro. As abenitas alcanzan añalmén baluras masimas de 4.000 m³/s, mientres que en crexitas eszeuzionals s'ha plegato ta cabals de 13.000 m³/s. O suyo cabal se ye achiquito prou en os zaguers sieglos. 3 posibles razons:

  • Desminuzión cheneral de as prezepitazions dende a Chiqueta Edá de Chelo.
  • Reforestazión de a suya cuenca, per culpa de o cambio d'emplegos de o suelo, cheneral en Europa, causando l'albandono de l'agricultura.
  • Entibadura de muitos de os suyos afluyens.

Os dos zaguers fautors no sólo n'han achiquito lo cabal, tamién n'han escabonato as puntas e esmermato l'alportazión de sedimentos (o incremento de a superfizie boscosa grazias á una menor erosión, a entibadura per culpa de l'acumulazión en as infrastruturas).

[Editar] Istoria

O Roine ye estata una bía de comerzio dende os tiempos preistoricos, unindo lo Norte d'Europa con o Mediterranio.

O delta de o Roine s'emprenzipió á formar fa uns 7.000 años, con un creximiento zentrato en o suyo costato ozidental (o que corresponde güei á o Roine Chico) que dimpués estió remplazato per a formazión de a punta oriental en a boca de o Roine Gran. Autualmén o delta ocupa una superfizie de 1.710 km², con una longaria de litoral de 90 km.

En o zaguer sieglo, o delta ha bisto recular o suyo comportamiento espansibo. En cheneral, tota la costa de o delta ye en regresión.

[Editar] Enlazes esternos

Our "Network":

Project Gutenberg
https://gutenberg.classicistranieri.com

Encyclopaedia Britannica 1911
https://encyclopaediabritannica.classicistranieri.com

Librivox Audiobooks
https://librivox.classicistranieri.com

Linux Distributions
https://old.classicistranieri.com

Magnatune (MP3 Music)
https://magnatune.classicistranieri.com

Static Wikipedia (June 2008)
https://wikipedia.classicistranieri.com

Static Wikipedia (March 2008)
https://wikipedia2007.classicistranieri.com/mar2008/

Static Wikipedia (2007)
https://wikipedia2007.classicistranieri.com

Static Wikipedia (2006)
https://wikipedia2006.classicistranieri.com

Liber Liber
https://liberliber.classicistranieri.com

ZIM Files for Kiwix
https://zim.classicistranieri.com


Other Websites:

Bach - Goldberg Variations
https://www.goldbergvariations.org

Lazarillo de Tormes
https://www.lazarillodetormes.org

Madame Bovary
https://www.madamebovary.org

Il Fu Mattia Pascal
https://www.mattiapascal.it

The Voice in the Desert
https://www.thevoiceinthedesert.org

Confessione d'un amore fascista
https://www.amorefascista.it

Malinverno
https://www.malinverno.org

Debito formativo
https://www.debitoformativo.it

Adina Spire
https://www.adinaspire.com