Mons
vanuit Wikipedia, die vrye ensiklopedie.
| Mons (Bergen) | |
|---|---|
 |
 |
| Land: |  België |
| Gewes (deelstaat): |  Wallonië |
| Gemeenskap: | Franse Gemeenskap |
| Provinsie: |  Hainaut |
| Koördinate: | 50°27’ N, 03°56’ O |
| Oppervlakte: | 146,56 vk km |
| Bevolking: | 90 946 (Julie 2005) |
| Bevolkingsdigtheid: | 621 / vk km |
| Burgemeester: | Jean-Claude Carpentier (PS) |
Mons (Duits en Nederlands: Bergen) is die hoofstad, handel- en kulturele sentrum van die Belgiese provinsie Hainaut (Wallonië). Sedert 31 Maart 1967 huisves Mons ook die Militêre Hoofkwartier van die Noord-Atlantiese Verdragsorganisasie (NAVO), SHAPE (Supreme Headquarters Allied Powers Europe).
Die stad het sy naam te danke aan die geografiese ligging en is oorspronklik op een van die vyf heuwels in die riviervlakte van die Haine gestig. In die tydperk tussen die 9de en die 15de eeu is Mons die woonplek van die grawe van Hainaut. Mons lê digby die Franse grens in die Borinage-gebied, die voormalige sentrum van die steenkoolmynbou in België, en word deur middel van kanale met die Schelderivier en die kanaal van Brussel-Charleroi verbind.
[wysig] Geskiedenis
Argeologiese opgrawings in die nabygeleë vuursteengroewe van Spiennes, wat deur die UNESCO as wêrelderfenisgebiede gelys is, het die bewys gelewer dat die eerste menslike nedersettings in die gebied reeds in die Laat-Steentydperk en in die Ystertydperk bestaan.
Die oorspronge van Mons gaan terug op 'n Romeinse castrum, wat deur Gaius Julius Caesar tydens sy oorlog teen die Galliërs opgerig is. Mons dien in hierdie tydperk as 'n militêre kamp langs die grootpad van Bavay na Utrecht.
Die huidige stad ontwikkel ringsom 'n klooster uit die vroeë Middeleeue. Ter beskerming van die stad laat die hertog van Hainaut 'n kasteel op die bergspits van een van die heuwels in die omgewing oprig. 'n Verdedigingswal met 'n lengte van een kilometer is in die 12de eeu gebou.
Tydens die Nederlandse Vryheidsoorloë is Mons in 1572 deur die prins Lodewyk van Nassou ingeneem, tog slaag die Spanjaarde daarin om die stad in dieselfde jaar weer te herower. Pogings deur Coligny en die prins van Oranje om die stad te bevry, het misluk.
Ná 'n eerste Franse blokkade in 1677 onder die bevel van die maarskalk Humières is Mons op 8 April 1691 deur verraad aan die Franse generaal Vauban uitgelewer. As gevolg van die Vrede van Ryswyk, wat in 1697 gesluit is, is die Spaanse heerskappy oor die stad herstel.
Tydens die Spaanse erfopvolgingsoorlog word die stad opnuut deur die Franse ingeneem, gee egter in 1709 aan die gealliëerde magte oor. Op 10 Julie 1746 is Mons nog 'n keer deur Franse troepe beset, nogtans kom die stad later weer onder Oostenrykse heerskappy. Die laaste Franse besetting volg op die slag van Jemappes in 1792.
As gevolg van die besettings deur vreemde magte is die versterkings van Mons voortdurend uitgebrei en gemoderniseer. Tegelykertyd groei die stad en begin geleidelik ook om die omliggende dorpe by die stadsgebied in te lyf.
Teen die einde van die 19de eeu het Mons meer as 25 000 inwoners, met die suiker-, seep-, tabak-, kantwerk-, aardewerk-, yster-, wol- en katoennywerhede, brouerye en steenkoolmynbou as ekonomiese basis.
