וואלן

פֿון װיקיפּעדיע

^{צו מיינט איר וויקיפעדיע:וואלן?}

וואלן איז די פאליטישע באשליסונג ווי מענטשן שטימען צו ערוועלן א פאליטישן קאנדידאט אדער פארטיי וואס זאל פירען א רעגירונג.

בירגער אנטיילונג בײַ אַ פארלאמענט אדער רעפובליק איז איינע פון די גרונדענע יסודות אין פאליטישע דעמאקראטישע רעגירונג צו ערלויבן יעדן בירגער א טייל נעמען אין דעם פירונג פון זיין רעגירונג, וואס ווערט דורכגעפירט דורך דעם וואס דער בירגער קען אויסקלייבן די פירערס פון דאס רעגירונג ביי די האפיגע וואלן.

די גאנג, איז אבער נישט אן העכטע דעמאקראטיע, ווייל נאך וואס דער בירגער האט אויסגעקליבן זיין באשטימטן פירער, קען דאך זיין באשטימטער פירער אויסמאכן געזעצן לויט ווי עס גלוסט זיך אים אָן זיך באטייליגן מיט זיינע אויסוויילערס. אלזא, וויבאלד די בירגערס זיינען אזוי פיל מיליאנען, איז דאך זייער שווער צו איבערגעבן דאס מעגלעכקייט פאר די בירגערס צו זיך באטייליגן מיט יעדן געזעץ אינעם רעגירונג, און דערפאר האט מען באשטימט זאלן זיין נאר עטליכע צענדליגע פירערס (120 אין מדינת ישראל) וואס וועלן ווערן אויסגעקליבן דורך די בירגערס.

היינט וואס די טעכנעלאגיע איז זייער אנטוויקלט געווארן, שטעלט זיך א פראגע פארוואס זאל מען נישט געבן פאר יעדן בירגער אן ערלויבונג צו זיך באטייליגן אויך מיט יעדע פארשלאג צו אפשטימען אן אייגענעם מיינונג. און דאס הייסט דירעקטע דעמאקראטיע - ווייל עס איז דירעקט אן קיין מעקלער.

[בעאַרבעטן] די בירגער אנטייל אין פאליטיק

עס זיינען דא עטליכע שטאפלען אין דעם בטיילונג-נעמען פון די בירגער ביי א מדינה:

1. אזעלכע וואס אינטרעסירן זיך נישט בכלל אין פאליטיק, און זיי גייען נישט אפילו צו די וואלן. אין די דעמאקראטישע מדינות נעמען צווישן 50% ביז 80% א טייל אין די וואלן.
2. אזעלכע וואס גייען נאר צו די וואלן, און אינטרעסירן זיך אין פאליטיק נאר ביי די תקופה פון די וואלן.
3. אזעלכע וואס אינטרעסירן זיך אימער אין פאליטיק און זיי האלטן אויף אן אויג וואס עס טוט זיך ביים רעגירונג, און נעמען א טייל אין טועכצער און דעמאנסטראציעס אין פאליטישע פּראָפּאַגאַנדעס.
4. אזעלכע וואס האבן אן אויפגאבע ארום די רעגירונג און האבן השפעה אויף די באשטימונגען פון די רעגירונג.
5. די וואס זיינען אין דאס פארלאמענט (חברי כנסת), רעפובליק, די רעגירונגס מיניסטערס אא"וו.