Uzay mekiği
Vikipedi, özgür ansiklopedi
UZAY MEKİĞİ
Uzay mekikleri ilk defa 1981'de NASA tarafından hizmete kondu.Amacı uzaya gönderilen aracın tekrar tekrar kullanılarak maliyetini azaltmaktı.Zira US Space Shuttle 120'den fazla uçuş yapmıştır.Fakat daha sonra yapılan araştırmalar tekrar kullanılabilir uzay mekiklerinin eski tip roketlere göre daha maliyetli olduğunu gösterdi.Bunun sebebi uzay mekiklerinin kullanıldıktan sonra uzun ve pahalı bakımlara ihtiyaç duymasıydı.
NASA ilk başta 4 adet mekik üretmesine rağmen Columbia kazası nedeniyle şu an filoda Discovery (1983), Atlantis (1985)ve Endeavour (1991) bulunmaktadır.
Uzay mekiği denince akla gelen sadece uçağa benzeyan araçtır.Yandaki resimde görülen aracın tümü değildir.Bu araç ana olarak 3 bölümden oluşur :
1.Katı yakıt roketleri
Bunlar yandaki resimde uzay mekiğinin iki yanında bulunan roketlerdir.Kalkışta kullanılırlar;çünkü kalkış sırasında ilk hareketin verilmesi için büyük bir itme gerekir ve bu da katı yakıtlı roketlerle yapılabilir.Roketler bırakıldıktan sonra baş kısımlarında bulunan paraşüt açılır ve yavaşça okyanusa düşerler.Okyanustan alınıp tekrar kullanılırlar.
2.Hidrojen tankı
Bu da resimde kırmızı olarak görünen objedir.İçerisinde mekiğin belli bir hız ve yüksekliğe ulaşıncaya kadar kullandığı hidrojen bulunur.Mekik atmosferden çıkıncaya ve yörüngeye oturma hızına gelinceye kadar kendi içindeki yakıtı kullanmaz.Hidrojen tankı roketler gibi tekrar kullanılmaz.Düştüğü yerde parçalanır.
[değiştir] 3.UZAY MEKİĞİ
Uzay mekiğinin kullanılma amacı sadece uydu taşımak değildir.Aynı zamanda içerisinde bulunan laboratuarlarda yerçekimsiz ortamda deneyler yapılır.Ayrıca mekiklerin sıradan roketlere üstünlüğü uzaktan kumandalı kol ile kargosunda bulunan bir yükü istediği yüksekliğe bırakabilmesidir.
Mekiğin bölümlerine gelince :
a.ÖN KONTROL İTİCİLERİ
Mekiği yörüngeye oturtmak için geri gitmesi gerektiğinde kullanılırlar.
b.YILDIZ TAKİPÇİSİ
Yıldızların yeri ve aralarındaki açı değişimine göre mekiğin uzaydaki yerini kesin bir şekilde belirler.Bir nevi pusuladır.
c.UZAKTAN KUMANDALI KOL
Mekiğin kargosunda bulunan uyduyu gereken yörüngeye taşıyan mekanik koldur.
d.ELEVONLAR
Mekiğin Dünya'ya dönüşü sırasında yukarı aşağı haraketini sağlayan kanat parçalarıdır.
e.DÜMEN
Mekiğin Dünya'ya dönüşü sırasında sağ sol haraketini sağlayan parçadır.
f.GÖVDE FLAPLARI
Mekiğin Dünya'ya dönüşü sırasında gerektiğinde yavaşlamasını sağlayan(aerodinamik fren) parçadır.
Mekik uzaydaki görevini bitirdikten sonra normal bir uçak gibi yere iner.İndiği yerden büyük Boeing jetleriyle alınır ve tekrar fırlatma üssüne getirilir.Burada da büyük paletlerle fırlatma rampasına taşınır.