Kosta Rika

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Orta Amerika, Karayip Denizi ve Kuzey Pasifik Okyanusu, Nikaragua ve Panama arasında yer almaktadır.

Konu başlıkları

1 Coğrafya
2 Nüfus
3 Yönetim
4 Ekonomi
5 Dış bağlantılar

[değiştir] Coğrafya

Coğrafi konumu: 10 00 Kuzey enlemi, 84 00 Batı boylamı

Harita konumu: Orta Amerika ve Karayipler

Yüzölçümü: toplam: 51,100 km² kara: 50,660 km² su: 440 km²

Sınırları: toplam: 639 km

Sınır komşuları: Nikaragua 309 km, Panama 330 km

Sahil şeridi: 1,290 km

İklimi: Tropikal iklimin etkisindedir; kuru sezon (Aralık-Nisan) ; yağışlı sezon (Mayıs-Kasım); dağlık bölgeler daha soğuktur.

Arazi yapısı: Dar kıyı şeridi doğuda yükselerek yerini ülkenin belkemiğini oluşturan iç yükseltilere bırakır. Yükseltiler daha geniş bir alan kaplayan Antil Düzlüğüne yumuşak bir biçimde alçalır.

Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Pasifik Okyanusu 0 m

En yüksek noktası: Cerro Chirripo 3,810 m

Doğal kaynakları: Hidro enerji

Arazi kullanımı: tarıma elverişli: %6 sürekli ekinler: %5 otlak ve çayırlar: %46 ormanlar: %31 diğer: %12 (1993 verileri)

Sulanan arazi: 1,200 km² (1993 verileri)

Doğal afetler: Ara sıra depremler ortaya çıkmakta, Atlas Okyanusu kıyısı boyunca kasırgalar etkindir; yağış sezonu boyunca alçak kısımlarda su baskınları ve toprak kaymaları görülür; volkanik aktivite vardır.

[değiştir] Nüfus

Nüfus: 3,773,057 (Temmuz 2001 verileri)

Yaş yapısı: 0-14 yaş: %31.38 (erkek 605,728; kadın 578,128)

15-64 yaş: %63.37 (erkek 1,209,084; kadın 1,181,754)

65 yaş ve üzeri: %5.25 (erkek 92,314; kadın 106,049) (2001 verileri)

Nüfus artış oranı: %1.65 (2001 verileri)

Mülteci oranı: 0.53 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini)

Bebek ölüm oranı: 11.18 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini) Ortalama hayat süresi: toplam nüfus: 76.02 yıl erkek: 73.49 yıl kadın: 78.68 yıl (2001 verileri)

Ortalama çocuk sayısı: 2.47 çocuk/1 kadın (2001 tahmini)

HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0.54 (1999 verileri)

HIV/AIDS - hastalıkları taşıyan insan sayısı: 12,000 (1999 verileri)

HIV/AIDS - ölümleri: 750 (1999 verileri)

Ulus: Kosta Rikalı

Nüfusun etnik dağılımı: Beyaz ırk %94, siyah ırk %3, Amerika yerlileri %1, Çinliler %1, diğer %1

Dinler: Roma Katolikleri %76.3, Evangestler %13.7, diğer Protestanlar %0.7, Yahova şahitleri % 1.3, diğer %4.8, inançsız %3.2

Diller: İspanyolca (resmi), İngilizce Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri bilgiler toplam nüfus: %94.8 erkek: %94.7 kadın: %95 (1995 verileri)

[değiştir] Yönetim

Ülke adı: Resmi tam adı: Kosta Rika Cumhuriyeti Kısa şekli : Kosta Rika

Yerel tam adı: Republica de Costa Rica

Yerel kısa şekli: Costa Rica

İngilizce: Costa Rica

Yönetim Biçimi: Başkanlık Tipi Cumhuriyet

Başkent: San Jöse

İdari bölmeler: 7 bölüm; Alajuela, Cartago, Guanacaste, Heredia, Limon, Puntarenas, San Jose

Bağımsızlık günü: 15 Eylül 1821 (İspanya'dan)

Milli bayram: Bağımsızlık günü, 15 Eylül (1821)

Anayasa: 7 Kasım 1949

Hukuk sistemi: İspanyol hukuku temel alınmıştır

Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: BCIE, CACM (Orta Amerika Ortak Pazarı), ECLAC (Birleşmiş Milletler Latin Amerika ve Karayipler Komisyonu), FAO (Tarım ve Gıda Örgütü), G-77, IADB (Amerika Bölgesi Kalkınma Bankası), IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı), IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), ICFTU (Uluslararası Serbest Ticaret Birlikleri Konfederastonu), ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), IDA (Uluslararası Kalkınma Birliği), IFAD (Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu), ILO (Uluslarası Çalışma Örgütü), IMF (Uluslararası Para Fonu), IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü), Inmarsat (Uluslararası Denizcilik Uydu Teşkilatı), Intelsat (Uluslararası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü), Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), IOM (Uluslararası Göçmen Teşkilatı), ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü), ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği), LAES, LAIA (Latin Amerika Entegrasyon Birliği), NAM, OAS (Amerika Devletleri Teşkilatı), OPANAL, OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu), PCA (Daimi Hakemlik Mahkemesi), UN (Birleşmiş Milletler), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü), UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü), UNU, UPU (Dünya Posta Birliği), WCL (Dünya Emek Konfederasyonu), WFTU (Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü), WToO (Dünya Turizm Örgütü), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü)

[değiştir] Ekonomi

Ekonomiye genel bakış: Kosta Rika`nın turizm, tarım ve elektronik ihracatına dayanan sabit bir ekonomisi vardır. Son onbeş sene içinde yoksulluk seviyesi düşürülmüş ve güçlü bir sosyal güvenlik sağlanmıştır. 1996`da %0.9 oranında olan ekonomik büyüme, 199`de %3`e ve 1998`de %5.5`e çıkmıştır. 1995`de %22.5 yükselmiş olan enflasyon ise 1997`de %11.1 ve 1998`de %12`ye düşmüştür. İşsizlik %5.6 oranında sabitlenmiş ancak yüksek seviyedeki bireyin istediği işte çalışamama problemi sürmektedir. Ayrıca, iç borçların geniş faiz ödemelerinin beslediği geniş hükümet açığı, sosyal servislerin kalitesini sağlayacak girişimleri baltalamıştır. Enflasyonu düşürmek, bütçe açığını küçültmek ve kamu sektörünün verimliliğini sağlamak hükümetin en önemli mücadeleleridir.

GSYİH: Satınalma gücü paritesi - 25 milyar $ (2000 verileri)

GSYİH - reel büyüme: %3 (2000 verileri)

GSYİH - sektörlere göre: tarım: %12.5 endüstri: %30.7 hizmet: %56.8 (1999)

Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %11 (2000 verileri)

İş gücü: 1.9 milyon (1999)

Sektörlere göre iş gücü dağılımı: tarım %20, endüstri %22, hizmet %58 (1999 verileri)

İşsizlik oranı: %5.2 (2000 verileri)

Endüstri: Gıda maddeleri, tekstil ve giysi, yapı malzemeleri, gübre, plastik ürünleri

Endüstrinin büyüme oranı: %4.3 (2000)

Elektrik üretimi: 5.805 milyar kWh (1999)

Elektrik tüketimi: 5.303 milyar kWh (1999)

Elektrik ihracatı: 165 milyon kWh (1999)