Hınçak komitesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Hınçak Cemiyeti

Osmanlı Devleti'ne karşı cephe alan Ermeni örgütlerinden birisidir. 1887 yılında Kafkasyalı bir Ermeni olan Avedis Nazarbeg ve Marksist ideolojiye inanmış beş öğrenci ile birlikte İsviçre'nin Cenevre kentinde kurulmuştur. Çalışma bölgesi olarak Doğu Anadolu'yu seçen komite, bir zaman sonra merkezini İsviçre'den Londra'ya götürmüştür.

Cemiyetin prensipleri Karl Marx'ın Komünist Manifesto'sundan esinlenerek hazırlanmış olup üyelerinin çoğu Rusyalı Ermenilerdi. Hınçak (çan) isminde bir de yayın organı çıkarmışlardı. Komitenin amacı, Batı Ermenistan'ı Osmanlı Devleti'nden kopararak Rus ve İran Ermenistanı'yla birleştirmek ve böylece Büyük Ermenistan'ı kurmaktı. Silahlı eylem yoluyla isyanlar ve olaylar çıkararak amaçlarına ulaşabileceklerini düşünmüşlerdi.

Bir süre sonra aralarında görüş ayrılıkları oluşmaya başladı ve 1897'de ikiye bölündüler. Bir kısmı, Asıl Hınçaklar (Nazarbeg taraftarı olanlar), diğer kısmı da (Arpiyar Arpiaryan liderliğindeki) Reforme Hınçaklar (Vera Gazmıyal Hınçaklar) adını aldılar.

Hınçak Komitesi, programı ve yöntemlerine rağmen Ermeniler arasında büyük taraftar bulamadı. 1900'lerden itibaren birçok komite taraftarı İngiltere, Rusya, Kafkasya'da öldürülünce büyük kan kaybetmelerine rağmen yine de I. Dünya Savaşı sürecinde Ruslarla işbirliği yapmak suretiyle eylemlerine devam edebilmişlerdir.

[değiştir] Ayrıca bakınız

• Sosyal Demokrat Hınçakyan Cemiyeti ve Nizamiyesi