Deniz Gezmiş

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Deniz Gezmiş

Doğumu	27 Şubat 1947 Ankara
Ölümü	6 Mayıs 1972 Ankara, Ankara Merkez Kapalı Cezaevi (İdam)

Deniz Gezmiş, (d. 27 Şubat 1947, Ayaş-Ankara – ö. 6 Mayıs 1972, Ankara). THKO örgütünün kurucusu.

Konu başlıkları

1 Hayatı
2 Eylemler
3 Literatürde Deniz Gezmiş
4 Dış Bağlantılar

[değiştir] Hayatı

İstanbul'da Haydarpaşa Lisesi'ni bitirdi. 1966'da İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne girdi. Kısa sürede gençlik eylemlerinde öne çıktı. TİP’de çalıştı. 1968'de Devrimci Hukuklular Örgütü’nü kurdu. Amerikan 6. Filosu’nu protesto eylemlerine katıldı. DÖB’ün kurucuları arasında yer aldı. Samsun'dan Ankara'ya Mustafa Kemal Yürüyüşü’nü tertipledi. THKO örgütünü kurdu. 4 Mart 1971'de dört ABD'li erin Balgat'taki Tuslog Tesisleri'nden kaçırılması eyleminde de bulunan Gezmiş, erlerin serbest bırakılmasından sonra yerlerinin ihbar edilmesi sonucu Sivas'ın Sarkışla ilçesinin Gemerek nahiyesinde Yusuf Aslan'la birlikte yakalandı.

Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan ile birlikte 6 Mayıs 1972 tarihinde Ankara merkez kapalı cezaevinde idam edildi.

İdam edilmeden önce son isteğinin Rodrigo'nun Aranjuez konçertosunu (muhtemelen Adagio'sunu) dinlemek ve bir bardak demli çay içmek olduğu söylenir, ama bu isteğinin yerine getirilmediği bilinmektedir. İdam kemendi boynundan geçirilirken de, hücresinden alınıp apar topar darağcına götürülürken giymesine izin verilmeyen botlarının askerlere bırakılmamasını, ailesinden birinin almasını istediğini belirtmişti. Son sözleri: “Yaşasın tam bağımsız Türkiye! Yaşasın Marksizm-Leninizm! Yaşasın Türk ve Kürt halklarının kardeşliği! Yaşasın işçiler, köylüler! Kahrolsun Emperyalizm!" oldu.

[değiştir] Eylemler

İstanbul Üniversitesi'nin 12 Haziran 1968'de işgal edilmesine önderlik etti. İşgal konseyi adına üniversite senatosu ile Baltalimanı'nda yapilan görüşmelere katılan öğrenci heyetinin içinde yer aldı.
1 Kasim 1968'de TMGT, AÜTB, ODTÜÖB ve DÖB'ün başlattığı Samsun'dan Ankara'ya Mustafa Kemal Yürüyüşü'nü düzenledi.

[değiştir] Literatürde Deniz Gezmiş

Darağacında Üç Fidan - Nihat Berham
Gülünün Solduğu Akşam - Erdal Öz
Deniz Gezmiş Anlatıyor - Erdal Öz
Deniz - Bir İsyancının İzleri - Turhan Feyizoğlu
İdam Tarih Oldu, Utancı Kaldı (Ölüme Oy Vermek...) - Türey Köse ISBN: 9758572547
Emirle Gelen İdam Kararı - Veli Yılmaz ISBN: 975-7350-07-9
İdam Gecesi Anıları - Halit Çelenk ISBN: 9754781044
Acılara Yenilmeyen Gülümseyişler - Atilla Keskin ISBN: 9753086806