Dadaizm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Dada, Dadaizm veya Dadacılık 1. Dünya Savaşı yıllarında başlamış kültürel ve sanatsal bir akımdır. Dada Dünya Savaşının barbarlığına, sanat alanındaki ve gündelik hayattaki entelektüel katılığa bir protesto olmuştur. Mantıksızlık ve varolan sanatsal düzenlerin reddedilmesi Dada'nın ana karakteridir.
Jean Arp, Richard Hülsenbeck, Tristan Tzara, Marcel Janco ve Emmy Hennings’in aralarında bulunduğu bir grup genç sanatçı ve savaş karşıtı 1916 yılında Zürih’te Hugo Ball’in açtığı cafe’de toplandı. Bildirisi de burada açıklandı.
Dada isminin nereden geldiği konusunda kesin bilgi olmamakla beraber Fransızca’da oyuncak tahta at anlamına gelen "Dada" bu kişilerin yarattığı edebi akımın ismi olarak seçildiği yönünde bir görüş vardır.
Bu akım, dünyanın, insanların yıkılışından umutsuzluğa düşmüş, hiçbir şeyin sağlam ve sürekli olduğuna inanmayan bir felsefi yapıdan etkilenir. Birinci Dünya Savaşı’nın ardından gelen boğuntu ve dengesizliğin akımıdır. Dada’cı yazarlar, kamuoyunu şaşkınlığa düşürmek ve sarsmak istiyorlardı. Yapıtlarında alışılmış estetikçiliğe karşı çıkıyor, burjuva değerlerinin tiksinçliğini vurguluyorlardı.
Toplumda yerleşmiş anlam ve düzen kavramlarına karşı çıkarak dil ve biçimde yeni deneylere giriştiler. Çıkardıkları çok sayıda derginin içinde en önemlisi 1919-1924 arasında yayınlanan ve Andre Breton, Louis Aragon, Philippe Soupauld, Paul Eluard ile Georges Ribemont-Dessaignes’in yazılarının yer aldığı Litterature'dü. Dadacılık 1922 sonrasında etkinliğini yitirmeye başladı. Dadacılar gerçeküstücülüğe (sürrealizm) yöneldi.
[değiştir] Manifestolar'dan örnekler
- Radikal Dadacı Manifesto (Türkçe)
- Dadaizm Nedir ve Almanya'da Ne Yapmak İstiyor? (Türkçe)
[değiştir] Bağlantılar
- Dada Manifestosu Hugo Ball (1916)
- Tristan Tzara'nın Dada Manifestosu (1918) ve Dada Dersi (1922)
- Dada Manifestosu Tristan Tzara (1918)
- Dada Manifestos (1921)
- Uluslararası Dada Arşivi. Bir çok Dada yayınının scan edilmiş görsellerini içerir.
- Dada Manifestosu 2001
- Dada Online
- Dadaizmin tanımı
- Dadaizm Kronolojisi
- Dada Sanatçıları
- Dada art. Dada'nın karakterlerini gösteren görseller içerir.
- Kes & Yapıştır - Fotomontaj Tarihi
- Bilgisayar üretimi rastgele metin.