Caturanga

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Sanskritçe de catur=dört ve anga=uzuv, organ ya da kısım anlamına gelir. Bilinen Satrancın ilk atasıdır. Hindistan’da oynanmaktadır. Caturanga o dönemde Hint ordusunun dört kısımdan oluşması nedeniyle (piyadeler, filler, süvariler, savaş arabaları (ya da bazen savaş gemileri) bu ismi almış ve 6.yüzyılda İran'a ve bir asır sonra Arabistan'a yayılmıştır.

Caturangadaki taşlar santraçtaki taşların hemen hemen aynısıdır tabi kuralları da. Şah normal satrançtaki gibi hareket eder, ama oyun boyunca bir kez olmak üzere tehdit altında değilken bir at hamlesi yapma hakkı vardır. Rok yoktur. Vezir bir kare çapraz oynar. Fil iki kare çapraz oynar, arada taş varsa da üstünden atlayabilir. At bildiğimiz at gibi oynar. Kale bildiğimiz kale gibi oynar , piyade normal piyon gibi oynar, ama ilk hamlede iki kare oynayamaz. Terfi olayı da şu şekildedir; piyadeler son yataya ulaştıklarında açılışta o karede bulunan taşa terfi edebilirler, mesela b8'e ulaşan bir piyade ancak ata terfi edebilir. ayrıca, terfinin olması için terfi edilecek türden bir taşın daha önceden kaybedilmiş olması gerekir, yani iki atınız tahtadaysa piyadeniz ata terfi edemez. piyadeler doğal olarak e1 ve d8 karelerinde terfi edemezler. Mat ve pat da rakip şahı mat etmektir. Rakip şahı pat durumuna düşüren oyuncu oyunu kaybeder.