Wolne Państwo Kongo

Z Wikipedii

Wolne Państwo Kongo - królestwo w środkowej Afryce, istniejące w latach 1885 - 1908 i będące prywatną własnością Leopolda II - króla Belgii, leżące na terenie dzisiejszej Demokratycznej Republiki Konga.

Olbrzymie, liczące ponad 2 000 000 km², terytorium zostało oddane pod władzę Leopolda II podczas konferencji w Berlinie, regulującej sprawy kolonizacji Afryki i obradującej w latach 1884 - 1885. Stało się tak za sprawą wieloletnich starań belgijskiego króla, który sfinansował wiele wypraw handlowych i badawczych (w tym słynnego podróżnika Henry'ego Mortona Stanleya) w głąb kontynentu afrykańskiego oraz prowadził aktywną akcję dyplomatyczną w Europie i Stanach Zjednoczonych.

Pod patronatem Leopolda w Wolnym Państwie Kongo działalność prowadzić miały towarzystwa misjonarskie i filantropijne, handel miał zostać otwarty dla wszystkich zainteresowanych. Szybko się jednak okazało, iż realną władzę w kolonii sprawują zależne od króla spółki handlowe, w barbarzyński sposób eksploatujące dorzecze Kongo. Prowadziły one rabunkową gospodarkę przy pozyskiwaniu kauczuku i kości słoniowej, swe zyski opierając na niewolniczej pracy tubylców. Regularnie dochodziło do wypadków okrucieństwa - obcinania rąk, palenia wiosek. Szacuje się, że w wyniku działań Leopolda w Afryce zginęło kilka milionów ludzi, a niektórzy historycy podają liczby znacznie przekraczające 10 mln.

Na początku XX wieku ruszyła kampania przeciw zbrodniom popełnianym w Kongu. Jej kluczową postacią był Edmund Dene Morel, brytyjski publicysta i polityk, przyłączyli się do niej m.in. znani pisarze: Joseph Conrad (Jądro ciemności), Mark Twain czy Arthur Conan Doyle. Sprawa zaczęła zataczać coraz szersze kręgi, a rządy europejskich potęg naciskały Belgię, by formalnie przejęła władzę nad Wolnym Państwem Kongo.

W 1908 Leopold scedował Kongo państwu i od tego momentu stało się ono oficjalnie kolonią belgijską pod nazwą Kongo Belgijskie.