Układ monachijski
Z Wikipedii
Układ monachijski (dyktat monachijski) – porozumienie zawarte 29 września 1938 roku w Monachium pomiędzy Niemcami i Włochami oraz Wielką Brytanią i Francją bez udziału Czechosłowacji, choć dotyczył jej rozbioru. Zgodnie z przyjętą przez rządy zachodnich demokracji zasadą uspokajania i ustępstw wobec agresywnej polityki i żądań Niemiec, uprawnił te ostatnie do aneksji znacznej części Czechosłowacji (głównie Sudety zamieszkane przez ludność niemiecką) z 30% ludności i prawie 40% potencjału ekonomicznego. Układ przewidywał zwołanie konferencji międzynarodowej w sprawie rozstrzygnięcia sporu o część Śląska Cieszyńskiego (Zaolzie) pomiędzy Polską i Czechosłowacją oraz kwestii przynależności Wolnego Miasta Gdańska. Konferencja taka nie odbyła się. Polska wykorzystała osamotnienie oraz dramatyczną sytuację polityczną Czechosłowacji i w dniu podpisania układu, notą dyplomatyczną zażądała od rządu tego kraju pokojowego przekazania Zaolzia, zamieszkiwanego w większości przez ludność polską. Rząd czechosłowacki przystał na to, de facto, ultimatum i do 11 października 1938 Zaolzie zostało zajęte przez Polskę. Fakt ten, w oderwaniu od skomplikowanej historii Śląska Cieszyńskiego i tego, że Polska nie była stroną układu monachijskiego, jest wykorzystywany niekiedy do oskarżania Polski o sojusz z hitlerowskimi Niemcami.
Układ po 1945 roku został uznany za nielegalny (państwa koalicji antyhitlerowskiej), nieważny od początku (NRD), narzucony pod groźbą użycia siły i nieważny (RFN).
