Synagoga im. Małżonków Nożyków w Warszawie

Z Wikipedii

Synagoga Małżonków Nożyków w Warszawie
Data budowy	1898-1902
Data zniszczenia	II wojna światowa
Tradycja	ortodoksyjna
Architekt	Leonard Marconi
Budulec	murowana
Obecnie	czynna synagoga
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Synagoga im. Zalmana i Ryfki Małżonków Nożyków w Warszawie - jedyna obecnie czynna przedwojenna synagoga w Warszawie, która przetrwała II wojnę światową, znajdująca się przy ulicy Twardej 6. Jest obecnie główną synagogą Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie oraz synagogą w której urzęduje Naczelny Rabin Polski Michael Schudrich.

[edytuj] Historia

Synagoga została wybudowana w latach 1898-1902 z fundacji Zalmana i Ryfki Nożyków, na parceli którą zakupili za 157 tysięcy rubli. Projekt wykonał członek warszawskiego rodu architektów Leonard Marconi w stylu neoromantycznym z elementami neobizantyjskimi dla Warszawskiej Gminy Starozakonnych.

Budowę bożnicy wyceniono na 250 tysięcy rubli. Uroczyste otwarcie synagogi odbyło się 12 maja 1902 roku w święto Lag ba-Omer o godzinie 19.00. Do bożnicy uczęszczli głównie najbogatsi Żydzi, którzy mieli wykupione stałe miejsca lecz komitet opiekujący się budynkiem zapewniał również bezpłatne miejsca do biednych Żydów, ale tylko podczas modlitw porannych. W 1923 roku została wyremontowana według planów Maurycego Grodzieńskiego.

W czasie okupacji zdewastowana przez hitlerowców, służyła za stajnie i magazyny. W 1941 roku ponownie chwilowo otwarta. Po wojnie przeprowadzono małe naprawy i po raz pierwszy nastąpiło powojenne otwarcie w 1951 roku. W 1968 roku synagogę zamknięto, a modły odbywały się w mniejszym pomieszczeniu przylegającym do bożnicy. W latach 1977-1983 przeprowadzono gruntowny remont oraz dobudowano od strony wschodniej aneks w którym mieszczą się siedziby Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich w RP i Gminy Warszawskiej. Dnia 18 kwietnia 1983 roku uroczyście otwarto synagogę.

W każde święto, podczas którego odmawia się izkor, cały czas rozbrzmiewają modlitwy - wedle życzenia fundatorów - wspominające zmarłych Rywkę i Zalmana Nożyków.

[edytuj] Architektura

Synagoga została wybudowana na planie prostokąta z ryzalitem mieszczącym główne wejście. Nad nim znajdują się również dwie tablice Dekalogu. Wnętrze jest podzielone na trzy nawy. Nad nawami i przedsionkiem znajdują się balkon w którym znajduje się babiniec, na balkon prowadzi osobna klatka schodowa.

Na wschodniej ścianie, znajduje się trzosiowy pulpit zwieńczony piękną kopułą z gwiazdą Dawida w którym znajduje się Aron ha-kodesz. Na jego belkowaniu znajduje się fragment tekstu Pslamu 118: "Otwórzcie mi bramy sprawiedliwości, wejdę tam i dzięki złożę Panu". Bogato zdobione drzwi arki zasłonięte są skromnym parochetem. Dalej znajduje się bima.

 To jest tylko zalążek artykułu związanego z judaizmem  i Warszawą. Jeśli możesz, rozbuduj go.

WikiProjekt:Polskie Synagogi Portal:Synagogi GRAFIKA ROKU 2006 PORTALU SYNAGOGI