Snooker

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Stół snookerowy

Snooker jest odmianą gry bilardowej, rozgrywaną na stole snookerowym, który jest większy od bilardowego, z sześcioma kieszeniami (cztery w rogach oraz dwie znajdujące się w połowie dłuższych boków stołu). W grze uczestniczy dwóch graczy.

[edytuj] Historia

Snooker powstał w 1875 roku na subkontynencie indyjskim. Nazwa została wymyślona przez angielskiego pułkownika sir Neville'a Chamberlaina (zbieżność nazwiska z późniejszym premierem Wielkiej Brytanii przypadkowa). Po raz pierwszy partię snookera rozegrano w kantynie oficerskiej w Jubbulpore w Indiach. Na Wyspy Brytyjskie gra została przewieziona przez innego angielskiego oficera Johna Robertsa. Początkowo grano jedynie bilami czerwonymi, później wprowadzono kolorowe. Pierwsze bile robiono z kości słoniowej, ale z czasem zaprzestano tej praktyki, ze względu na zakaz handlu kością słoniową.

Obecnie snooker jest grą dżentelmenów. W turniejach obowiązuje nienaganny ubiór, którego nieodzownym elementem jest mucha.

[edytuj] Sprzęt

stół – wymiary pola gry: 11 stóp 8 1/2 cala x 5 stóp 10 cali (3569 mm x 1778 mm), z tolerancją obu wymiarów +/- 1/2 cala (+/- 13 mm), wysokość stołu mierzona od podłogi do najwyższej części band wynosi od 2 stóp 9 1/2 cala do 2 stóp 10 1/2 cala (851 mm do 876 mm). Waga: około 1300 kg. Stół powinien być wykonany z mahoniu.
bile – 22, w tym: 15 czerwonych, 6 kolorowych (czarna, różowa, niebieska, brązowa, zielona i żółta). Bile powinny mieć średnicę 52,4 mm, z tolerancją +/- 0,05 mm. Bile powinnny mieć jednakową wagę z tolerancją 3 g na komplet.
biała bila rozgrywająca.
kije – kij musi mieć min. 3 stopy (914 mm) i nie może odbiegać od ogólnie przyjętych norm.
przyrządy pomocnicze – podpórki pod kije (krzyżak, pająk, słoń, zwany też łabędzią szyjką), przedłużki i nasadki. Zawodnik może używać przyrządów będących w wyposażeniu stołu, jak i przyniesionych przez sędziego lub zawodnika.

[edytuj] Zasady gry

Rozmieszczenie bil w pozycji wyjściowej - biała bila może zostać ustawiona w dowolnym miejscu pół okręgu (tzw. pole D)

Na stole znajdują się 22 bile: biała, żółta, zielona, brązowa, niebieska, różowa, czarna oraz 15 bil czerwonych. Bila biała nazywana jest bilą rozgrywającą (ang. cue ball). Bile żółta, zielona, brązowa, niebieska, różowa i czarna nazywane są bilami kolorowymi. Zadaniem gracza jest uderzanie kijem bili białej w taki sposób, aby pozostałe bile w odpowiednim porządku wpadły do kieszeni. Dozwolone jest tylko uderzanie kijem białej bili. Gracz, który uzyska więcej punktów, gdy na stole nie zostaną już żadne bile, wygrywa.

W pierwszym ruchu gracz ustawia w dowolny sposób białą bilę w tzw. "polu D", wyznaczonym przez linię łączącą bile żółtą, brązową i zieloną, oraz półokrąg, jak na rysunku. Zawodnik ma za zadanie uderzyć jedną z bil czerwonych (tzn. uderzając kijem białą bilę spowodować, aby ta trafiła w jedną z bil czerwonych). Jeśli po jego ruchu żadna z czerwonych bil nie znajdzie się w kieszeni, to kolejka przechodzi na drugiego gracza.

Jeśli gracz wbije do kieszeni czerwoną bilę, otrzymuje jeden punkt i obowiązek wbijania jednej z bil kolorowych. Informuje przeciwnika i sędziego, którą bilę wybrał, i stara się ją wrzucić do kieszeni (nie może wybrać bili czerwonej). Jeśli mu się nie powiedzie, kolejka przechodzi na przeciwnika, który wbija najpierw bilę czerwoną za 1 punkt, a następnie wybraną bilę kolorową. Jeśli mu się uda, to otrzymuje odpowiednią liczbę punktów (2 – za żółtą, 3 – za zieloną, 4 – za brązową, 5 – za niebieską, 6 – za różową i 7 – za czarną). Po wbiciu bili kolorowej, bila ta wraca na stół na swoje oznaczone miejsce i gracz przystępuje do wbijania następnej bili czerwonej. Bile czerwone nie wracają na stół, zaś bile kolorowe – wracają na swoje miejsce (rys.). Jeśli miejsce danej bili jest zajęte, to bilę umieszcza się w (wolnym) punkcie bili o najwyższym nominale.

Jeżeli gracz wbije ostatnią czerwoną bilę i przypadającą na nią kolorową, rozpoczyna wbijanie po kolei wszystkich bil kolorowych, które teraz po wbiciu do kieszeni już nie wracają na stół. Kolejność wbijania bil kolorowych jest taka sama jak ich wartość punktowa, a więc: żółta, zielona, brązowa, niebieska, różowa i ostatnia czarna.

[edytuj] Faule

Faul oznacza czerwoną, ani w żadną inną, gdy ma za zadanie trafić bilę czerwoną;

nie trafi w bilę kolorową lub w żadną inną, gdy ta bila ma zostać trafiona;
trafi białą bilą najpierw w bilę innego koloru, niż miał zagrywać;
wrzuci białą bilę do kieszeni lub któraś z bil opuści stół;
wrzuci dwie bile lub więcej bil do kieszeni (dozwolone jest jednak wrzucenie kilku bil czerwonych, gdy bila czerwona była zagrywana – wtedy gracz dostaje po jednym punkcie za każdą czerwoną, ale ma prawo zagrywać tylko jedną bilę kolorową).
po uderzeniu w białą bilę, ta przeskoczy nad dowolną bilą zanim uderzy w zagrywaną bilę (częsty efekt nieczystego uderzenia w białą bilę – tzw. zerwanie uderzenia)

Kara oznacza, że przeciwnik dostaje 4 punkty, albo wartość tej bili, która miała być zagrywana, w zależności od tego, która liczba jest większa. W niektórych sytuacjach drugi zawodnik, który nie zagrał z faulem, może zadecydować, czy będzie sam kontynuował grę, ale może także zmusić przeciwnika do powtórki nieudanego ruchu. Termin snooker oznacza sytuację, gdy zawodnik nie może bezpośrednio uderzyć odpowiedniej bili, gdyż na drodze stoją bile innego koloru, i musi próbować uderzać od bandy lub z odpowiednią rotacją, ryzykując faulem. Faul po takim ustawieniu również nazywany jest snookerem.

Liczba punktów zdobytych podczas jednego podejścia do stołu to break. Najwyższy możliwy break uzyskuje się, jeśli po każdej wbitej bili czerwonej zostanie wbita bila czarna – wynosi on 147 punktów. Możliwe jest też wbicie w breaku 155 punktów, jeśli zawodnik zacznie od wolnej bili (ang. free ball), czyli uzyska po faulu przeciwnika możliwość zagrywania bili kolorowej, punktowanej jak czerwona. Teoretycznie możliwe jest osiągnięcie nawet 162 punktów - przy niemożliwej raczej w praktyce sytuacji remisu na 155 punktach i natychmiastowym wbiciu w dogrywce czarnej bili przez zawodnika, który do dogrywki doprowadził (aby było to w ogóle możliwe konieczne jest najpierw oddanie rywalowi faulami 155 punktów) - na taki wynik natknąć się można czasem w koputerowych symulacjach snookera. Osiągnięcie lub pobicie bariery 100 punktów (tzw. century break) witane jest zawsze przez publiczność gromkimi brawami.

Aby dowiedzieć się więcej o bilach snookerowych zobacz też tę kategorię.

[edytuj] Turnieje i zawodnicy

Rozgrywane są turnieje snookera. Gracze grają zwykle systemem pucharowym, grając ze sobą mecze, np. do 7 zwycięstw. Jedna rozgrywka przy stole nazywana jest frame 'em.

Do najbardziej prestiżowych turniejów należą: Mistrzostwa Świata, UK Championship, Masters (zaproszeniowy), British Open, Grand Prix w Preston, Welsh Open, China Open, Malta Cup, Irish Masters, Pot Black (zaproszeniowy, jednodniowy), Northern Ireland Trophy (zaproszeniowy).

Do najlepszych zawodników snookera na świecie współcześnie należą Ronnie O'Sullivan, Stephen Hendry, Stephen Maguire, Matthew Stevens, John Higgins, Peter Ebdon, Jimmy White, Mark J. Williams, Stephen Lee, Ken Doherty , Alan McManus, Graeme Dott, Joe Perry , Steve Davis, Mark King, Shaun Murphy, David Gray , Marco Fu, Neil Robertson, John Parrott, Ryan Day.