Sas (herb szlachecki)

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Sas (Drag), polski herb szlachecki.

Opis herbu:

W polu błękitnym złoty półksiężyc, zwrócony barkiem ku dołowi, nad nim - pomiędzy dwoma złotymi, sześcioramiennymi gwiazdami złotymi - strzała srebrna skierowana żeleźcem ku górze. W klejnocie siedem piór pawich przebitych strzałą srebrną w lewo.

Najwcześniejsze wzmianki:

Związany z rodami wołoskimi (przede wszystkim z rodem Dragów-Sasów) - wśród kilkuset rodzin pieczętujących się tym herbem najwięcej było przesiedleńców z Mołdawii i Wołoszy, osadzonych jeszcze w XIII a może nawet w XII w na Rusi Halickiej. Przesiedlenia te były próbą stworzenia spójnego systemu obrony przed najazdami tatarskimi a także próbą wprowadzenia nowego typu pasterstwa na ziemie nieużywane. Pierwsze dane o herbie Sas jako herbie polskim pochodzą z 1253 roku. W 1262 odnotowani zostali Drohomireccy herbu Sas, pochodzący z Rusi. Większość rodzin to przeważnie wschodnio-galicyjska szlachta zaściankowa, choć nie brakowało także znamienitszych rodów z innych rejonów Polski jak np. Jędryczków z Opola. Teoria opracowana przez mec. Kostrzewskiego wskazuje na nazwę SAS (czytaną z węgierska szasz) alternatywnie z jęz. wołoskiego od słowa "zazz" (Kadlec). W węgierskim słowo to oznacza „orzeł”. Z kolei „drago” oznacza – drogi, ukochany, bezcenny. Węgierskie pochodzenie nazwy wiąże się z historią migracji Wołochów. Całkowicie błędne było natomiast wiązanie tej nazwy z niemieckimi Sasami – stąd najprawdopodobniej funkcjonujące mylne określenie dla Wołochów – „bracia germanie”, chociaż w miejscach w których dotychczas przybywali czyli Rumunia oraz dzisiejsza Słowacja rowijało się od XII wieku osadnictwa saksońskie, które dało impuls osadniczy w okresie panowania Kazimierza Wielkiego i Ludwiką Węgierskiego.

Herbowni: Aleksandrowicz, Arszenic, Asłamowicz, Baczewski, Baczyński, Bacowski,Badowski, Balicki, Bandrowski, Baniewicz, Baraniecki, Bejowski, Berezowski, Biernacki, Bereźnicki, Biliński, Błażewicz, Błażowski, Bojarski, Borysławski, Bratkowski, Broda, Bryliński, Brześciański, Brzeski, Buchowski, Buszyński, Charewicz, Chechłowski, Chłopicki, Chodkowski, Chrustowski, Ciemierzyński, Cieszkowski, Czajkowski, Czapiewski, Czarnowski, Czołchański, Czołomski, Daniłowicz, Dniestrzański, Dobrzański, Doliński, Drohomirecki, Dubaniewicz, Dubrawski, Dunajewski, Duszyński, Dwernicki, Dzedzicki, Dzieduszycki, Dziędziel, Faliński, Garczyński, Grabowiecki, Gwozdecki, Hanilecki, Hodoryski, Hołyński, Hordyński, Horodecki, Horucki, Hoszowski, Hubiecki, Huhernicki, Huśniański, Ihnatowicz, Ilnicki, Iżycki, Jabłoński, Janiszewski, Jasieński, Jasiński, Jaworski, Jurkiewicz, Kaczkowski, Kamiński, Kanofojski, Kędzierski, Kłodnicki, Koblański, Kobylański, Komarnicki, Komorowski, Korczyński, Kotecki, Kozłowski, Krasowski, Krechowski, Krechowiecki, Kropiwnicki, Kruszelnicki, Krynicki, Krzeczkowski, Kulczycki, Kunicki, Leszczyński, Lewandowski, Lityński, Łabinowicz, Ławrowski, Łącki, Łodyński, Łopuszański, Łucki, Łuczycki, Łukawiecki, Maculewicz, Malitowski, Manasterski, Matkowski, Medyński, Mikulski, Molitowski, Mościszewski, Nahujowski, Nanowski, Nehrebecki, Niedzielski, Nowakowski, Nowosielski, Nowosielecki, Obertyński, Opolski, Orłowski, Ormowski, Ortyński, Paschalski, Pasławski, Pawlikowski, Płoszański, Podgórski, Podhorodecki, Podlesiecki, Podwysocki, Pohorodecki, Popiel, Prusinowski,Radziewicz, Rastawiecki, Rozłucki, Roźniatowski, Rubinowski, Rudnicki, Rybnicki, Rybotycki, Rychlicki, Rychliński, Rześniewski, Rześniowiecki, Rzodkiewicz, Sarnowski, Saski, Sasulicz, Semkowicz, Serednicki, Sernowski, Siarczyński, Sielecki, Siemasz, Siemigniowski, Skotnicki, Skulski, Smereczański, Smolnicki, Sozański, Stanisławski, Staszkiewicz, Strutyński, Stryjski, Strzelbicki, Stupnicki, Sulatycki, Swaryczewscki, Szandrowski, Szeptycki, Szpakowski, Szumiło, Szumiłło, Szumlański, Świstelnicki, Tarnawski, Tarnowiecki, Tatomir, Terlecki, Ternowski, Tokarski, Topolnicki, Towarnicki, Trojanowski, Turczyński, Turecki, Turzański, Tustanowski, Tychowski, Tymowski, Tyssowski, Tyszewicz, Uhernicki, Uhrynowski, Uniatycki, Urbański, Uruski, Wasilkowski, Winnicki, Wisłocki, Witkowski, Witwicki, Wolczański, Wołkowicki, Wołkowyski, Wołosiański, Wołosiecki, Worytko, Wysłobocki, Wysoczański, Wyszyński, Zatwarnicki, Zawadzki, Zawisza, Zieliński, Żabiński, Żejmo, Żeliborski, Żerebecki, Żubr, Żurakowski, Żuroch

Symbolika:

- Półksiężyc - występuje u Saracenów od których przyjęli go Turcy. Od nich zaczął być używany przez krzyżowców jako symbol nadziei, wielkiej chwały. Jest także symbolem, wiary, wierności, nadziei, powodzenia, szczęścia rodzinnego. W obrzędach magicznych symbolizuje tajemnicę oraz srebro.
- Gwiazda - Świadczy zazwyczaj o dążeniu do celu w myśl zasady "Per aspera ad astram" Stanowi atrybut wolności, natchnienia, ambitnego celu. Gwiazda sześciopromienna oznacza wzniosłe czyny, bezpiecznego przewodnika.
- Strzała - Zwyczaj jej używania wywodzi się być może również z wypraw krzyżowych. . Może oznaczać kogoś, kto bez wahania wziął udział w walce bez względu na to jaki będzie jej finał, a w szczególności wojenną gotowość, szybkość.
- Błękit - Kolor ten symbolizuje prawość, wierność, stałość, czujność. patriotyzm, pobożność, zaufanie.