Rubin

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Ten artykuł dotyczy minerału. Zobacz też: Rubin (telewizor).

Rubin

Rubin wzór chemiczny Al₂O₃ (trójtlenek glinu) to bardzo twardy minerał, odmiana korundu.

Spis treści

1 Właściwości
2 Występowanie
3 Zastosowanie
4 Bibliografia

[edytuj] Właściwości

Układ krystalograficzny – trygonalny
Twardość w skali Mohsa – 9
Łupliwość – brak
Rysa – biała
Przełam – muszlowy lub zadziorowy; kruchy
Gęstość – 3,95 do 4,1 g/cm³
Barwa – czerwona o różnych odcieniach i różnym stopniu nasycenia; niekiedy wielobarwny
Połysk – szklisty, diamentowy
Współczynniki załamania (dwójłomność): $n o = 1,770$ i $n e = 1,762$ (długość fali ~ 590nm)
Pleochroizm – zmienny; obserwowane barwy: purpurowoczerwona- pomarańczowoczerwona.
Luminescencja – wyraźna, nadaje rubinom szczególnego kolorytu, podwyższając ich walory estetyczne. Znane są okazy wykazujące flourescencję o barwie jasnożółtej i kremowożółtej.
Inkluzje – liczne, ich rodzaj wskazuje na pochodzenie kamieni: np. dla rubinów birmańskich charakterystyczne są krótkie igiełki rutylu; dla tajlandzkich – brak rutylu; pakistańskie zwykle zawierają kryształy flogopitu, chlorytu, monacytu, spinelu, rutylu, magnetytu i pirytu.

[edytuj] Występowanie

Jako składnik bogatych w glin skałach metamorficznych, także jako minerał kontaktowy w marmurach dolomitowych i kalcytowych.

Miejsca występowania: Sri Lanka – (Ratnapura, Rakwana), Tajlandia – (Chanthaburi, Battambang), Pakistan – (pakistańska część Kaszmiru), Tanzania – (Longido), Kenia, Australia – (Queensland), Birma – ( Mandalay,Mogok) , Afganistan – (okolice Jagdalak),

Polska – w przeszłości, piaski złotonośne Dolnego Śląska w okolicy Złotoryi, pegmatyty k.Karpacza i w gnejsach izerskich.

W Arabii rubin polerowano za pomocą onyksu.

[edytuj] Zastosowanie

Jeden z najcenniejszych kamieni szlachetnych – stosowany w jubilerstwie. Szczególnie poszukiwane są kamienie wykazujące asteryzm, powodowany igiełkowatymi wrostkami rutylu, które są niesłychanie rzadkie.

Najbardziej znany okaz Gwiazda Północy – 116 ct – Muzeum Historii Naturalnej (USA). Do wyjątkowych rzadkości należą również kamienie wykazujące efekt kociego oka.

Konkurentem jubilerów jest technika – zastosowano je do produkcji łożysk zegarkowych (XVIII w. John Harrison), mechanice precyzyjnej elektronice i automatyce oraz jako element laserów rubinowych. Wykorzystuje się je do produkcji przyrządów pokładowych statków i samolotów, narzędzi ogniotrwałych i w technice komputerowej. Sprawiły to niepowtarzalne własności fizyczne,cenne dla techniki.