Roald Hoffmann
Z Wikipedii
Roald Hoffmann (ur. 18 lipca 1937 w Złoczowie, Polska) – chemik amerykański pochodzenia polsko-żydowskiego.
Urodzony w żydowskiej rodzinie Hillela Safrana i Clary Rosen. Hoffman otrzymał imię na cześć norweskiego badacza Roalda Amundsena. Jego rodzina wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych w 1949 roku, gdzie w 1955 roku ukończył naukę w Stuyvesant High School, a w 1958 roku Columbia University. W 1962 roku uzyskał stopień doktora chemii, pracując pod kierunkiem innego laureata Nagrody Nobla, Williama N. Lipscomba.
Zajmował się chemią teoretyczną. Od 1968 profesor Cornell University w Ithaca w USA, gdzie do dzisiaj wykłada, członek m.in. Narodowej Akademii Nauk w Waszyngtonie, Amerykańskiej Akademii Umiejętności w Bostonie. Prowadził prace w zakresie teorii reakcji chemicznych – wraz z R.B. Woodwardem opracował reguły dotyczące reakcji pericyklicznych (tzw. reguły Woodwarda-Hoffmanna) i rozszerzył je na reakcje jonowe.
W 1981 roku otrzymał, (niezależnie od K. Fukui), Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii.
Hoffmann jest też pisarzem i poetą, autorem zbiorów poezji "The Metamict State" (1987) i "Gaps and Verges" (1990) oraz książek popularno-naukowych z dziedziny chemii.
Żonaty z Evą Börjesson. Ma z nią syna Hillela Jana i córkę Ingrid Helen.
1901: van't Hoff • 1902: Fischer • 1903: Arrhenius • 1904: Ramsay • 1905: Baeyer • 1906: Moissan • 1907: Buchner • 1908: Rutherford • 1909: Ostwald • 1910: Wallach • 1911: Skłodowska-Curie • 1912: Grignard, Sabatier • 1913: Werner • 1914: Richards • 1915: Willstätter • 1918: Haber • 1920: Nernst • 1921: Soddy • 1922: Aston • 1923: Pregl • 1925: Zsigmondy • 1926: Svedberg • 1927: Wieland • 1928: Windaus • 1929: Harden, von Euler-Chelpin • 1930: Fischer • 1931: Bosch, Bergius • 1932: Langmuir • 1934: Urey • 1935: F. Joliot-Curie, I. Joliot-Curie • 1936: Debye • 1937: Haworth, Karrer • 1938: Kuhn • 1939: Butenandt, Ružička • 1943: de Hevesy • 1944: Hahn • 1945: Virtanen • 1946: Sumner, Northrop, Stanley • 1947: Robinson • 1948: Tiselius • 1949: Giauque • 1950: Diels, Alder • 1951: McMillan, Seaborg • 1952: Martin, Synge • 1953: Staudinger • 1954: Pauling • 1955: du Vigneaud • 1956: Hinshelwood, Siemionow • 1957: Todd • 1958: Sanger • 1959: Heyrovský • 1960: Libby • 1961: Calvin • 1962: Perutz, Kendrew • 1963: Ziegler, Natta • 1964: Hodgkin • 1965: Woodward • 1966: Mulliken • 1967: Eigen, Norrish, Porter • 1968: Onsager • 1969: Barton, Hassell • 1970: Leloir • 1971: Herzberg • 1972: Anfinsen, Moore, Stein • 1973: Fischer, Wilkinson • 1974: Flory • 1975: Cornforth, Prelog • 1976: Lipscomb • 1977: Prigogine • 1978: Mitchell • 1979: Brown, Wittig • 1980: Berg, Gilbert, Sanger • 1981: Fukui, Hoffmann • 1982: Klug • 1983: Taube • 1984: Merrifield • 1985: Hauptman, Karle • 1986: Herschbach, Lee, Polanyi • 1987: Cram, Lehn, Pedersen • 1988: Deisenhofer, Huber, Michel • 1989: Altman, Cech • 1990: Corey • 1991: Ernst • 1992: Marcus • 1993: Mullis, Smith • 1994: Olah • 1995: Crutzen, Molina, Rowland • 1996: Curl Jr., Kroto, Smalley • 1997: Boyer, Walker, Skou • 1998: Kohn, Pople • 1999: Zewail • 2000: Heeger, MacDiarmid, Shirakawa • 2001: Knowles, Noyori, Sharpless • 2002: Wüthrich, Fenn, Tanaka • 2003: Agre, MacKinnon • 2004: Ciechanover, Hershko, Rose • 2005: Chauvin, Grubbs, Schrock • 2006: Kornberg
