Powrót do ojczyzny

Z Wikipedii

Powrót do ojczyzny (po niemiecku Heimkehr) jest niemieckim filmem z 1941 r. opowiadającym historię niemieckiej mniejszości narodowej w Polsce w 1939 r. Celem filmu była propaganda narodowo-socjalistyczna; zgodnie z tym Polacy w filmie są podstępnymi i brutalnymi gnębicielami, a Niemcy szlachetnymi bezradnymi ofiarami, których tylko Hitler może wyratować i wyprowadzić do domu, do ojczyzny -- do Rzeszy. Akcja filmu kręcona była w polskim mieście Chorzele, premiera odbyła się w październiku 1941, występujący w filmie polski aktor Igo Sym został zastrzelony przez podziemie 7 marca.

[edytuj] Akcja filmu

Maj 1939: W małej wsi na Wołyniu Polacy odbierają Niemcom niemiecką szkołę. Nauczycielka Marie, bohaterka filmu, protestuje u polskiego burmistrza, ale on nie chce jej pomóc. Przekonana, że także mniejszość ma prawo do sprawiedliwości Marie ze swoim narzeczonym Fritzem jedzie do Łucka, stolicy Wołynia, aby dostać pomoc od wojewody; ale już sekretarz wojewody odprawia Niemkę.

Wieczorem Marie i Fritz odwiedzają kino; nie śpiewają hymnu polskiego na początku filmu, więc Polacy ich biją. Szpital nie przyjmuje ciężko rannego Fritza, bo jest Niemcem; w rezultacie Fritz umiera.

Marie wraca do swojego miasta. Gnębienie przez Polaków pogarsza się, wciąż atakują Niemców. Niemiecki ambasador użala się ministrowi spraw zagranicznych, ale minister tylko kłamie: Bardzo żałuje, nic nie mogę zrobić, to tylko przypadek, że znowu Niemiec był ofiarą zamachu, itd.

1 września 1939 (zob. II wojna światowa) Niemcy są aresztowani. Celę w areszcie dzieli tylu ludzi, że muszą spać na stojąco, nawet dzieci. Zaczyna się histeria, ale Marie uspokaja wszystkich intonując ojczystą piosenkę. To jest punkt kulminacyjny filmu; Marie przemawia o tęsknocie za niemiecką ojczyzną:

Wyobraźcie sobie, jak to będzie, mieszkać pośród Niemców. Jeśli wejdziecie do sklepu, nikt nie będzie gadać po polsku albo po żydowsku, a tylko po niemiecku.

Nie tylko wieś, a cała okolica, całe państwo będzie niemieckie. Gleba na polu będzie niemiecka, i kamienie, i trawa, i leszczyna. I nie tylko żyjemy niemieckim życiem, a też umieramy niemiecką śmiercią. Nawet zmarli zostaniemy Niemcami, i zostaniemy częścią Niemiec, niemiecką glebą ...

Polacy prowadzą Niemców do piwnicy aby ich zastrzelić. W ostatnim momencie pojawiają się niemieckie samoloty, a wkrótce także wojska pancerne. Niemcy są uratowani.

Kilka dni (tygodni?) później mieszkańcy miasteczka przygotowują się do odjazdu; wszystkie rodziny przesiedlają się do Niemiec. Ostatnim obrazem filmu jest długa kolumna wozów, które jadą przez granicę. Nad granicą zawisa ogromna twarz Hitlera.

[edytuj] Efekt

Wielu ludzi zobaczyło ten film, i dostał on najwyższe nagrody w Niemczech. Jest to zrozumiałe, bo film wspierał ideologię narodowych-socjalistów. Mniej zrozumiałe jest to, że film podobał się zwykłym ludziom. Dzisiaj "kazanie" Marii wydaje się tylko śmieszne, ale wtedy Niemcy naprawdę wierzyli, że w bliskiej przyszłości będą żyli w niemieckim raju.

[edytuj] Powrót dzisiaj

Pokazywanie tego filmu jest zakazane w Niemczech i w Austrii, ale czasem można go wyświetlić pod pewnymi warunkami (widzowie muszą wysłuchać wprowadzenia historyka, a/albo po filmie odbywa się dyskusja).