Postojak wiesiołkowiec
Z Wikipedii
postojak wiesiołkowiec | |
gąsienica postojaka wiesiołkowca |
|
Systematyka | |
Domena | eukarioty |
Królestwo | zwierzęta |
Typ | stawonogi |
Gromada | owady |
Podgromada | owady uskrzydlone |
Rząd | motyle |
Rodzina | zawisakowate |
Rodzaj | postojak |
Gatunek | postojak wiesiołkowiec |
Nazwa systematyczna | |
Proserpinus proserpina | |
(Pall., 1772) |
Postojak wiesiołkowiec (Proserpinus proserpina (Pall. 1772)) gatunek motyla z rodziny zawisakowatych.
- Wygląd
- Długość przedniego skrzydła 37-45 mm. Głowa zielonoszara, czułki oliwkowobrunatne, z białymi wierzchołkami. Tułów po bokach oliwkowobrunatny, w środkowej i tylnej części szarozielony. Skrzydła przednie oliwkowozielone z brunatnozieloną przepaską rozjaśnioną po obu stronach białym przyprószeniem. Na nich eliptyczna czarna plamka obwiedziona bardzo wąską jasną obwódką. Tylne skrzydła w części nasadowej żółte z szeroką czarną obwódką przy zewnętrznym, karbowanym brzegu. Strzępina biała, odwłok jednolicie oliwkowozielony z szarosrebrnym odcieniem. Aparat gębowy ssący w postaci zwijanej ssawki dłuższej od ciała owada.
- Biotop
- Występuje w bardzo różnych typach środowisk, zarówno suchych jak i podmokłych. Gąsienice spotykane są w środowiskach kserotermicznych, zwykle na piaszczystych ugorach porośniętych wiesiołkiem. Czasami znajduje się je w miastach. Występują również przy rowach melioracyjnych, na obszarach bagiennych oraz tam gdzie rosną wierzbownice.
- Zasięg występowania
- Gatunek występuje w zachodnich regionach Palearktyki o cieplejszym klimacie, sięgając na wschód po Turkiestan. W Polsce spotykany przeważnie w południowo-zachodniej części kraju, jest to gatunek bardzo rzadki.
- Postać gąsienicy i larwy
- W ciągu roku występuje jedno pokolenie. Samice składają jajeczka w okresie rójki na roślinach pokarmowych gąsienic. Gąsienice szarozielone z ciemną linią grzbietową i rozlanymi brunatnymi plamami po bokach lub fioletowoczarne z ciemniejszymi, ukośnymi plamami na oskórku. Gąsienice są duże, masywne, mają róg w części odwłokowej grzbietu zaznaczony jako niewielki guzek o zabarwieniu różowawym. Głowa od żółtobrunatnej do fioletowoszarej. Gąsienica żyje od lipca do września. Żeruje zazwyczaj w nocy, na rozmaitych gatunkach wierzbownicy i wiesiołka, a także na krwawnicy pospolitej. Dzień spędza chowając się w ściółce u nasady rośliny pokarmowej. Gąsienice przepoczwarzają się w zagłębieniu w ziemi i tam zimują. Poczwarka jest brązowobrunatna z czerwonym, tłustym połyskiem.
- Postać dorosła - imago
- Motyle dorosłe pojawiają się na rozproszonych stanowiskach w maju i czerwcu. Charakteryzują się masywną budową ciała o doskonałych warunkach aerodynamicznych. Motyl dobrze lata, może o własnych siłach odbywać długie loty na odległość wielu kilometrów. Lata o zmierzchu, odwiedza kwiaty lilaka pospolitego, wiciokrzewu, żmijowca i innych roślin. Pożywienie stanowi głównie nektar kwiatów, który wypijają za pomocą długiej ssawki, zawisając nad kwiatami w locie. Pełnią ważną rolę w zapylaniu roślin.
- Ochrona
- Gatunek w Polsce jest prawnie chroniony. Kilka stanowisk podlega ochronie rezerwatowej.
- Rośliny żywicielskie
- Różne gatunki z rodziny wiesiołkowatych: np. wierzbownica (Epilobium spp.), wiesiołek (Oenothera), wierzbówka (Chamerion), a także rzadko krwawnica pospolita (Lythrum salicaria)
- Ciekawostka
- Gąsienice w razie zaniepokojenia kurczą się przybierając charakterystyczną postawę przypominającą sfinksa (stąd wywodzi się ich nazwa łacińska).
[edytuj] Linki zewnętrzne
[edytuj] Zobacz też
Przegląd zagadnień z zakresu biologii, owady Polski, wiesiołkowate