Paszkwil

Z Wikipedii

Paszkwil (wł. pasquillo) - utwór literacki, często anonimowy, skierowany przeciw konkretnej osobie, ośmieszający ją w sposób oszczerczy i obelżywy.

Nazwa pochodzi z początków XVI w., od znajdującej się na rzymskim placu rzeźby, zwanej "pasquino", którą wykorzystywano jako tablicę do przytwierdzania złośliwych satyr. Włoskie "pasquillo" przekształciło się wraz z rozpowszechnianiem się pojęcia w łacińskie "pasquillus", a spolszczone do "paskwiliusz" pojawiło się w piśmiennictwie w połowie XVI w, w gorącym okresie sporów o małżeństwo Zygmunta Augusta z Barbarą Radziwiłłówną. Paszkwil rozpowszechnił się jako oręż walki politycznej w okresie Sejmu Czteroletniego.

Wywodzi się z rzymskich epigramatów o treści satyrycznej, ale pojęcie objęło zasięgiem różnorodne formy literackie. Przeciwstawia się go satyrze, krytyce ogólnej z zacięciem dydaktycznym, jako atak personalny, mający na celu ośmieszenie.

Paszkwil jest określeniem pejoratywnym. Pozytywniej odbierany jest pokrewny znaczeniowo, pochodzący z angielskiego wyraz pamflet, częściej używany w odniesieniu do mieszczącej się w granicach dobrego smaku, zaczepnej publicystyki. Granica pojęć jest jednak płynna, często są one stosowane wymiennie.

[edytuj] Zobacz też

• pamflet
• satyra
• przegląd zagadnień z zakresu literatury
• Henry Ford
• "Międzynarodowy Żyd Najważniejszy problem świata"