Julian Przyboś

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Julian Przyboś (ur. 5 marca 1901 w Gwoźnicy - zm. 6 października 1970 w Warszawie) - poeta, eseista i tłumacz.

Spis treści

1 Życie
2 Twórczość
3 Przypisy
4 Zobacz też

[edytuj] Życie

Urodził się w Gwoźnicy^[1] pod Strzyżowem w rodzinie chłopskiej. Od 1912 uczył się w gminazjum w Rzeszowie. Brał udział w walkach w 1918 oraz uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 roku.

W latach 1920-1923 studiował polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim. Następnie pracował jako nauczyciel gminny w latach 1923 - 1925 w Sokalu, 1925 - 1927 w Chrzanowie i 1927 - 1939 w Cieszynie. W latach międzywojennych współpracował z licznymi pismami, w których drukowane były jego manifesty min. w Zwrotnicy i Linii.

W roku 1941 został aresztowany przez gestapo. Po uwolnieniu następne lata spędził w rodzinnej wsi zajmując się pracą na roli. Po wkroczeniu Armii Czerwonej do Rzeszowa w roku 1944 przystąpił do budowy "władzy ludowej". We wrześniu przybył do Lublina, gdzie został członkiem Krajowej Rady Narodowej. Został pierwszym prezesem Związku Zawodowego Literatów Polskich. W styczniu 1945 roku po zajęciu przez Armię Czerwoną przeniósł się do Krakowa. Zapisał się do PPR (potem PZPR). W latach 1947 - 51 pracował jako dyplomata w Szwajcarii. Potem pełnił funkcję dyrektora Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie. W roku 1955 zamieszkał w Warszawie i rozpoczął pracę w Przeglądzie Kulturalnym. Po inwazji ZSRR na Węgry wystąpił z PZPR. W roku 1966 objął stanowisko wiceprezesa PEN Clubu. Publikował swoją twórczość w wielu periodykach poświęconych literaturze współczesnej.

[edytuj] Twórczość

Julian Przyboś był jednym z najwybitniejszych poetów Awangardy Krakowskiej. Twórczość poetycką Juliana Przybosia można podzielić na dwa etapy.

[edytuj] Poezja wczesna

Pierwsze zbiory wierszy opublikował w połowie lat dwudziestych. Widać w tej twórczości ogromny wpłych teorii Peipera. Poezja tego okresu wyraża fascynację świadomym wysiłkiem twórczym, pracą dzięki której opanowuje się materię. Bohaterami jego poezji często są robotnicy, rzemieślnicy. Wiersze mówią o procesie twórczym, co zdaje się być metaforą pracy poety. W tym okresie odnajdziemy również fascynację techniką którą wyraża Przyboś w wierszach używając często typowego naukowego języka.

[edytuj] Poezja dojrzała

Dojrzała poezja krystalizuje się w latach trzydziestych. Przyboś publikuje w tym czasie trzy tomy wierszy. W miejsce cywilizacji i miasta wkrada się liryka pejzażowa i refleksyjna. Przyboś realizuje założenia poetyki awangardowej. Wiersze cechuje dyscyplina słowa i obrazu. Staję się mistrzem w wykorzystywaniu i spiętrzaniu metafor. W poezji Przybosia powracają motywy autobiograficzne związane z chłopskim dzieciństwem artysty..