Józef Hauke-Bosak
Z Wikipedii
Józef Hauke-Bosak (ur. 19 marca 1834 w Petersburgu, zm. 21 stycznia 1871 pod Dijon), generał broni, uczestnik powstania styczniowego. Był powinowatym cara Aleksandra II; stryjeczna siostra Julia Hauke hr. Battenberg była żoną Alexandra von Hessen-Darmstadt, brata carowej. Rodzina Hauków - van der Haacken, von Haucke - była pochodzenia flamandzkiego. Do Polski przybyła w 1782 przez Moguncję i Drezno. Ojciec Józefa, Józef Hauke, urodzony już w Polsce, był kapitanem w wojsku Księstwa Warszawskiego i generałem wojska rosyjskiego, a stryj Maurycy Hauke był generałem napoleońskim, wsławionym obroną Zamościa w 1813 roku.
Józef Hauke zaczął edukację w carskim Korpusie Kadetów, następnie Korpusie Paziów i zwieńczył ją ukończeniem Wyższej Akademii Wojskowej. W 1855 został oficerem ordynansowym cara Aleksandra II. W 1859 przeniósł sę do służby czynnej. Brał udział w walkach na Kaukazie z niedobitkami Szamila, w których się dosłużył dwóch krzyży i złotej szabli za waleczność. W 1862 został awansowany na pułkownika. Manifestacje patriotyczne w 1861 i 1862 były dla niego wstrząsem. Podał się do dymisji. Zamiast niej dostał roczny urlop z armii carskiej. W styczniu 1863 kiedy wybuchło powstanie ponownie złożył dymisję, tym razem przyjętą.
Był dowódzcą tworzonego II korpusu, naczelnikiem oddziałów powstańczych województw krakowskiego i sandomierskiego. Wprowadzał w życie dekrety uwłaszczeniowe, przez co pozyskiwał chłopów. Jego oddziały zwyciężyły w kilku potyczkach z Rosjanami, lecz zostały rozbite w wyniku bitwy opatowskiej (21 lutego 1864). Po powstaniu udał się na emigrację. Brał udział po stronie Francji w wojnie francusko-pruskiej. Zginął pod Dijon.
