Iperyt

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Iperyt (gaz musztardowy) – bojowy środek trujący, którego nazwa pochodzi od miejscowości Ypres w Belgii w której okolicach w 1915 r. Niemcy użyli go po raz pierwszy.

Występuje w formie płynnej lub oparów, które powodują poważne oparzenia powierzchniowe i dogłębne na całym ciele. Mimo, że głównym zadaniem gazu musztardowego jest spowodowanie rozległych oparzeń skóry, to jego działanie może doprowadzić do śmierci, np. gdy opary gazu dostaną się do płuc. Następuje wówczas całkowita degradacja układu oddechowego i zgon. Rozległe oparzenia zewnętrzne mogą spowodować również poważne uszkodzenie narządów wewnętrznych i zakażenia.

Iperyty jako bojowe środki trujące mają działanie parzące. Występują w postaci par, kropel lub aerozolu, wywołują na skórze pęcherze i trudno gojące się rany, na które szczególnie wrażliwe są oczy. Powstają po rozpuszczeniu gazowego chloru w kwasie (np. iperyt w kwasie siarkowym lub iperyt azotowy w azotowym.

Ochrona przed gazem polega na stosowaniu kombinezonów ochronnych wykonanych ze specjalnej gumy i wytrzymałej folii oraz gogli ochronnych lub masek przeciwgazowych chroniących oczy przed wypaleniem. Szczególnie ważna jest szczelność kombinezonów, by nie dopuścić do kontaktu iperytu z ciałem.

Do iperytów należą:

iperyt siarkowy (gaz musztardowy): używany był w I wojnie światowej; na ogólną liczbę porażeń żołnierzy bojowymi środkami trującymi 80% stanowiło porażenie iperytem siarkowym. Otrzymywany w reakcji chlorku siarki z etenem.
bis(2-chloroetylo)sulfid S(CH₂CH₂Cl)₂: bezbarwna oleista ciecz o zapachu musztardy
iperyt techniczny: mający barwę brunatną lub czarną
iperyty azotowe: będące chlorowcopochodnymi amin alifatycznych, np. tris(2-chloroetylo)aminy (N(CH₂CH₂Cl)₃) – bezbarwnej oleistej cieczy.