Heraldyka napoleońska
Z Wikipedii
Heraldyka napoleońska - nowy system heraldyczny wprowadzony przez cesarza Napoleona Idekretemt z 1 marca 1808 w miejsce zniesionych przez rewolucję herbów i tytułów Ancien Régime`u. Obejmował wszystkie herby francuskie, państwowy (cesarstwa), rodowe, terytorialne i miejskie. Szczegółowe rozróżnienie hierarchii tytułów i rang odzwierciedlało system biurokratyczny cesarstwa. Symbolika i styl heraldyki napoleońskiej nawiązywały często do cesarstwa rzymskiego i panującego stylu Empire. Obowiązywała do upadku Napoleona. Po restauracji Burbonów nie stosowana, choć herby i tytuły nadane przez Napoleona zostały w większości zatwierdzone. Przywrócona została na krótko przez II Cesarstwo Francuskie.
Heraldyka napoleońska choć krótko stosowana wywarła duży wpływ na heraldykę francuską, wiele jej elementów zostało przyjętych także przez heraldykę republikańską, zwłaszczxa w w herbach miejskich i terytorialnych. Napoleońskie tytuły arystokratyczne, choć oficjalnie zniesione jak reszta tytułów, są nadal stosowane w stosunkach prywatnych i nieoficjalnych, choć są traktowane zwykle jako mniej zaszczytne niż dawne tytuły Ancien Régime`u.
Spis treści |
[edytuj] Oznaczenia czapek napoleońskich
W miejsce hełmów i koron rangowych wprowadzono specjalny typ czapek - biretów, różniących się w zależności od godności kolorem i ilością ozdabiających je piór strusich. Wierzch biretu był zawsze z czarnego aksamitu, ozdobiony dookoła złotą wązką wypustką, z przodu zaś złotym, trójkątnym umocowaniem piór ozdobionym okrągła broszą z perłami. Otok biretu różnił się w zależności od rangi, kawaler miał otok zielony, wyższe godności z różnych odmian futer heraldycznych.
- kawaler – czapka z zielonym podbiciem i pojedynczym piórem.
- baron – czapka z podbiciem z futra kontr-łasicy z trzema piórami.
- hrabia – czapka z podbiciem kontr-gronostajowym i pięcioma piórami.
- prince – czapka z podbiciem z futra łasicy i siedmioma piórami.
- duc – czapka z podbiciem gronostajowym i siedmioma piórami.
 książę (prince) cesarstwa |
 książę (duc) cesarstwa |
 hrabia cesarstwa |
 baron cesarstwa |
 kawaler cesrstwa |
[edytuj] Oznaczenia w tarczy herbowej
Prócz czapek heraldyka napoleońska wprowadziła oznaczenia godności umieszczane w samej tarczy herbowej. Oznaczenia te bardzo precyzyjnie informowały nie tylko o randze właściciela herbu, ale także na jakim polu zasłużył na tytuł. Oznaki najwyższych godności - książęcych (prince i duc) były umieszczane w głowicy tarczy, oznaki pozostałych tytułów w kantonie lub franc-quartier. Tło tych zaszczytnych figur było błękitne dla książąt (prince) i hrabiów, czerwone dla diuków, baronów i kawalerów. Godło umieszczane w tych polach (złote na błekinym, srebrne na czerwonym) informowały , że właściciel herbu i tytułu jest n.p. wojskowym, prokuratorem generalnym, członkiem parlamentu, radcą dworu, właścicielem ziemskim, duchownym, senatorem czy urzędnikiem okeślonego szczebla.
Na tarczy herbowej umieszczano również oznaczenia dla kawalerów orderów - Legii Honorowej, Żelaznej Korony, i Ordre de la Réunion.
Specjalnie odróżniano herby kobiet, umieszczając odpowiednie godła w kwadratowym polu, lecz małej tarczy.
Przykłady oznaczeń godności
 książę (prince) |
 książę (duc) |
 hrabia prefekt |
 hrabia wojskowy |
 hrabia, członek kolegium elekcyjnego |
 hrabia, arcybiskup |
 baron, przewodniczący prokuratury apelacyjnej |
 baron prefekt |
 baron, urzędnik dworu książęcego |
 baron, urzędni dworu cesarskiego |
 baron mer |
 baron, radca dworu |
sposób umieszczania oznak godności
 |
 |
 |
 |
 |
[edytuj] Zewnętrzne oznaki godności
Prócz biretów i oznaczeń tarczy arystokratom cesarstwa przysługiwały zewnętrzne oznaki godności. Najwyższe rangi otaczały herb płaszczem w kolorze błękitnym, ozdobionym złotymi sznurami i chwostami, w ilości zależnej od rangi tytułu. Dodatkowo obok tarczy lub za tarczą umieszczane były symbole piastowanego urzędu.
[edytuj] Heraldyka miejska
Heraldyka napoleońska wprowadzałas też zmiany w herbach miejskich i terytorialnych. Odpowiednio oznaczana była ranga miast i wielkość. Stosowane były, podobnie jak w przypadku herbów personalnych oznaczenia umieszczane na tarczy (najczęściej cyfra cesarza, z dodatkami, gwiazdą, pszczołą, mostem, kolumnami). Wyższa ranga oznaczana była umieszczaniem tych dodatków w głowicy herbu. Rangę miasta określało także kilka odmian korony muralis. Praktykowane było również umieszczanie orderów herbowych w samej tarczy lub poniżej.
[edytuj] Linki zewnętrzne
| Heraldyka | ||
 |
Herby: szlachecki • mieszczański • państwowy • miejski • korporacji |
|
