Halina Poświatowska
Z Wikipedii
Halina[1] Poświatowska (ur. 9 maja[2] 1935 w Częstochowie, zm. 11 października 1967 w Warszawie), poetka polska.
Spis treści |
[edytuj] Życie
Poetka urodziła się w Częstochowie jako Helena Myga. Kształciła się w gimnazjum "Nauka i Praca", a po jego zamknięciu w żeńskim I Liceum Ogólnokształcącym im. Juliusza Słowackiego.
Z powodu choroby serca większość swojego życia spędziła w szpitalach i sanatoriach, gdzie też poznała swojego przyszłego męża Adolfa Ryszarda Poświatowskiego (także chorego na serce), którego poślubiła w Częstochowie 30 kwietnia 1954. Po dwóch latach małżeństwa, w wieku 21 lat, została wdową. W 1958 r. Poświatowska przeszła skomplikowaną operację serca w Stanach Zjednoczonych. Została 3 lata i studiowała w Smith College w Northampton. Po powrocie do Polski podjęła studia filozoficzne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Z Krakowem związane są ostatnie lata jej życia, pracowała wówczas na uniwersytecie. W 1967 stan jej zdrowia był na tyle niepokojący, że podjęto decyzję o kolejnej operacji serca. W osiem dni po przeprowadzonym w Warszawie zabiegu zmarła - miała zaledwie 32 lata.
Grób Haliny Poświatowskiej i jej męża Adolfa znajduje się na cmentarzu św. Rocha w Częstochowie. Także w Częstochowie, w Szkole Podstawowej nr 8, istnieje jedyne w Polsce muzeum jej imienia – z fotografiami, publikacjami, zapisem głosu, do którego eksponaty przekazała rodzina. Tu także jest przechowywany pomnik poetki, wykonany w naturalnych rozmiarach z żywicy przez częstochowskiego rzeźbiarza Szymona Wypycha.
[edytuj] Poezja
Zadebiutowała w 1956 publikując swoje wiersze w Gazecie Częstochowskiej. Za jej odkrywcę uważa się krytyka literackiego i poetę Tadeusza Gierymskiego, który - jak sam napisał w artykule "Pożegnania poetki" w tejże gazecie w 1967 - zrobił to z litości, nieoceniając jej poezji bardzo wysoko.
Jej pierwszy zbiór poezji, Hymn bałwochwalczy, pojawił się rok później i zebrał przychylne opinie krytyków i poetów. Następne wiersze zebrane zostały w trzech kolejnych tomikach poezji: Dzień dzisiejszy (1963), Oda do rąk (1966) i Jeszcze jedno wspomnienie (1967). Po jej śmierci odnaleziono wiele niepublikowanych liryków. Pośmiertnie opublikowano jej autobiograficzną powieść Opowieść dla przyjaciela.
Głównymi motywami jej poezji były przeplatające się wzajemnie miłość i śmierć. Świadoma swej kruchości Poświatowska dawała wielokrotnie wyrazy sprzeciwu wobec nieugiętego losu. Ubolewała nad niedoskonałością ludzkiego ciała, ale i umiała wykorzystać każdy moment przemijającego życia. W swych utworach nie pomijała także swojej kobiecości, pisała o sobie i innych kobietach, kobietach-bohaterkach. Wszystko to osadzone było w głębokich przemyśleniach filozoficznych. Poezja Haliny Poświatowskiej stanowi studium natury ludzkiej, kobiety pragnącej miłości i kobiety świadomej swej śmierci.
Od 1974 w Częstochowie odbywa się Ogólnopolski Konkurs Poetycki im. Haliny Poświatowskiej.
[edytuj] Uwagi
- ↑ w akcie urodzenia – Halina, ksiądz udzielający chrztu zakwestionował jednak to imię, jako nie figurujące w rejestrze świętych i zaproponował rodzinie podobne: Helena; w domu rodzina zwracała się do niej Halina; poetka oficjalnie zmieniła imię dopiero po powrocie z USA w 1961.
- ↑ urodziła się 9 maja 1935 jednak w akcie urodzenia – na skutek pomyłki – wpisano 9 lipca; data ta niejednokrotnie była uważana za prawdziwą, dodatkowo w księgach parafii św. Barbary, gdzie była ochrzczona, data narodzin zapisana została według aktu urodzenia, czyli 9 lipca.
