Etna
Z Wikipedii
Etna (w średniowieczu nazywana Mongibello), czynny wulkan we Włoszech, na wschodnim wybrzeżu Sycylii. Jest to najwyższy i największy w Europie stożek wulkaniczny (145 km obwodu u podnóża). Wysokość 3340 m n.p.m. (wskutek wybuchów ulega zmianom).
Wulkan powstał w trzeciorzędzie. Zbudowany jest głównie z trachitów i bazaltów. Z krateru na szczycie wydobywają się pary i gazy, w czasie erupcji - bomby wulkaniczne i popiół. Ponad 270 kraterów bocznych. Na wschodnim stoku rozpadlina (Valle del Bove) o stromych ścianach, głębokości do 1000 m. Dolne stoki są gęsto zaludnione, pola uprawne, sady i winnice sięgają ok. 800-900 m n.p.m. Górna granica lasu na wysokości 2200 m n.p.m. (lasy zrzucające liście: dębowe i kasztanowe oraz bukowe). Do 3000 m n.p.m. murawy wysokogórskie, powyżej zastygła lawa, w górnym piętrze przez większą część roku pokryta śniegiem (miejscami pola firnowe). Na wysokości 2942 m n.p.m. znajduje się obserwatorium wulkanologiczne. Od V wieku zanotowano 80 dużych wybuchów, z których najsilniejszy był ten z 1669 roku, kiedy została zniszczona Katania. Ostatnia erupcja wulkanu miała miejsce w czerwcu 2004, poprzednia 14 grudnia 1991. (autor zapomniał o erupcji w 2003 roku)
Spis treści |
[edytuj] Warto wiedzieć
- "Etna" była nazwą rozprawy poetyckiej o wybuchach wulkanów, która powstała między rokiem 55 p.n.e. a 79 n.e.
- Jednym z czołowych badaczy Etny jest Haroun Tazieff (nakręcił o tym wulkanie kilka filmów i napisłą kilka książek.
- Starożytny mit opowiada, że we wnętrzu Etny żyje stugłowy olbrzym Tyfon, zamknięty tam przez Jowisza.
- Erupcja Etny w 1971 roku zniszczyła m. in. kolejkę linową i Obserwatorium Astronomiczne.
[edytuj] Warto zobaczyć
- Zbocza i kratery Etny.
- Położoną 60 km od niej, w całości zbudowaną z lawy wioskę Randazzo z katedrą Santa Maria z XIII wieku.
- Muzeum Archeologiczne w Adrano.
- Katanię z widokiem na Etnę.
[edytuj] Gospodarka
- Turystyka
- Uprawa roli: produkcja wina, owoców i oliwek.
[edytuj] Klimat
Śródziemnomorski. Łagodne zimy z krótkimi, gwałtownymi burzami. Suche lata.