Bitwa pod Blenheim
Z Wikipedii
Bitwa pod Blenheim | |||||||||||
Konflikt: Wojna o sukcesję hiszpańską | |||||||||||
[[|238px]] |
|||||||||||
|
|||||||||||
Walczące strony | |||||||||||
Wielka Koalicja: Anglia, Austria Zjednoczone Prowincje |
Francja, Bawaria | ||||||||||
Dowódcy | |||||||||||
John Churchill książę Marlborough Eugeniusz Sabaudzki |
Camille d'Hostun Maksymilian II Emanuel |
||||||||||
Siły | |||||||||||
52 000 | 60 000 | ||||||||||
Straty | |||||||||||
12 000 poległych i rannych | 15 000 poległych i rannych 15 000 wziętych w niewolę |
||||||||||
Bitwa pod Blenheim (niemieckie Höchstädt an der Donau), zwana także bitwą pod Blindheim albo drugą bitwą pod Höchstädt, stoczona 13 sierpnia 1704 r. to pierwsze większe starcie z okresu wojny o sukcesję hiszpańską 1701-1714 r.
Spis treści |
[edytuj] Sytuacja przed bitwą
Głównym obszarem operacji militarnych latem 1704 r. stały się obszary położone w górnym biegu Dunaju. Przewidując taką sytuację wódz naczelny sił Drugiej Wielkiej Koalicji utworzonej przez Anglię, Austrię oraz Holandię John Churchill książę Marlborough na czele 52 000 żołnierzy postanowił wspomóc w walkach z Francuzami armię austriacką operującą nad Dunajem dowodzoną przez dwóch austriackich generałów: księcia Eugeniusza Sabaudzkiego i margrabiego Ludwika Badeńskiego. Po drodze armia sprzymierzonych zdobyła twierdzę Donauworth z czternastotysięcznym garnizonem strzegącą przejścia na ziemie Bawarii, sprzymierzonej z Francją. Elektor bawarski unikał decydującego starcia czekając na nadejście armii francuskiej pod wodzą marszałka Tallarda. W tej sytuacji głównodowodzący siłami koalicji zdecydowali się na doprowadzenie do decydującego starcia.
Dnia 11 sierpnia siły francusko-bawarskie z 60 000 żołnierzy i 90 działami dotarły do miejscowości Hoechstaedt niedaleko obozu austriackiego. Siły koalicji liczyły 56 000 ludzi i 60 dział. W nocy 12 sierpnia 1704 r. wojska te ruszyły w kierunku miejscowości Blindheim (ang. Blenheim).
[edytuj] Bitwa
Nadejście sprzymierzonych pozostało niezauważone w obozie francusko-bawarskim, co umożliwiła gęsta mgła. Dopiero gdy około godziny ósmej siły koalicji przystąpiły do formowania szyków bojowych, zaskoczony Tallard pośpiesznie rozpoczął przygotowania do obrony. Francuzi silnie ufortyfikowali wioski Oberglau i Lutzingen łącząc je liniami piechoty i kawalerii oraz wspierając artylerią.
Obserwując rozstawienie wojsk francuskich Marlborough zdecydował się zaatakować najlepiej bronione prawe skrzydło przeciwnika. W tym samym czasie siły księcia Sabaudzkiego miały przeprowadzić dywersyjny atak na lewe skrzydło francusko-bawarskie. Około południa Austriacy zajęli pozycje na wprost wroga w Lutzingen. W chwilę później do ataku ruszyła brygada angielska mająca zaatakować 9 batalionów nieprzyjaciela w Blenheim. Pierwsze dwa starcia nie przyniosły rezultatu, dopiero gwałtowny ostrzał Anglików spowodował wezwanie przez francuskiego dowódcę markiza de Clerambault siedmiu batalionów wsparcia oraz jedenaście batalionów rezerwy. Tym samym Marlborough odciął w Blenheim 27 batalionów nieprzyjaciela, co poważnie osłabiło środek wojsk francuskich.
Na pomoc uwięzionym w wiosce żołnierzom poddanym ciągłemu ostrzałowi ruszyła elita francuskiej kawalerii. Osiem szwadronów nie zdołało jednak pokonać pięciu szwadronów koalicji i zmuszone było się wycofać.
Tymczasem siły austriackie w Oberglau (10 batalionów) zostały rozgromione przez 9 batalionów markiza de Blainville'a. Spowodowało to odsłonięcie prawej flanki angielskiej. Jednak atak kirasjerów austriackich odparł szarżę Marsina, a kolejny atak sił koalicji przerwał linie obronne Francuzów.
Po opanowaniu dwóch punktów obrony nieprzyjaciela, w chwili gdy lewe skrzydło francusko-bawarskie walczyło z siłami Eugeniusza, książę Marlborough rzucił 80 szwadronów i 22 bataliony piechoty przeciwko 60 szwadronom i 9 batalionom piechoty francuskiej. Około 16,30 siły angielskie z całym impetem uderzyły na Blenheim. Bateria dział koalicji zmiotła linie francuskie strzałami z bliskiego zasięgu. Francuzi rozpoczęli odwrót. Wielu z nich utonęło po zarwaniu się mostu pontonowego na Dunaju.
[edytuj] Bilans
Do niewoli sprzymierzonych dostał się marszałek Tallard. Marsin wraz z elektorem bawarskim zbiegli. Rozbici Francuzi chcąc uniknąć całkowitej klęski zgodzili się w końcu na warunki kapitulacji.
Siły koalicji straciły blisko 12 000 zabitych i rannych. Straty Francuzów i Bawarczyków wyniosły 20 000 zabitych i 14 000 jeńców, 129 chorągwi, 171 sztandarów i całą artylerię.
[edytuj] Podsumowanie
Bitwa pod Blenheim stała się punktem zwrotnym w wojnie o sukcesję hiszpańską. Zakończyła pasmo sukcesów Ludwika XIV, uratowała Wiedeń i całą wielką koalicję. Blenheim stało się pierwszym większym ciosem zadanym armii francuskiej w ciągu ponad półwiecza. Ugruntowało pozycję księcia Marlborough, który powrócił na Niderlandy, gdzie zadał 3 kolejne klęski Francuzom w bitwach pod Ramillies (1706), Oudenaarde (1708) oraz Malplaquet (1709).
Traktat pokojowy w Utrechcie (1713) przyznał koronę Hiszpanii Filipowi, lecz równocześnie zmusił go do zrzeczenia się praw do tronu francuskiego.
[edytuj] Zobacz też