Śiwa

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Najbardziej charakterystyczne przedstawienie Śiwy przed budynkiem CERN-u.

Śiwa i Uma - rzeźba z XIV wieku

Śiwa (Sanskr. शिव - łaskawy, przychylny) - Bóg w hinduizmie (śiwaizmie). Jeden z Trimurti (trójcy hinduistycznej) tworzonej wraz z Wisznu i Brahmą. Znany jako Bóg niszczący i mistrz jogi, najczęściej przedstawiany jako jogin siedzący w "asanie lotosu" lub na byku o imieniu Nandi; czasami z trzecim okiem pośrodku czoła. Nieodłącznym atrybutem Śiwy jest trójząb.

Śiwa jest bóstwem zawierającym w sobie pozornie sprzeczne skrajności: z jednej strony jest uosobieniem zniszczenia i śmierci, z drugiej jest patronem płodności i wzniosłym mistykiem. Śiwa jest władcą jakśów i rakśasów (demonów, upiorów, duchów). Jest opiekunem i uzdrowicielem ludzi i zwierząt oraz ascetycznym joginem, który medytuje zanurzony w lodowatej wodzie bądź posypany krematoryjnym popiołem z ludzkich ciał. Jest też uosobieniem płodności i witalności, do którego młode panny modlą się o dobrego męża.

Śiwa mieszka na górze Kajlasa w Himalajach. Jego żoną jest Parwati (wcielenie bogini Dewi), z którą ma dwóch synów: Ganeśę (boga szczęścia wyobrażanego jako człowieka z głową słonia) i Skandę (boga wojny znanego też jako Kumara, Murugan lub Karttikeja).

Wraz z końcem kali jugi swoim trzecim okiem Śiwa zespala cały materialny świat i wszystko, co w nim żyje.

[edytuj] Narodziny

Zgodnie z Bhagavata Puraną, Śiwa narodził się z czoła Brahmy. Podczas stwarzania Brahma poprosił swoich czterech synów (kumarów) o zaludnienie świata, ale ci odmówili. Wywołało to u Brahmy olbrzymi gniew i z tej złości z jego czoła narodziło się płaczące dziecko, które okazało się być Rudrą. Rudra uważany jest za tożsamego z Śiwą. Brahma poprosił więc Śiwę o to, czego nie zrobili jego synowie. Ten zgodził się i z entuzjazmem przystąpił do pracy zaludniając świat jakśami i rakśasami. Widząc determinację i wzrastającą moc Śiwy, Brahma poprosił go, by zaprzestał stwarzania kolejnych duchów, demonów i upiorów, a zajął się medytacją i wyrzeczeniami.
Śiwa Purana opowiada tę samą historię z tą tylko różnicą, że tam Śiwa obiecuje Brahmie, że jego jedna z form (Rudra) narodzi się z czoła Brahmy.

[edytuj] Imiona

Śiwa nazywany jest wieloma innymi imionami. Do najpowszechniejszych należą:

Mahabaleśwar (Wielki Bóg Siły)
Triambakam (Ten, który ma trzy oka, w znaczeniu Wszechwiedzący)
Mahakala (Wielki Czas, w znaczeniu Pogromca Czasu)
Nilkanth (Ten, który ma niebieskie gardło)
Nataradź (Król Tańca) - jedna z rzeźb tej formy jest uznana za najbardziej charakterystyczny symbol sztuki hinduistycznej
Jogeśwara (Mistrz Jogi)

[edytuj] Mantry

Om Nama Śiwaja - najsławniejsza śiwaicka mantra wyrażająca ubóstwienie Śiwy. Nazywana jest Panćakśara co oznacza "pięć liter". Śiwaici uważają, ze zawiera ona całą mądrość ich religii.