Ányos Jedlik
Z Wikipedii
Ányos István Jedlik ur. 11 stycznia 1800 w Szimő; zm. 13 grudnia 1895 w Győr, był węgierskim fizykiem i wynalazcą.
[edytuj] biografia
Ányos István Jedlik pochodził z prostej rodziny chłopskiej, uczęszczał do benedyktyńskiego gimnazjum w Bratysławie (wtedy: Pozsony, Austro-Węgry). Po ukończeniu gimnazjum wstąpił w 1817 r. do zakonu benedyktynów i został w wieku 25 lat księdzem. W latach 1831-1839 był oprócz tego nauczycielem w Bratysławie, po czym objął pieczę nad gimnazjum w Győr, gdzie regularnie przeprowadzał eksperymenty fizyczne. Następnie w latach 1840 - 1879 był profesorem na Uniwersytecie w Budapeszcie.
[edytuj] Wynalazki
- 1829 skonstruował silnik na prąd stały
- 1861 skonstruował dynamo elektryczne (5 lat przed Wernerem Siemensem i Charlesem Wheatstone'm, choć fakt ten nie jest powszechnie znany)
Swoje wynalazki przedstawił Jedlik w 1873 r. w czasie wystawy światowej w Wiedniu. W 1841 wstąpił do Węgierskiego Towarzystwa Nauk Przyrodniczych, w 1858 został członkiem Węgierskiej Akademii Nauk.
Jedlik zajmował się nie tylko fizyką, lecz także chemią i medycyną, gdzie przyczynił się znacząco do leczenia cholery.
