Freesland
From Wikipedia
Freesland is ene Lannschap, de vandage deelwies to de Nedderlannen, to Neddersassen, Sleswig-Holsteen un Däänmark höört.
- Westerlauwersk Fryslân: De Provinz Freesland vun de Nedderlannen
- Oostfreesland: en Kuntrei in Neddersassen, Düütschland
- Noordfreesland (Freesch: Fraschlönj/Friislon): en Landkreis in Sleeswig-Holsteen, Düütschland un ene Lannschap in Sleswig un Däänmark
- dat Eiland Helgoland, Sleswig-Holsteen, Düütschland
- de Ilvinsel Neuwerk
- dat ehemaalsche Rüstringen
- de Landkreis Freesland in Nedersassen
- dat Seelterlound
- dat Land Wursten.
Freesland is in'n Oorsprung dat ganze von Fresen bewahnte Küstenrebeet twüschen Rhien un Wersermünne un von de Elv bit na Däänmark. In't achte Jahrhunnert wurr dat Rebeet von de Karolingers unnerkregen un christianiseert. Gegenmann von de Karolingers weer de Fresenkönig Radbod, de sik nich döpen leet. As na sienen Doot Utrecht an dat Frankenriek full, weer de Rhien nich mehr de Scheed twüschen Freesland un dat Frankenriek.
Wiel de Minschen in de Marschen ümmer mehr wurrn un de Överswemmungen tonehmen, wannern vele junge Fresen ut un versochen, up de Geest dör Roden Neeland to winnen. So drungen wahrschienlick siet 900 de Östringer in't Ammerland vör, un de Oostfresen togen langs de Ems un de Leda in den Hümmling un in't Saterland in.
Um de Jahrdusendwenn wurrn de Seedieken boot. Dör disse gemeensame Arbeit an dat grote Wark sett sik bi de Fresen veel Sinn för Freeheit fast. Ehre nee'en Landsetten, de "Söventeihn Küren" (1050-1060) stunnen in för de vulle Freeheit von elkeen, aver de soziale Unnerscheed dör Geboort un Stand bleev bestahn.
In't Middeloller föhren de "söven freen Seelannen" na dat Vörbild von europääsche Stadtstaaten en Raatsverfaat in. De Östringers un Rüstringers weern woll de Eersten, de na dat Vörbild von Bremen in free'e Wahlen ehre Richter un Vertreders wählen deen.
De enkelden lütten Buurnfreestaaten bleven unnernanner unafhängig. Ehre gemeensamen Saken beraatslogen se bi den Upstalsboom. Ok dat Bestreven, na dat Vörbild von Radbod en grootfreesch Riek to grünnen, leev för korte Tiet wedder up.
So um 1350 fung in Freesland de Herrschup von de Hööftlingsfamilien an. In Oostfreesland reten dat Geslecht Ukena (Leer) un dat von de Cirksena (Greetsiel) de Herrschup an sik. Dar Geslecht von de Wiemeken ut Dangast weer bold Herr över Jeverland, Östringen, Wangerland un Rüstringen. De Geslechter von de freeschen Grafen gullen bi den Hoochadel as evenboortig.(Cirksena siet 1654 Rieksförst)
De freeschen Grafengeslechter harrn stännig Striet mitnanner, so dat kiene Enigung tostannen keem. un de enkelden Landsdele in de gröttern Staaten upgungen. Westfreesland bit an de Ems wurr nederlandsch, Oostfreesland na dat Utstarven von de Cirksenas 1744 eerstmaals preußisch. (1807 an Holland, 1810 an Frankriek, 1815 an Hannover, 1866 wedder an Preußen). Dat Jeverland (oosten von Oostfreesland) keem 1575 to Ollnborg, man hörde tüskendör ok weer an anner Heeren so as Anhalt un Russland, un kweem denn in't 19. Jaahrhunnert weer an Ollnborg. Dat Stedingerland is to'n Deel ok von Fresen besiedelt wurrn, hett aver liekers nich to Freesland höört.
