Floot

From Wikipedia

Wenn dat Water vun't Meer wegen de Tide stiegt, denn is Floot. Wenn dat Water all wedder weglööpt, denn is Ebb. Wenn de Sünn, de Maand un de Eer bi Vullmahn un niegen Mahn op een Reeg sitt, denn is de Floot besünners hoch, dor seggt de Lüüd denn Springfloot to. Aver wenn de Mahn just dwars von Sünn un Eer steiht, twee Weeken later, denn is de Floot besünners nedrig, un dat is denn de Nippfloot.

De Strom van de Floot is bannig stark, in een Priel im Watt kunn de mehr as 20km/h gau lööpen. Sünn schon veele Lüüd, de in't Watt nich oppasst hebben, nich wedder trüchkamen.

De Floot is nich överall gliek hoch. In de Ostsee stiegt de Floot keene 30cm över Normalnull, aver in de Nordsee steeg se 1 oder 2m - in'n Atlantik över den mittelatlantischen Rüch bloots 50cm. Aver an de Küst, besünners wo dat eng ward in een Bucht oder een Fluss as to'n Bispill de Elv, dor kann de Floot bannig hoch sin. Wo de Elv un de Werser in de Nordsee lööpt is de Floot 4m hoch, de Springfloot 6. Un ok in Hamborch kannst all wat vun Ebb un Floot marken, as in all de Flüss un Ström, de keen Sperrwark hett, to'n Bispill in'n Amazonas, in de Thems, in de Elv, in de Werser, in de Wümm un in de Ems. De Ärmelkanal is ook so een enget Nadelöhr, un dor is de Floot bis to 12m hoch, un in Fundy Bay ook 15.

Aver am meesten Bang sünn de Lüüd an de Küst wenn enn Stormfloot kummt. Dat is nich blots de Floot, de Wind drückt dat Water in de Buchten un in de Flüss. Een Stormfloot kann 3 bis 5m höher sinn as een normale Floot un denn kunn de Lüüd blots beten, dat de Diek halten dot. An de Nordsee is so vill Lann affsupen: in de eerste un zweete Groote Manndränke 1219 un 1362, aver ook in Hamborch (1962). Dat Lann in Hamborch haar de Lüüd wedder trüch kreegen, aver an de Nordsee is veel wegspöölt worrn, to'n Bispill de Insel Strand un dat Karkspeel Rungholt. Ook hüüt vertellt de Lüüd noch vun Städer un Dörpen, de affsupen sünn un vun Kichtürm op den Grund vun de See, wo de Glocken anfangen to bimmeln wenn en Stormfloot kummt.