Picos de Europa
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
Formación montañosa da Cordillera Cantábrica, ao norte de España, entre as provincias de Asturias, León e Cantabria. Constituída por roca caliza carbonífera pregada antes do choque da Península Ibérica coa placa africana. De valor paisaxístico importante, posee numerosos endemismos. A formación está dentro dos límites do Parque nacional dos Picos de Europa.
Nos Picos de Europa distínguense tres macizos montañosos:
- Oriental ou Andara
- Morra Lechugales
- Central ou Urrieles
- Torrecerredo
- Naranjo de Bulnes
- Llambrión
- Occidental ou Cornión
- Peña Santa de Castilla
- Torre Santa Maria
[[Imagen:liebana_pena_ventosa.jpg|left|thumb|300px|Peña Ventosa na Liébana (Cantabria), comarca enclavada en Picos de Europa]] Entre o macizo oriental e o central, sitúase a Garganta do Cares
[editar] Datos xeográficos
Os Picos de Europa atópanse situados no borde setentrional da Península, moi preto das costas de Llanes, en Asturias. Ésta e as outras dúas provincias, Cantabria e León, son as que teñen a competencia administrativa no territorio ocupado por este pequeno núcleo montañoso. As súas dimensións aproximadas son de 40 km de largo (E-O) por 20 km de ancho (N-S) cunha superficie duns 502 km2.
Xeográficamente, os Picos de Europa forman parte do Cordal Cantábrico, pero tanto os estudosos da zona como os montañeiros o consideraron dende sempre coma unha unidade independente. Os seus trazos orográficos a diferencian claramente do resto do cordal. Están separados do eixo principal da mesma ata o norte por dous altos outeiros, Panderruedas e o Caben de Remoña. Polo que os seus ríos atravesan ou rodean o conxunto para ir desembocar no mar Cantábrico.
Son precisamente os ríos os que delimitan e dividen aos Picos de Europa en tres macizos que se aliñan paralelamente á costa, entre ésta e o Cordal Cantábrico. Estos son o Macizo Ocidental ou Cornión, o Macizo Central ou Los Urrieles e o Macizo Oriental, Andara ou Ándara.
O río Sella constitúe o límite ocidental do Cornión e dos Picos en xeral. Nace en Sajambre e tras recorrer o desfiladero de los Beyos, alcanza Cangas de Onís, onde recolle as augas do Güeña, o cal delimita ao Macizo Occidental polo norte.
O río Cares separa os Macizos Ocidental e Central. Teñen o seu orixen en Valdeón e atravesa literalmente os Picos ata Puente Poncebos, onde recibe ao Duje. Este último ven arrodeando ao Macizo Central dende as altas praderías de Áliva, entre os Macizos Central e Oriental.
Finalmente, o río Deva establece o límite sur do Macizo Oriental e o leste de tódolos Picos. Nace en Fuente Dé, ao sur do Macizo Central], efectúa un largo recorrido cara o leste ao longo de Valdebaró, pasa por Potes e se desvía cara o norte para recorrer o Desfiladero de la Hermida ata Panes. Alí, recolle ao Cares, que ven de Arenas de Cabrales polo límite norte do Macizo Oriental.
A maioría dos cursos fluviais que recorren os Picos de Europa, o fan polo fondo de angostas gorxas. A máis bela entre todas é a do Cares, pola que discorre unha das rutas excursionistas máis populares do Cordal Cantábrico.
En canto o relevo, o Macizo Central é o máis esgrevio e no que se atopan as maiores altitudes. A Torre de Cerredo, ou Torrecerredo, cos seus 2.648 m, é a cume máis alta dos Picos de Europa e de todo o cordal. Neste macizo tamén se atopan outros cumios de importancia, como o coñecido Naranjo de Bulnes (Picu Urriellu), de 2.519 m, ou o Picu Tesorero, de 2.570 m, centro xeográfico dos Picos e punto no que coinciden os límites das tres provincias antes citadas.
O Macizo Ocidental é o segundo en importancia. Aínda que menos elevado co Central (o seu punto culminante é Peña Santa de Castilla, de 2.596 m), é nembargantes máis extenso. En él atópanse os Lagos de Covadonga e o seu medio monte posé grandes atrativos para o excursionismo.
Para rematares, o Macizo Oriental é o máis modesto dos tres. A súa máxima altura atópase no cumio da Morra de Lechugales, de 2.444 m de altitud.