میز کار کی‌دی‌ای
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
میزکارِ کِی.دی.ای. (KDE:K Desktop Environment) یک محیط میزکار آزاد است. این میزکار بیشتر روی یونیکس، لینوکس، بی‌اس‌دی، AIX و سولاریس اجرا میشود.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] تاریخچه
کِی.دی.ای. در سال 1996 به وسیلهٔ متیاس اتریک بوجود آمد. او در آن زمان تعدادی مسایل اشتباه در میزکار یونیکس یافت. در همین حین، او به ساخت مجموعه‌ای از برنامه‌های کاربردی اکتفا نکرد و ساخت یک میزکار که کلیهٔ نیازهای کاربر را برطرف نماید، را پیشنهاد داد.او استفادهٔ آسان از میزکار را نیز ملاک ساخت آن قرار داد و بدین ترتیب پروژهٔ کِی‌دی‌ای متولد شد.
متیاس پروژهٔ کِی.دی.ای. را به استفاده از Qt toolkit محصور کرد. (toolkit به یک بسته نرم افزاری اشاره می‌‌کند که به شخص امکان توسعه کاربردهای خاص خود را بسیار ساده‌تر از حالتی که شخصاً تمام یک برنامه را بنویسد، فراهم می‌‌آورد. برای نمونه می‌توان از صفحات گسترده، سامانه‌های دادگان، سامانه‌های گرافیکی و پردازش کلمه نام برد).
برنامه نویسان به سرعت گسترش کِی.دی.ای./کیو.تی (KDE/Qt) را آغاز کردند، و حدود سال 1997 کاربردهای بزرگ و پیچیده منتشر شد. در اواسط 1997 پروژهٔ گنو که مربوط به مجوز کیوتی (Qt) بود منجر به پروژهٔ میزکار گنوم و هارمونی شد.
کِی.دی.ای. و گنوم هر دو، در میزکار آزاد سهیم شدند و رقابت دوستانه‌ای بین آنها برقرار است.
[ویرایش] سازماندهی پروژهٔ کِی.دی.ای.
مانند بسیاری از پروژه‌های نرم افزارهای آزاد، کِی.دی.ای. اصولاً یک سعی و تلاش داوطلبانه است، اگرچه شرکت‌های مختلفی مانند Novell، Trolltech و Mandriva نرم‌افزارنویسانی برای کار بر روی این پروژه استخدام کرده‌اند.
تصمیم‌گیریهای مهم مانند تاریخ انتشار، شمول کاربردهای جدید توسط کسانی که نرم‌افزارنویسان اصلی (Core Developers) گفته می‌‌شدند، گرفته می‌شد. آنها نرم افزارنویسانی هستند که مشارکت مهمی در کِی.دی.ای. در دوره‌ای از زمان داشته‌اند. تصمیم‌گیری‌ها به صورت رأی‌گیری رسمی نبود ولی به صورت بحث و مذاکره در گروه‌های رایانامه‌ای(Mailing Lists) صورت می‌گرفت.
در صورتیکه نرم‌افزارنویسان و کاربران در سراسر دنیا هستند، ولی خادمان وب در دانشگاه Tübingen و Kaiserslautern در آلمان قرار دارند. یک سازمان آلمانی دارای علامت تجاری کِی.دی.ای. است و همایش‌های کِی.دی.ای. نیز اغلب در آلمان برگزار می‌گردد.
[ویرایش] انتشار نسخه‌ها
گروه کِی.دی.ای. نسخه‌های جدید را به صورت مکرر انتشار می‌‌دهد.
به تأخیر افتادن انتشار نسخهٔ جدید بیشتر از 1 یا 2 هفته نادر بوده‌است. (یک استثناً در مورد کِی.دی.ای. نسخهٔ 3.1 بوجود آمد، که بیش از 1 ماه تأخیر داشت.)
کِی.دی.ای. دو شکل عمدهٔ انتشار دارد :
[ویرایش] انتشار اصلی
ده انتشار عمده یا اصلی در نسخه‌های 1.0، 1.1، 2.0، 2.1، 2.2 ،3.0، 3.1، 3.2 ،3.3 و 3.4. انتشارات اصلی کِی.دی.ای. دو شماره نسخه دارد مانند کِی.دی.ای 1.1.
تمام انتشارات کِی.دی.ای. با هم سازگارند. این بدین معناست که به عنوان مثال نرم افزار تولیدشده تحت کِی.دی.ای. 3.0 با تمام نسخه‌های کِی.دی.ای. کار می‌‌کند.
تغییراتی که نیازمند همگردانی (Compile) مجدد باشد تنها در تغییرات نسخ اصلی روی می‌‌دهد. تغییرات بین کِی.دی.ای 1 و کِی.دی.ای 2 بسیار زیاد بود، در صورتی که تغییرات API بین کِی.دی.ای 2 و کِی.دی.ای 3 نسبتاً کمتر بود.
به محض اینکه یک نسخهٔ عمده آماده و منتشر میشود، کار بر روی نسخهٔ عمده دیگر آغاز میشود. یک نسخهٔ عمده به چندین ماه برای تمام شدن نیاز دارد.
انتشار عمدهٔ جاری نسخهٔ 3.4 است که در مارس 2005 رسیده است. به دنبال آن 3.5 که تمرکز پروژه روی فضا (مانند قابلیت استفاده عمومی) است. کِی.دی.ای 4 به دنبال 3.5 در 2006 خواهد آمد مبنی بر کیو.تی نسخهٔ 4.0 که شامل برخی تغییرات مهم میزکار است.
[ویرایش] انتشار جزئی
انتشار جزئی کِی.دی.ای شامل 3 شماره نسخه است مانند کِی.دی.ای 1.1.1 و نرم افزارنویسان بر درست کردن اشکالات، بهبود قابلیت استفاده تمرکز می‌کنند و نه بر اضافه کردن کارآیی‌های نو.
انتشار جزئی تأثیری بر بخش اصلی (head branch) ندارد. بخش‌های اصلی بخش‌هایی هستند که در انتشارهای عمده، تغییر و توسعه می‌‌یابند.
طرح‌های جدید
اصلاح اشکالات
انتشار کِی.دی.ای 3.2 --------------> کِی.دی.ای 3.3
(شروع توسعه جدید) (تغییر در بخش اصلی)
فقط اصلاح اشکالات
---------------> کِی.دی.ای شاخه.3.2
(انتشار جزﺋی)
[ویرایش] ساختار (طراحی سیستم)
- aRts: خادم صوت و صدا
- DCOP: سیستم برای ارتباط بین فرایندها و پردازش ها
- KHTML: موتور HTML
- Kiosk: ناتوان کردن برخی ویژگی‌ها در کِی.دی.ای به منظور ایجاد کنترل بیشتر محیط
- Kwin :مدیریت پنجره
- XMLGUI: تعریف عناصر UI مانند منو و نوارابزار(toolbar) توسط فایل‌های XML .
[ویرایش] بسته‌بندی
به دلیل حفظ اندازهٔ معقول، کِی.دی.ای. به بسته‌های کوچک‌تری برای نصب آسان تر تقسیم شده است. مجموعه‌ای از بسته‌ها در زیر آورده شده است:
- aRts: خادم صدای کِی.دی.ای
- Kdelibs: کتابخانهٔ اصلی. شامل بسیای از قسمت‌های ساختار کِی.دی.ای.
- Kdebase: پایهٔ میزکار و کاربردها (نیازمند kdelibs).
- Kdeaccessibiity: نرم افزارهای در دسترس.
- Kdeaddons: نرم افزارهای افزوده شده.
- Kdeadmin: ابزار اجرایی. نامزد برای اجرا کردن ماشین‌های یونیکس.
- Kdeartwork: کارها و تصاویر گرافیکی اضافی (محافظهای صفحه نمایش، کاغذ دیواری‌های و...)
- Kdeedu: نرم افزارهای آموزشی.
- Kdegames: بازی ها.
- Kdegraphics: ابزار برای دستکاری گرافیک ها.
- Kde-i18n: بین المللی کردن کِی.دی.ای.
- Kdemultimedia: نرم افزارهای چندرسانه‌ای.
- Kdenetwork: ابزار و نرم افزارهای شبکه.
- Kdepirn: نرم‌افزار مدریت اطلاعات شخصی و ایمیل.
- Kdesdk: ابزارهای توسعه.
- Kdetoys: ابزارهای سرگرمی.
[ویرایش] کاربردهای مهم کِی.دی.ای
این کاربردها شامل فهرست زیر است:
- Kate: ویرایش متن
- KDevelop: مجتمع کردن توسعهٔ محیط
- Kopete: پیام فوری
- Konqueror: مدیریت فایل و مرورگر وب (استفاده از KHTML)
- KPresenter: اراﺋﻪ و معرفی کاربرد
- KWord: پردازشگر لغت
- KWrite: ویراستار متن
- amaroK
- K3b
- KMail
- Konsole
[ویرایش] قرارداد نام گذاری
اکثر کاربردهای کِی.دی.ای حرف کِی (k) را در ابتدا و به صورت درشت در نامشان دارند. هرچند استثناهایی مانند kynaptic (به صورت کوچک) و amaroK (در آخر) و Gwenview (که حرف K ندارد) وجود دارند. در نام بسیاری کاربردهای کِی.دی.ای با نوعی غلط املایی از روی قصد، k جایگزین C و Q شده است به عنوان مثال Konsole و Kuickshow.
