البه
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
البه نام رودخانه‌ای است در اروپای مرکزی. این رودخانه که یکی از آبراه‌های اصلی اروپای مرکزی است از شمال غربی جمهوری چک سرچشمه گرفته پس از گذر از کشور آلمان به دریای شمال می‌ریزد.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] البه
(به زبان چکی Labe) یکی از مهم‌ترین رودخانه‌های اروپای مرکزی است که پس از رود راین طولانی‌ترین جریان با بیشترین تردد کشتی، در آلمان است. طول آن ۱٬۱۶۵ کیلومتر و مساحت بستر آن ۱۴۴٬۰۰۰ کیلومتر مربع می‌باشد. «البه» از ارتفاعات «ریزن گبیرگه»[1] در جمهوری چک سرچشمه گرفته و درست از ارتفاع ۱٬۵۰۰ متری از سطح دریا جریان می‌یابد. «البه» پس از اتحاد با چشمه‌های فراوان، ابتدا به‌سوی غرب و سپس به‌طرف شمال «آبگیر بوهم»[2] جریان یافته و پس از دریافت آب رودخانه‌های مولداو و اگر، از درسدن می‌گذرد و زمین‌های پست شمال آلمان را مشروب کرده و پیش از ریختن به دریای شمال از طریق کوکسهافن، پهنای آن به پانزده کیلومتر می‌رسد. دهانه رود البه در هامبورگ به پهنای صدکیلومتر شروع می‌شود (به‌نام پائین البه)[3] که هنگام جزرومد، پیش‌روی آب در بستر رود تا شهر گیزتاخت مشاهده می‌شود. رودخانه‌های جنبی در سمت چپ البه عبارت‌اند از مولداو - اگر - مولده - زاله[4] و در سمت راست البه عبارت‌اند از: ایزر - الستر سیاه - هافل[5]. امکان تردد کشتی از هامبورگ تا پراگ مدیون استقرار تأسیسات فنی در محل اختلاف سطح رودخانه البه می‌باشد که به وسیله توربین و پمپ‌های فشارقوی، کشتی‌ها را با آسانسور آبی به‌سطح بالاتر رودخانه هدایت می‌کنند. این رودخانه به‌وسیله کانال البه-هافل با رود اشپری[6] و دریاچه‌های اطراف برلین و از آنجا به‌وسیله کانال‌های اودر-هافل و کانال فینو[7] و کانال اودر-اشپری به‌رودخانه اودر مربوط شده است. البه از طریق یک کانال جنبی به منطقهٔ رور[8] و رودخانه «راین» ارتباط یافته و از سوی دیگر به‌وسیله شاخه‌ای از کانال میانی[9] به‌بخش سفلای ماگده‌بورگ و کانال البه-لوبک [10] به دریای شرق[11] مربوط می‌شود. البه از سالهای (۱۹۵۰ تا اویل ۱۹۹۰ میلادی) یکی از آلوده‌ترین رودخانه‌های اروپا بود. مهم‌ترین عامل در آلودگی این رودخانه، کارخانجات موجود در جمهوری دموکراتیک آلمان و چکسلواکی سابق است که فاقد استانداردهای زیست‌محیطی بوده و باعث مرگ بیولوژیکی این رودخانه شده‌اند. در تاریخ (۸ اکتبر ۱۹۹۰ میلادی)، پیمانی بین کشورهای آلمان، چکسلواکی و جامعهٔ اروپا منعقد و کمسیون محافظت از البه [12] تشکیل گردید. از آن تاریخ به‌بعد، کیفیت آب این رودخانه به‌میزان قابل ملاحظه‌ای بهبود یافته‌است. بخش میانی و پایانه این رودخانه (به نام پارک البه به وسعت ۳۷۵٬۰۰۰ هکتار) متعلق به‌منطقه حفاظت‌شده یونسکو می‌باشد. البه در (اوت ۲۰۰۲ میلادی) طغیان نموده و خسارات زیادی به‌ویژه در استان‌های زاکسن و زاکسن-آنهالت به‌بار آورد.
[ویرایش] منبع
- Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus AG, 2005
[ویرایش] یادداشت‌ها
1- ^ در جمهوری چک Riesengebirge
2- ^ در جمهوری چک Böhmische Becken
3- ^ در هامبورگ Unterelbe
4- ^ رودخانه‌های Moldau, Eger, Mulde und Saale
5- ^ رودخانه‌های Iser, Schwarze Elster und Havel
6- ^ رود Spree
7- ^ آبراه Oder-Havel- und Finow-Kanal
8- ^ منطقه‌ای در وستفالن شمالی Ruhrgebiet
9- ^ آبراه Mittellandkanal
10- ^ آبراه Elbe-Lübeck-Kanal
11- ^ نام دریا Ostsee
12- ^ سازمان Elbschutzkommission
