Karaokeo
El Vikipedio
Karaokeo (japane カラオケ) ĝenerale estas kantado, kiam la kantanto vidas antaŭ si sur la ekrano de televidilo aŭ komputila monitoro la kantatan tekston, kaj samtempe sonas la muziko. Estas tre oportune uzi tion por instrui kaŭ (=kaj/aŭ) interŝanĝi kantojn, aŭ almenaŭ por amuziĝi. Por krei komputilan karaokean dosieron, oni bezonas, unue, la kantotekston, kaj due, muzikan dosieron.
Enhavo |
[redaktu] Karaokeo en Esperanto
En Esperanto oni komencis fari en 2001 dosierojn kun la sufiksoj ".kar" kaj ".st3", en kiuj la kantotekstoj estas sinkronigitaj helpe de speciala programo kun MIDI-muziko. Krome, en oktobro 2003 aperis la unuaj karaokeaj dosieroj, kiuj estas bazitaj ne sur MIDI-dosieroj, sed sur MP3-dosieroj.
[redaktu] Teĥniko
Avantaĝoj de la unua, MIDI-a tipo de la karaokeaj dosieroj estas tio, ke ili estas malgrandaj (kutime ne pli ol kelkdek-kilobajtaj), facile ŝuteblaj interrete kaŭ sendeblaj retpoŝte. Dum sonas la dosiero, la voĉa partio povas esti laŭdezire ŝaltita aŭ malŝaltita. La MIDI-dosieroj estas facile redakteblaj per specialaj programoj. Krome, la sinkronigo en MIDI-karaokeaj dosieroj povas esti farita perfekte precize, ĉar la programo kontraŭstarigas silabojn de teksto, farita en speciala formato, al la koncernaj muziknotoj. (En la MP3-karaokeaj dosieroj oni faras la sinkronigon permane, aŭskultante la muzikon kaj klakante musbutonon aŭ iun klavon konforme al la melodio). Tamen la muziko en MIDI-dosieroj ne estas registrita. Ĝin sintezas la sonkarto de la komputilo laŭ komandoj, kiuj priskribas: kiun melodion sonigi; kiel akompani ĝin; per kiuj muzikiloj fari tion; kun kioma laŭteco kaj rapideco tio sonu; kie devas troviĝi la sonoj en la stereofona panoramo; ĉu tiuj parametroj estu konstantaj aŭ ŝanĝiĝu en iuj lokoj de la muzikaĵo. Profesiuloj asertas, ke MIDI-dosieroj povas soni pli bone ol k-diskoj. Sed por atingi tion oni devas havi laŭeble plej bonan sonkarton, kiu povas esti tre multekosta. Kaj muzikiloj, kiujn midie imitas ĉipaj sonkartoj, povas soni tute nerekoneble.
La karaokeaj dosieroj de la dua tipo estas preskaŭ samgrandaj, kiel la uzitaj por ili MP3-dosieroj (kutime kelkmegabajtaj) kaj sufiĉe pezaj por uzi interrete. Tamen ilia gravega avantaĝo estas, ke ili sonas same bone sendepende de la sonkarto. Samkiel en la tuta mondo, tiuj dosieroj en la esperanta mondo ŝajnas esti tre perspektivaj.
Grava obstaklo por disvastiĝo de MP3-karaokeaj dosieroj estas tio, ke por krei ilin oni bezonas MP3-dosierojn sen la voĉpartio. Krei tian dosieron eblas en sonstudio, kie estis registrita la kanto, mutigante la voĉan kanalon, eventuale aldonante anstataŭ ĝi la melodion, kiun plenumas iu muzikilo, kaj registrante la rezultan muzikaĵon denove. Tiaj registraĵoj elŝuteblas el la reto MP3-formate, tamen ili dume ne multas aŭ relative multe pli ofte ol MIDI-dosieroj estas pagendaj.
Alia ebleco akiri senvoĉan MP3-dosieron uzeblan por karaokeo estas forigi la voĉan partion per speciala kromprogramo.
La kromprogramo havas du variantojn: por WinAmp kaj por DirectX. La unua varianto ebligas nur aŭskulti MP3-dosierojn per WinAmp senvoĉe, eventuale kunkantante. La dua aperigas novan komandon en la menuo de programoj traktantaj .wav- kaŭ MP3-dosierojn (ekzemple, Sound Forge), ebligante forigi la voĉon, aŭskulti la rezulton kaj laŭdezire savi ĝin kiel apartan dosieron. Por forigi la voĉon la programo supozas, ke ĝi troviĝas, kiel tio ofte okazas, precize en la mezo de la stereopanoramo (monofoniajn dosierojn ĝi ne efikas). Ĝi forigas el ambaŭ kanaloj ĉion, kio en ili samas. Sekve, ĝi povas, unuaokaze, ne forigi la voĉon aŭ forigi ĝin ne plene, se ĝi ne estas precize en la mezo. Duaokaze, forigi iujn muzikilojn krom la voĉo, se ankaŭ ili troviĝas en la mezo. La kvalito de la rezulta sondosiero ofte taŭgas por amatora kunkantado, kaj foj-foje eĉ por pli serioza celo.
Tria ebleco akiri senvoĉan MP3-dosieron estas uzi MIDI-dosieron: sonigi ĝin, samtempe registri WAV-formate kaj poste konverti al la MP3-a formo. Okaze de ne tre altnivela sonkarto eblas uzi programon, imitantan multekostan sintezilon: la sonoj de ĉiuj muzikiloj en MIDI-dosieroj dank' al tio povas esti multe pli bonaj.
[redaktu] Eksteraj ligoj
[redaktu] Programoj por krei karaokeajn dosierojn
 |
 |
 |
 |
