Danimarka

Wikipediya ra, ensiklopediya xosere

Danimarka mıntıqa ra zımey Ewropa dera. Zımey (Şımalê) Danimarka de İsveç u Norveç; veroc (cenub) de Almanya Federale; rocawan (ğerb) de Deryaê Zımey (Nord Sea); rocakewtene (rocvetış, şerq) de Deryao Baltik estê. Paytextê Danimarka Kopenhageno.

Dewleta Danimarka hirê leteya. Erdê Danimarkaê seri nêmadeo (Jylland). Welato Khewe u Adey Forey gırêdaey Danimarkaê; feqet pêro otonomê. Erdê Danimarkaê seri xeylê adeyan ra ibareto. Sistemê Danimarkao siyasi monarsiya qanuniya, labelê Danimarka dewleta demokrasiyo. A ezaa NATOy u Yewina (Jewbiyaena) Ewropa u Mılliyetanê Yewbiyaiyan (UN)a.

Contents 1 Tarix 2 İklim u Suki 3 Nıfus 4 İqtisad 5 Çımey

[bıvurne / bınusne] Tarix

Seserra 8., 9. u 10. de Danimarka İsveç u Norveç pêro Viking biy. Waxte seserra 10. de Vikingan qıta Ewropa feth kerde. Serra 965i de şarê Danimarka İsewitine/Xrıstiyanine qebul kerde. Wexte Cengê Dınyaê I. u II. de dewleta Danimarka bêhete biye. Feqet surey Cengê Dınyaê II. de Danimarka bınê işğale Almanya Federale de mende.

[bıvurne / bınusne] İklim u Suki

İklimê Danimarka zaf serdın niyo. Sebeta Gulf Streami (awa honıke) ra ayamê xo zaf honıko, hem zi zaf varan vareno. Be wertêniye (weseti) 170 roce varan vareno.

Sukê (Bacarê) Gırdi:

• 1. Kopenhagen. Nıfuse: 1.115.035
• 2. Aarhus. Nıfuse: 661.013
• 3. Aalborg. Nıfuse: 192,353.
• 4. Odense. Nıfuse: 145.554
• 5. Esbjerg. Nıfuse: 82.312

Suka Kopenhagen zaf rever şiya. Hem merkezê iqtısade hem merkezê siyasetê Danimarka.

[bıvurne / bınusne] Nıfus

Nıfusa Danimarka 5,6 milyonia. Nıfusa goçeran 461.614a; xeylê merdumi Welato Khewe u Adeyanê Forey ra estê. Zıwano resmi Dankiyo, labelê taê merdumi Almanki qısey kenê, hetê zıwan u kultur u terbiyeti (eğitimi) ra wayirê heqanê. Dinê Danimarka İsewitina/Xrıstiyanina; itıqatê mılletê Danimarka Luterenta (%84,3), hama dino resmi niyo. Taê Mısılman zi estê (%2).

[bıvurne / bınusne] İqtisad

iqtısadê Danimarka zaf qewetıno. Standardê weşiye berzo. Dewıcê Danimarka zaf ebe kalite ber vecenê, beranê ziraeti idxalat (eksport) kena. Xeylê karkeri ezaê sendikaê (%75). Semedê referendumê serra 2000. de şarê Danimarka yewina perey Ewro qebul nêkerde.

[bıvurne / bınusne] Çımey

• Resmi Sitey ê Danimarka

	Dewleti Ewropa
Almanya Federale • Belarus • Bosna-Hersek • Britanya Gırde • Bulgarıstan • Çekıstan • Danimarka • Estonya • Finlanda • Fransa • Hollanda • İrlanda • İspanya • İsveç • İsviçre • İtalya • Litwanya • Letonya • Macarıstan • Makedonya • Norweç • Polonya • Romanya • Portekiz • Rusya (Urusya) • Slovakya • Slovenya • Tırkiya • Ukrayna  • Yunanıstan