Richard Feynman
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Richard Phillips Feynman (1918-1988) là một nhà vật lý người Mỹ gốc Do Thái đã nhận giải thưởng Nobel về vật lý trong năm 1965.
Mục lục |
[sửa] Tiểu sử
Richard Phillips Feynman sinh ra tại Brooklyn (New York) năm 1918 trong một gia đình Do Thái. Richard Feynman tốt nghiệp Học viện kỹ thuật Massachusetts (MIT) vào năm 1939, bảo vệ bằng tiến sỹ tại Đại học Princeton dưới sự hướng dẫn của John Wheeler vào năm 1942. Ngay sau đó, ông bị lôi kéo vào dự án Manhattan. Ở đó, ông nổi tiếng về tính cách cởi mở và hài hước – tại Phòng thí nghiệm Los Alamos, ông rất thích phá các hệ thống bảo mật – và để trở thành một nhà vật lý khác thường: ông trở thành người đóng góp chủ yếu cho lý thuyết bom nguyên tử. Thói quen liên tục tìm tòi khám phá của Feynman về thế giới chính là gốc rễ của con người ông. Nó không chỉ là cái máy làm nên các thành công khoa học mà còn dắt ông đến rất nhiều khám phá kỳ thú ví như giải mã những chữ tượng hình của người Maya. Sau dự án Manhattan, Feynman làm việc cho Đại học Cornell một thời gian trước khi chuyển đến làm việc lâu dài cho Học viện kỹ thuật California (Caltech). Ông không chỉ là một nhà khoa học thiên tài mà còn là một nhà sư phạm tuyệt đỉnh, ông giảng giải các vấn đề vật lý phức tạp cho hầu hết mọi người đều có thể hiểu được.
Vào những năm sau Thế chiến thứ hai, Feynman tìm ra một phương pháp mới rất hiệu quả trong việc nhận thức cơ học lượng tử. Và chính điều đó mang giải Nobel năm 1965 đến với ông. Ông thách thức giả thuyết cổ điển cơ bản là mỗi hạt có một lịch sử đặc biệt. Thay vào đó, ông cho rằng các hạt di chuyển từ nơi này đến nơi khác theo tất cả các lộ trình khả dĩ trong không-thời gian. Mỗi lộ trình Feynman liên hệ với hai con số, con số thứ nhất là kích thước, biên độ của sóng, và con số thứ hai là pha sóng, cho biết đó là đỉnh hoặc hõm sóng (bụng sóng). Xác suất của một hạt đi từ A đến B cho bởi tổng các sóng liên quan đến lộ trình khả dĩ đi qua A và B. Tuy vậy trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta thấy dường như các vật thể đi theo một lộ trình duy nhất từ điểm đầu đến điểm cuối. Điều này phù hợp với ý tưởng đa lịch sử (hoặc tổng theo các lịch sử), vì đối với các vật thể lớn thì qui tắc của ông về gán các con số cho mỗi lộ trình đảm bảo tất cả các lộ trình (trừ một lộ trình duy nhất) phải triệt tiêu lẫn nhau khi đóng góp của chúng được kết hợp lại. Chỉ có một trong số vô hạn các lộ trình có ý nghĩa đối với chuyển động của các vật thể vĩ mô là được xem xét và đó chính là lộ trình có được từ các định luật chuyển động cổ điển của Isaac Newton.
Ông còn áp dụng thuyết lượng tử để giải thích tính siêu chảy của helium lỏng và đây là cơ sở cho việc xây dựng lý thuyết siêu dẫn sau này.
Ông còn đưa ra giản đồ Feynman, rất hữu ích trong việc tính toán tương tác của các hạt trong không-thời gian và là cơ sở của thuyết dây và thuyết M.
[sửa] Sách của Feynman về vật lý
- Elementary Particles and the Laws of Physics : The 1986 Dirac Memorial Lectures
- Six Easy Pieces: Essentials of Physics Explained by Its Most Brilliant Teacher
- Six Not So Easy Pieces: Einstein's Relativity, Symmetry and Space-Time
- The Feynman Lectures on Physics (with Leighton and Sands). 3 volumes 1964, 1966. Library of Congress Catalog Card No. 63-20717
- The Character of Physical Law ISBN 0-262-56003-8
- Quantum Electrodynamics ISBN 0-8053-2501-8
- QED: The Strange Theory of Light and Matter
- Statistical Mechanics ISBN 0-8053-2509-3
- Theory of Fundamental Processes ISBN 0-8053-2507-7
- Quantum Mechanics and Path Integrals (with Albert Hibbs) ISBN 0-070-20650-3
- Lectures on Gravitation 1995 ISBN 0-201-62734-5
- Lectures on Computation ISBN 0201489910
- Feynman's Lost Lecture: The Motion of Planets Around the Sun ISBN 0099736217
- The Feynman Processor : Quantum Entanglement and the Computing Revolution ISBN 0-7382-0173-1
[sửa] Sách về Feynman
- Feynman, Richard Phillips. (1999). The Meaning of It All: Thoughts of a Citizen Scientist. Perseus Publishing. (Paperback Edition ISBN 0738201669)
- The Pleasure of Finding Things Out
- Surely You're Joking, Mr. Feynman! ISBN 0-393-01921-7
- What Do You Care What Other People Think?
- Genius: The Life and Science of Richard Feynman (by James Gleick)
- Most of the Good Stuff: Memories of Richard Feynman (edited by Laurie M. Brown and John S. Rigden)
- No Ordinary Genius: The Illustrated Richard Feynman (edited by Christopher Sykes)
- Tuva Or Bust! (by Ralph Leighton)
- QED and the Men Who Made It: Dyson, Feynman, Schwinger, and Tomonaga (Princeton Series in Physics) (by Silvan S. Schweber)
- Selected Papers on Quantum Electrodynamics (Fermi, Jordan, Heisenberg, Dyson, Weisskopf, Lamb, Dirac, Oppenheimer, Retherford, Pauli, Bethe, Bloch, Klein, Schwinger, Tomonaga, Feynman, Wigner, and many others) (by Julian Schwinger (Editor))
- Richard Feynman: A Life in Science (by John Gribbin and Mary Gribbin)
- The Beat of a Different Drum: The Life and Science of Richard Feynman (by Jagdish Mehra)
- Feynman's Rainbow: A Search for Beauty in Physics and in Life (by Leonard Mlodinow) ISBN 0-446-69251-4
- Perfectly Reasonable Deviations from the Beaten Track: The Letters of Richard P. Feynman - Edited by Michelle Feynman (Basic Books, ISBN 0-7382-0636-9, April 2005).
[sửa] Xem thêm
[sửa] Liên kết ngoài
- Richard P. Feynman - Nobel Lecture
- Lectures: Physics, Nanotechnology, Essays: On High School Math Textbooks, On Teaching
- Feynman Online!
- Unique freeview videos of Feynman's lectures on QED courtesy of The Vega Science Trust and The University of Auckland
- Los Alamos National Laboratory Richard Feynman page
- The Nobel Prize Winners in Physics 1965
- About Richard Feynman
- Feynman's classic 1959 talk:There's Plenty of Room at the Bottom
- Richard Feynman and The Connection Machine
- Richard Feynman tại Internet Movie Database (tiếng Anh)
- PhysicsWeb review of the play QED
- BBC Horizon: The Pleasure of Finding Things Out — with Richard Feynman. A 50-minute documentary interview with Feynman recorded in 1981
- Richard Feynman, Winner of the 1965 Nobel Prize in Physics
- Feynman's Scientific Publications
- The Letters of Richard P. Feynman Online
Dữ liệu nhân vật | |
---|---|
Tên | Feynman, Richard Phillips |
Tên khác | |
Tóm tắt | nhà vật lý người Mỹ gốc Do Thái đoạt Giải thưởng Nobel vật lý (1965) |
Lúc sinh | 11 tháng 5, 1918 |
Nơi sinh | Far Rockaway Queens, New York, Hoa Kỳ |
Lúc mất | 15 tháng 2, 1988 |
Nơi mất | Los Angeles, California, Hoa Kỳ |