Cá mập

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Cá mập là nhóm cá, có bộ xương sụn, thân hình thủy động học dễ dàng rẽ nước, có từ 5 đến 7 khe mang dọc mỗi bên hoặc gần đầu (khe đầu tiên sau mắt gọi là lỗ thở), da có nhiều gai nhỏ bao bọc cơ thể chống lại ký sinh, các hàng răng trong mồm có thể mọc lại được.

Mục lục 1 Đặc điểm 2 Phân loại 3 Sinh sản 4 Giác quan 5 Câu cá mập 6 Huyền thoại 7 Tham khảo 8 Liên kết ngoài

[sửa] Đặc điểm

Theo Animals Planet Channel, cá mập chỉ có sụn chứ không có xương, cá mập chỉ có thể bơi thẳng tới chứ không thể bơi thụt lùi được. Nhìn xa, bạn có thể cho rằng cá mập không có vảy, nhưng thực chất bộ da của chúng được phủ rất nhiều vảy nhỏ, khi sờ vào bạn có thể thấy nhám như giấy giáp. Cá mập miễn dịch với mọi bệnh tật. Một con cá mập có thể phát hiện ra một giọt máu trong một bể bơi có dung tích chuẩn Olympic. Cá mập có thể sống trung bình khoảng 25 năm. Tuy nhiên có một số loại, ví dụ như Cá mập voi, có thể sống tới 100 năm. Trên thế giới có hơn 300 loài cá mập, nhưng chỉ 30 loài là nguy hiểm với con người. Theo thống kê, một năm cá mập tấn công khoảng dưới 100 người, trong khi đó số người chết vì ong đốt và sét đánh nhiều hơn nhiều.

Cá mập thường có 5 nắp mang. Chúng phải luôn di chuyển để nước lùa vào các mang, đảm bảo sự hô hấp của chúng, bởi vậy cá mập thường chết không lâu sau khi sa vào lưới đánh cá do thiếu ô xi.

Một con cá mập sẽ không bao giờ phải đến nhà bác sĩ nha khoa, đơn giản là cơ thể chúng đã là bác sĩ tốt nhất rồi. Trong suốt cuộc đời mình, cá mập có thể thay răng nhiều lần: chúng có nhiều lớp răng xếp bên trong bộ hàm khỏe, và ngay khi một chiếc răng bị rụng đi khi cắn phải vật cứng thì sẽ có chiếc khác thay thế. Bởi vậy, bạn có thể nhặt được những chiếc răng sắc nhọn như lưỡi cưa trôi lên bãi biển ở những vùng có nhiều cá mập, và số lượng răng cá mập hóa thạch được phát hiện cũng không phải là ít. Với những chiếc răng ấy, nhiều con cá mập đã nuốt gọn cả vỏ đồ hộp, nhím biển và rùa biển khi đói, và đôi khi chúng cắn đứt cả dây cáp dưới đáy biển!

[sửa] Phân loại

Xem thêm bài phân loại cá mập.

[sửa] Sinh sản

Cá mập đẻ trứng nhưng trứng được nuôi dưỡng trong cơ thể mẹ cho tới khi nở.

[sửa] Giác quan

Khứu giác và thị giác hoàn hảo cộng thêm khả năng cảm nhận điện trường của động vật đã ấn định cho cá mập ngôi vị vua biển cả. Với giác quan này, một con cá mập có thể xác định mùi máu, hay nước tiểu của con mồi ở xa hàng km! Bởi vậy, nếu có bị chảy máu thì bạn đừng nghĩ đến việc tắm biển hay lướt sóng, điều này rất nguy hiểm.

[sửa] Câu cá mập

[sửa] Huyền thoại

Nhiều người cho rằng cá mập khoái xơi thịt người, và bộ phim Hàm cá mập đã nâng nỗi sợ này thành một cơn sốt thực sự. Nhưng các bạn đừng sợ quá, cũng như đừng cho rằng thịt của mình ngon đến thế: Cá mập chỉ chủ ý cắn người khi chúng quá đói mà thôi (lúc mà chúng nuốt cả vỏ đồ hộp và nhím biển). Còn các vụ tai nạn với cá mập thì chủ yếu do những nguyên nhân sau, bạn nên đề phòng với chúng:

-Lời khuyên đầu tiên cho bạn là đừng nên chơi lướt ván ở những vùng biển có nhiều cá mập. Chúng ta đều biết rằng món ăn ưa thích nhất của cá mập là thịt hải cẩu, mà khi nằm sấp trên tấm ván để tìm sóng thì trông bạn đã giống như một con hải cẩu thật sự trong mắt những chú cá mập háu đói ở dưới. Và lúc ấy, chỉ cần một cú đớp thôi thì bạn cũng như một nửa tấm ván oan gia của bạn cũng đã mằm gọn trong hàm chúng rồi.

-Thứ hai,tuyệt đối không kích động những con cá mập. Khi ngồi trên thuyền hay cano, đừng đung đưa tay bên ngoài hay ném thức ăn và máu xuống biển, trừ khi bạn muốn câu cá mập. Khi lặn, hãy cởi bỏ những vật lấp lánh như vòng cổ, chìa khóa. Nếu gặp một con cá mập khi đang lặn biển thì đừng có hoảng lên: Thật bình tĩnh, bơi nhè nhẹ và lượn vòng, thật tránh cử động mạnh, hãy coi đó là một cơ hội tốt để khám phá, còn nếu không thì bạn đã thực sự gây kích động cho con cá mập đó. Những con cá mập là những kẻ sát thủ tò mò: chúng thường lượn lờ phía xa để chiêm ngưỡng những ngừời lặn biển, một phần cũng là để ấn định xem họ có là con mồi thích hợp không (điều này dễ nhận thấy vì con mồi luôn hoảng sợ. Trừ trường hợp con cá mập lao thẳng đến hay lượn thật hẹp lại gần để tấn công bạn, nếu không thì bạn đừng giãy giụa, bởi như thế là bạn đã chọc tức nó và ấn định giây phút cuối cùng của đời mình rồi. Còn nếu con cá mập bắt đầu tấn công thật sự và coi bạn là miếng môi ngon lành,hãy lên bờ ngay, nếu bạn đang ở xa thì đừng cố chạy trốn (có láp động cơ vào chân thì bạn cũng không bơi nhanh hơn con cá mập đang khát máu), hãy tự vệ lại bằng súng hay dao, còn nếu không có thì hãy véo mũi hoặc chọc vào mắt nó bằng ngón tay. Ngay khi vừa thoát khỏi, tìm cách lên bờ ngay vì cá mập thường tấn công bạn những khi nửa người đang ở trên mặt nước.

Tuy vậy, dù sao, cá mập cũng là những tay sát thủ đáng gờm. Nếu không muốn diễn xuất vai nạn nhân của hàm cá mập thì bạn hãy tránh bơi vào lúc chập tối hay rạng sáng ở những vùng biển sâu hay cửa sông.

[sửa] Tham khảo

(bằng tiếng Anh)

• Gilbertson, Lance (1999). Zoology Laboratory Manual. New York, McGraw-Hill Companies, Inc.
• Castro, Jose. The Sharks of North American Waters. College Station: Texas A&M University Press, 1983.
• Stevens, John D. Sharks. New York: NY Facts on File Publications, 1987

[sửa] Liên kết ngoài

(bằng tiếng Anh)

• The International Shark Attack File
• Shark Trust Organization
• ReefQuest Centre for Shark Research
• Photographs of sharks

Các ngành của sinh học
Giải phẫu học | Sinh học vũ trụ | Hóa sinh | Tin sinh học | Thực vật học | Tế bào học | Sinh thái học | Sinh học phát triển | Di truyền học | Sinh học biển | Sinh học người | Vi sinh vật học | Sinh học phân tử | Nguồn gốc sự sống | Cổ sinh vật học | Miễn dịch học | Sinh lý học | Phân loại học | Động vật học | Trang chính Sinh học