Vikipedi:Stil rehberi (büyük harf)

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Stil Rehberi

Biçem el kitabı

Ek Rehberler

Bağlantılar Başlıklar Büyük Harf Çizgiler Fonetik Giriş Bölümü Kısaltmalar Komut satırı Markalar Matematik Öz geçmişler Sıfatlar Tarihler ve Numaralar Türkçe

Özel Madde Stilleri

Anlam ayrımı Tarafsız Yazım İslam ile ilgili

Destek Rehberleri

Standartlar Madde Değerlendirmesi Madde Ad ve Yön Sayfa nasıl yazılır Proje nasıl yaratılır Bilgi Kutuları

Temel yazı kuralları içinde;

1. Cümlelerin ilk sözcüğünün başında.
2. Dizelerin ilk sözcüğü büyük harfle başlar.
3. Her türlü özel adın başında kullanılır.
4. Ulusal ve dinsel bayramlarda, bayram niteliği kazanmış günlerin adları büyük harfle başlar
5. Gazete, dergi, kitap adlarının ve yazı başlıklarının her sözcüğü.
6. Yazışmalar a referans veren hitaplar ve adresler büyük harfle başlar
7. Özel adlardan türetilen sözcükler
8. Bir tür adıyla oluşan özel adların ilk harfi büyük olur. Lozan Anlaşması / Kurtuluş Savaşı

Büyük harfler vurgu amacıyla kullanılmamalıdır. Bir sözcüğü vurgulamak istiyorsanız, eğik  yazı kullanın. Aşağıdaki bölümler daha detaylı örnekler vermektedir.

Konu başlıkları 1 Ünvanlar 2 Dinler, tanrılar, felsefeler, doktrinler ve taraftarları 3 Takvim terimleri 4 Hayvanlar, bitkiler ve diğer organizmalar 5 Gökcisimleri 6 Yön isimleri ve bölgeler 7 Kurumlar

[değiştir] Ünvanlar

Ünvanlar bir isimden önce geldiklerinde büyük harfle yazılır. Kendi başlarında kullanıldıklarında ise küçük harflerle yazılır.

• Örnekler: "Kulüp başkanları" ve "Başkan Aziz Yıldırım"

Eğer ünvan birden fazla sözcükten oluşuyorsa (örneğin, "başkan yardımcısı") ve isimden önce kullanılıyorsa tüm sözcüklerin baş harfleri büyük yazılır.

[değiştir] Dinler, tanrılar, felsefeler, doktrinler ve taraftarları

İsim ya da sıfat olmaları farketmemek üzere, dinlerin adları ve taraftarları büyük harfle başlar; Hristiyanlık veya Müslüman gibi.

Tanrılar büyük harfle başlar: Tanrı, Allah, Freya, Rab, Yüce Allah, Mesih. Muhammed gibi önemli dinsel figürlerden Peygamber gibi terimler kullanarak bahsederken de ilk harf büyük yazılır. Platonik anlamdaki aşkın fikirlerden bahsederken de büyük harfle başlanır: Kerim ve Hakikat gibi. Tanrıları işaret etmek için kullanılan zamirler ya da herhangi bir materyali ya da herhangi bir tanrının, insanın ya da başka bir şeyin soyut temsilini işaret eden isimler (bunların gerçek adlarından farklı olarak) büyük harfle başlamaz.

Elfler, periler, nimfalar ya da cinler gibi mitik yaratıklar büyük harfle başlamaz. Buna istisna oluşturan bazı fantezi çalışmaları vardır; örneğin J. R. R. Tolkien'in yapıtları efsanevi yaratıkları bir ırk olarak kurguladığından bunlar büyük harfle başlar.

Felsefeler, doktrinler ve ekonomik düşünce akımları büyük harfle başlamaz. Ancak belirli bir ismin yerine kullanılıyorsa büyük harfle başlamalıdır. (Örneğin: demokrat küçük harfle başlar, ancak Demokrat Partili anlamında kullanılacaksa, Demokrat olarak yazılmalıdır.)

[değiştir] Takvim terimleri

Ay, gün ve özel gün isimleri her zaman büyük harfle başlar:

• Haziran,
• Pazartesi,
• 23 Nisan,
• Zafer Bayramı.

Mevsim isimleri, sadece özel isim oluşturacak şekilde kullanılıyorsa büyük harfle, aksi durumlarda küçük harfle başlar:

• "Kış Güneşi",
• "O Yaz",
• "Mevsim Sonbahar";
• "Bu yaz epey sıcak geçti."

[değiştir] Hayvanlar, bitkiler ve diğer organizmalar

Canlı türlerinin bilimsel isimlerinin yazılışlarında büyük veya küçük harf kullanımı konusunda henüz alınmış bir karar yoktur.

[değiştir] Gökcisimleri

Gezegenlerin, yıldızların isimleri özeldir ve büyük harf ile başlar. "Güneş", "Dünya" ve "Ay" gibi sözcükler sadece "astronomi içerikli" kullanıldıklarında özel isim olarak kabul edilirler:

• "Gökyüzünde Güneş'e Dünya'dan yakın konumda bulunan Venüs, Akşam Yıldızı veya Sabah Yıldızı olarak da isimlendirilir."
• "Güzel bir gündü ve güneşin sıcaklığı hissediliyordu. "
• "Meteorların açtığı kraterler Ay'da daha belirgindir ancak Jüpiter'in ayları için bunu söylemek mümkün değildir."

[değiştir] Yön isimleri ve bölgeler

Bölgeler özel isimlerdir; ön takılırı ile birlikte büyük harflerle yazılır; örneğin "Doğu Anadolu". Aynı kural diğer formlarda da uygulanır; Trakya bölgesinden biri için "Trakyalı" diye yazılır.

Yön bildirgeleri ("kuzey", "güneydoğu" vs.) genel kullanımda özel isimler değillerdir ve büyük harfle başlamazlar. Aynı kural diğer formları için de geçerlidir. Batı tarafını kastederken "batı kanadı" denirken başka yerde özel harf muamelesi görebilir: "Doğu Almanya"

Eğer bir bölgenin özel bir isme kavuşup kavuşmadığınızda tereddünüz varsa, olmadığını varsayıp hareket ediniz.

[değiştir] Kurumlar

Özel kurumların bütün sözcüklerinin baş harfleri büyük yazılır (örnek olarak: Boğaziçi Üniversitesi, Alman Hastanesi, Çiçek Pasajı gibi..).

Öte yandan kurumların türünü belirten sözcük veya sözcükler büyük harfle başlamaz:

Yanlış: "Arkadaşım Hastane`ye çiçekle geldi."

Doğru: "Arkadaşım hastaneye çiçekle geldi. veya Arkadaşım Amerikan Hastanesi`ne çiçekle geldi."