Fatin Rüştü Zorlu
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Zorlu, Fatin Rüştü. Türk Devlet adamı, Dışişleri Eski Bakanı.
(İstanbul, 20 Nisan 1910 – İmralı Adası, 16 Eylül 1961).
Aslen Artvin ili Yusufeli ilçesine bağlı Esenyaka (eski adı Zor) köyündendir. Annesi ve Babası Zor köylü Tuvalogiller sülalesindendir. Soyadının kaynağı köyünün adıdır. İstanbul’da doğdu. Demokrat Parti (DP) iktidarı (1950-1960) döneminde Başbakan Yardımcılığı, Devlet Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı yaptı, 27 Mayıs Hareketi’ni gerçekleştiren Milli Birlik Komitesi’nin (MBK) kurduğu Yüksek Adalet Divanı’nca yargılanarak idam edildi.
Galatasaray Lisesi’ni, Paris Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi’ni ve Cenevre Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirdi.1933 yılında dönemin Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras'ın kızı Emel Hanım'la evlendi ve1936 yılında kızı Sevin doğdu.1936 Montrö konferansına katıldı.Paris ve Kuybişef maslahatgüzarlığı,merkez şifre müdürlüğü yaptı. 1932’den başlayarak Dışişleri Bakanlığı’na bağlı çeşitli görevlerde bulunduktan sonra 1951’de Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Genel Sekreteri oldu. 1952’de Büyükelçiliğe yükselerek Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı’nda (NATO) Türkiye daimi temsilciliğine getirildi. 1959 yılında Adnan Menderes'le beraber,Bilderberg toplantısına katıldı.
Siyasal yaşama atıldığı 1954’te, ardından 1957’de DP’den Çanakkale Milletvekili seçildi. Adnan Menderes Hükümetlerinde Başbakan Yardımcılığı, (Mayıs 1954 - Kasım 1955), Devlet Bakanlığı (Temmuz 1957 – Kasım 1957) ve Dışişleri Bakanlığında (Kasım 1957 – Mayıs 1960) bulundu. Dışişlerinde güttüğü politika NATO’ya bağlılığa dayanmakla birlikte, Amerika’dan azami ölçüde yardım sağlamaya ve Kıbrıs sorununda olduğu gibi Türkiye’nin ulusal çıkarlarının savunulmasına yönelikti. 27 Mayıs Hareketi’nden (1960) sonra öteki hükümet üyeleri ve DP yöneticileriyle birlikte tutuklanarak Yüksek Adalet Divanı’nca Yassıada’da yargılandı. Yargılama sonunda 14 sanıkla birlikte ölüm cezasına çarptırıldı. Cezası, Adnan Menderes ve Hasan Polatkan’ınki ile birlikte, askeri müdahaleyi gerçekleştiren MBK tarafından onaylandı. 16 Eylül 1961’de asılarak idam edildi. Cenazesi, ölümlerinden 29 yıl sonra, 17 Eylül 1990’da İmralı Adasındaki mezarından alınarak İstanbul’da yaptırılan Anıtmezar'a nakledildi.
| Önce gelen: Fuat Köprülü |
Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı 25 Kasım 1957 - 27 Mayıs 1960 |
Sonra gelen: Selim Sarper |
Bekir Sami Kunduk • Ahmet Muhtar Mollaoğlu • Yusuf Kemal Tengirşenk • İsmet İnönü • Şükrü Kaya • Tevfik Rüştü Aras • Şükrü Saracoğlu • Numan Menemencioğlu • Hasan Saka • Necmettin Sadak • Mehmet Fuad Köprülü • Fatin Rüştü Zorlu • Selim Sarper • Feridun Cemal Erkin • Hasan Esat Işık • İhsan Sabri Çağlayangil • Osman Olcay • Haluk Bayülken • Turan Güneş • Melih Esenbel • Gündüz Ökçün • Hayrettin Erkmen • İlter Türkmen • Vahit Melih Halefoğlu • Mesut Yılmaz • Ali Bozer • Ahmet Kurtcebe Alptemoçin • Safa Giray • Hikmet Çetin • Mümtaz Soysal • Murat Karayalçın • Erdal İnönü • Coşkun Kırca • Deniz Baykal • Emre Gönensay • Tansu Çiller • İsmail Cem • Şükrü Sina Gürel • Yaşar Yakış • Abdullah Gül •
Başbakan: Adnan Menderes
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı: Fatin Rüştü Zorlu · Fuat Köprülü
Devlet Bakanı: İbrahim Ethem Menderes · Osman Kapani · Fahrettin Ulaş · Mükerrem Sarol
Gümrük ve Tekel Bakanı: Emin Kalafat · Milli Savunma Bakanı: İbrahim Ethem Menderes · İçişleri Bakanı: Namık Gedik · Dışişleri Bakanı: Mehmet Fuad Köprülü · Fatin Rüştü Zorlu · Adnan Menderes · Maliye Bakanı: Hasan Polatkan · Ekonomi ve Ticaret Bakanı: İbrahim Sıtkı Yırcalı · Milli Eğitim Bakanı: Hüseyin Celal Yardımcı · Bayındırlık Bakanı: Kemal Zeytinoğlu · Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı : Behçet Uz · Ulaştırma Bakanı: Muammer Çavuşoğlu · Tarım Bakanı: Nedim Ökmen · Çalışma Bakanı: Hayrettin Erkmen · İşletmeler Bakanı: Fethi Çelikbaş · Samet Ağaoğlu
Başbakan: Adnan Menderes
Devlet Bakanı: Şemi Ergin · Mehmet Cemil Bengü · Emin Kalafat · Hüseyin Celal Yardımcı · Fatin Rüştü Zorlu
Gümrük ve Tekel Bakanı: Hadi Hüsman · Adalet Bakanı: Şemi Ergin · Milli Savunma Bakanı: Adnan Menderes · İçişleri Bakanı: Hüseyin Avni Göktürk · İbrahim Etem Menderes · Namık Gedik · Dışişleri Bakanı: İbrahim Ethem Menderes · Mehmet Fuad Köprülü · Maliye Bakanı: Hasan Polatkan · Nedim Ökmen · Adnan Menderes · Ekonomi ve Ticaret Bakanı: Hadi Hüsman · Fahrettin Ulaş · Abdullah Aker · Zeyyat Mandalinci · Milli Eğitim Bakanı: Ahmet Tevfik İleri · Ahmet Özel · Bayındırlık Bakanı: İbrahim Etem Menderes · Muammer Çavuşoğlu · Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı : Nafiz Körez · Ulaştırma Bakanı: Arif Demirer · Tarım Bakanı: Esat Budakoğlu · Çalışma Bakanı: Mehmet Mümtaz Tarhan · Samet Ağaoğlu · Sanayi Bakanı: Samet Ağaoğlu İşletmeler Bakanı: Samet Ağaoğlu
Başbakan: Adnan Menderes
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı: Medeni Berk · Ahmet Tevfik İleri
Devlet Bakanı: Samet Ağaoğlu · Muzaffer Kurbanoğlu · Ahmet Haluk Şaman · Abdullah Aker · Yusuf İzzet Akçal · Emin Kalafat
Gümrük ve Tekel Bakanı: Hadi Hüsman · Adalet Bakanı: Esat Budakoğlu · Hüseyin Celal Yardımcı · Milli Savunma Bakanı: Şemi Ergin · İbrahim Ethem Menderes · İçişleri Bakanı: Namık Gedik · Dışişleri Bakanı: Fatin Rüştü Zorlu · Maliye Bakanı: Hasan Polatkan · Milli Eğitim Bakanı: Ahmet Tevfik İleri · Mehmet Atıf Benderlioğlu · Hüseyin Celal Yardımcı · Bayındırlık Bakanı: Ahmet Tevfik İleri · İbrahim Etem Menderes · İmar ve İskan Bakanı: Hayrettin Erkmen · Medeni Berk · Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı : Lütfi Kırdar · Ulaştırma Bakanı: Muzaffer Kurbanoğlu · Şemi Ergin · Fevzi Uçaner · Tarım Bakanı: Nedim Ökmen · Çalışma Bakanı: Ahmet Haluk Şaman · Hayrettin Erkmen · Abdullah Aker · Sanayi Bakanı: Abdullah Aker · Samet Ağaoğlu · İbrahim Sıtkı Yırcalı · Hayrettin Erkmen · Ahmet Sebati Ataman · Hasan Polatkan · Basın, Yayın ve Turizm Bakanı: Ali Server Somuncuoğlu · Ahmet Haluk Şaman · İbrahim Sıtkı Yırcalı · Koordinasyon Bakanı: Ahmet Sebati Ataman · Abdullah Aker
