Bok böceği
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| ?Scarabaeidae | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Scarabaeus laticollis
|
||||||||||||
| Bilimsel sınıflandırma | ||||||||||||
|
||||||||||||
|
|
||||||||||||
|
Aegialiinae |
Bok böceği, Scarabaeidae familyasını oluşturan böcek türlerinin ortak adı. Birçok yabancı dilde skarabe (scarab) adıyla bilinen bok böceği, Türkçe’de pislik böceği, domuzlan böceği adlarıyla bilinen küçük, kara bir kınkanatlı böcektir.
[değiştir] Özellikleri
Bu böceğin dişisi yoktur, kendi kendine ürer ve küre imal edebilen tek böcektir. 30 adet parmağa sahiptir. Ön ayaklarının yardımıyla dışkısından iri bir küre yapar, bu kürenin içine yumurtalarını aşılar ve küreyi başı hep doğuya dönük olarak, arka ayaklarıyla yuvasına itip gömer. Yirmidört gün sonra yavruları belirmeye başlayınca, küreyi topraktan çıkarıp suya götürür. Küre suda eridiği zaman da yavrular serbest kalır.
[değiştir] Kültür
Skarabe eski Mısır’daki en yaygın sembollerden biridir. Mısır tradisyonunda farklı bağlamlarda, üç değişik anlamda kullanılmış olan sembolün simgelediği anlamlar şöyle açıklanır:
- Ra’nın “khepre” şeklini temsil eden kullanımlarında kozmik evrenin meydana getirilişini simgeler. Dişisi olmayan bu böceğin kendi kendine üreme biçimi, kendi kendini doğuran, daha doğrusu kendi kendinin nedeni olan yaratıcı güç “Phtha”nın evrendeki kozmik nesneleri şekillendirerek oluşturmasını temsil eder. Burada söz konusu olan güç, yoktan var eden değil, “var edilen”i biçimlendiren bir güçtür. Mısır’ın hiyeroglif yazısında “olmak”, daha doğrusu “verilen biçimi alarak varlık haline dönüşmek” anlamına gelen “hpr” ya da “kheper” fiili ayakları açık bir skarabe ile yazılır. İlah Khepra’nın adı da bu fiilden türemiştir.
- Güneş ile birlikte kullanımlarında, Güneş sistemi’nin kendisine yaşam veren, kendisini yöneten Sirius Sistemi ile ilişkisini simgeler. Böceğin yumurtalarını koyduğu ve itme gücüyle yuvarladığı küre, kozmozda bir güçle yuvarlanıp giden bir ateş küresi olan ve tohumlarını Sirius’ten alan Güneş’i simgeler. Sembolün bu anlamdaki kullanımında, sembole genellikle Güneş’i simgeleyen bir diskin eşlik ettiği görülür.
- Ölüm ve ölüm-ötesi konularıyla ilgili olarak kullanımında ise reenkarnasyonu simgelemek üzere kullanılırdı. Bununla birlikte skarabenin eski Mısır’da aynı zamanda bir tür muska olarak da kullanıldığı bilinmektedir.
 |
Böcekler ile ilgili bu madde bir taslaktır. İçeriğini geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. |
[değiştir] Dış bağlantılar
 |
Wikispecies'de Bok böceği ile ilgili bilgiler bulunur. |
