อำเภอท่ามะกา

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

อำเภอท่ามะกา
Amphoe Tha Maka

สถิติ
จังหวัด:	จังหวัดกาญจนบุรี
พื้นที่:	340.8 ตร.กม.
ประชากร:	125,393 (พ.ศ. 2543)
ความหนาแน่น:	367.9 คน/ตร.กม.
รหัสไปรษณีย์:	71120
รหัสทางภูมิศาสตร์:	7105
แผนที่

อำเภอท่ามะกา เป็นอำเภอที่อยู่ทางตะวันออกเฉียงใต้ของจังหวัดกาญจนบุรี อยู่ห่างจากกรุงเทพมหานครประมาณ 97 กิโลเมตร ห่างจากอำเภอเมืองกาญจนบุรี 30 กิโลเมตร มีอาณาเขตติดต่อดังนี้

• ทิศเหนือ จรดอำเภอพนมทวน และอำเภอสองพี่น้อง (จังหวัดสุพรรณบุรี)
• ทิศตะวันออก จรดอำเภอกำแพงแสน (จังหวัดนครปฐม) และอำเภอบ้านโป่ง (จังหวัดราชบุรี)
• ทิศใต้ จรดอำเภอบ้านโป่ง (จังหวัดราชบุรี)
• ทิศตะวันตก จรดอำเภอท่าม่วง (จังหวัดกาญจนบุรี)

สารบัญ 1 ประวัติศาสตร์ 2 การปกครองส่วนภูมิภาค 3 สภาพเศรษฐกิจ 3.1 การเกษตรกรรม 3.2 การอุตสาหกรรม 4 สถานที่ท่องเที่ยว 5 การคมนาคม 5.1 การให้บริการ 6 ทรัพยากรธรรมชาติ

[แก้] ประวัติศาสตร์

อำเภอท่ามะกาจากการบันทึกของนักประวัติศาสตร์ ชื่อ สถิต เลิศวิชัย ได้บันทึกไว้ว่าอำเภอท่ามะกานั้น เดิมชื่อ "อำเภอลาดบัวขาว" ตั้งขี้นเป็นครั้งแรก เมื่อ พ.ศ. 2445 โดยเอาพื้นที่เขตตำบลท่าผา ตำบลธรรมเสน และตำบลลาดบัวขาว รวมกัน ตั้งเป็น "อำเภอลาดบัวขาว" ในสมัยนั้นยังขึ้นอยู่กับจังหวัดราชบุรี (ขณะนี้ที่ตั้งของอำเภอ ลาดบัวขาวเดิม เป็นที่ตั้งของวัดลาดบัวขาว อำเภอบ้านโป่ง จังหวัดราชบุรี อยู่ตรงข้าม วัดโกสินารายณ์ คนละฝั่งของแม่น้ำแม่กลองในปัจจุบัน

ต่อมาในปี พ.ศ. 2446 หรือ รัตนโกสินศก (ร.ศ.) 124 ทางราชการได้ย้ายที่ตั้งที่ว่าการอำเภอลาดบัวขาวมาตั้งใหม่ที่ตำบลพงตึก และได้เปลี่ยนชื่ออำเภอจากอำเภอลาดบัวขาวเป็น "อำเภอพระแท่น" ทั้งนี้เพราะในเขตอำเภอ มีปูชนียสถานที่สำคัญในทางพระพุทธศาสนา คือ "พระแท่นดงรัง" ซึ่งเป็นที่รู้จักกันดีโดยทั่วไปของชาวพุทธ ต่อมาในปี พ.ศ. 2453 สมัยขุนศรีสรนาสน์นิคมหรือมหาจันทร์ ปุญสิริ เป็นนายอำเภอได้ย้ายที่ว่าการอำเภอพระแท่นจากตำบลพงตึกมาตั้งใหม่ที่หมู่บ้าน "ถ้ำมะกา"อยู่ทางด้านฝั่งขวาของแม่น้ำแม่กลอง โดยซื้อที่ดินของขุนอารักษ์ อรุณกิจ จำนวน 10 ไร่ 20 ตารางวา เป็นเงิน 120 บาท และที่ดินของนายชื่น จำนวน 2 ไร่ 1 งาน 60 ตารางวา เป็นเงิน 120 บาท รวมเป็นเนื้อที่ของอำเภอ 12 ไร่ 1 งาน 80 ตารางวา ใช้เป็นที่สร้างที่ว่าการอำเภอพระแท่นหลังใหม่ เนื่องจากที่ท่าน้ำหน้าอำเภอมีต้นมะกาต้นใหญ่ต่อมาในปี พ.ศ. 2460 สมัยขุนรามบุรีรักษ์ (แอร่ม สุนทรศารทูล) เป็นนายอำเภอ จึงได้เปลี่ยนชื่ออำเภอใหม่ จาก "อำเภอพระแท่น" เป็น "อำเภอท่ามะกา" ซึ่งยังคงขึ้นอยู่ท้องที่จังหวัดราชบุรี จนกระทั่งปี พ.ศ. 2480 จึงได้โอนมาขึ้นอยู่กับท้องที่จังหวัดกาญจนบุรีจนถึงปัจจุบัน

[แก้] การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอท่ามะกาแบ่งเขตการปกครองออกตามพระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ พ.ศ. 2457 เป็น 16 ตำบล (Tambon) ได้แก่

1.	ตำบลท่าเรือ	9.	ตำบลแสนตอ
2.	ตำบลท่ามะกา	10.	ตำบลดอนขมิ้น
3.	ตำบลท่าไม้	11.	ตำบลดอนชะเอม
4.	ตำบลท่าเสา	12.	ตำบลยางม่วง
5.	ตำบลพงตึก	13.	ตำบลสนามแย้
6.	ตำบลหวายเหนียว	14.	ตำบลพระแท่น
7.	ตำบลเขาสามสิบหาบ	15.	ตำบลตะคร้ำเอน
8.	ตำบลโคกตะบอง	16.	ตำบลอุโลกสี่หมื่น

[แก้] สภาพเศรษฐกิจ

ประชากรมีอาชีพทางเกษตรเป็นหลัก มีรายได้เฉลี่ยประมาณ 50,000 บาทต่อปี

[แก้] การเกษตรกรรม

พื้นที่ทางเกษตรกรรมของอำเภอท่ามะกา มีทั้งสิ้น 134,482 ไร่ พืชทางเศรษฐกิจที่สำคัญ คือ อ้อย 75,055 ไร่ ข้าว 44,177 ไร่ ไม้ผล 3,595 ไร่ พืชผัก 1,643 ไร่

[แก้] การอุตสาหกรรม

ประชากรประมาณร้อยละ 10 ประกอบอาชีพอยู่ในโรงงานอุตสาหกรรมเนื่องจากเขตพื้นที่โรงงานอุตสาหกรรมตั้งอยู่มากโดยเฉพาะโรงงานน้ำตาล มีจำนวน 6 โรงงานและยังมีโรงงานผลไม้กระป๋อง โรงงานไม้อัด โรงงานฟอกย้อม โรงงานน้ำตาลทรายแดง โรงงานผลิตปุ๋ย โรงงานวุ้นเส้น ฯลฯ

[แก้] สถานที่ท่องเที่ยว

อำเภอท่ามะกา มีโบราณสถานและปูชนียสถานที่สำคัญ ได้แก่

พระแท่นดงรัง เป็นปูชนียสถานที่ชาวพุทธให้ความเคารพนับถือ ตั้งอยู่หมู่ที่ 10 ตำบลพระแท่น อำเภอท่ามะกา จังหวัดกาญจนบุรี ห่างจากที่ทำการอำเภอประมาณ 16 กิโลเมตร มีแท่นศิลาซึ่งถือเป็นที่บรรทมของพระพุทธเจ้าทรงปรินิพาน ทุกปีเมื่อถึงวันขึ้น 10 ค่ำ เดือน 4 ประมาณเดือนมีนาคม จะมีพุทธศาสนิกชนเดินทางมานมัสการพระแท่นดงรังเป็นประจำทุกปี

โบราณสถานพงตึก เป็นเมืองโบราณสันนิษฐานว่า ได้สร้างขึ้นในสมัยทวาราวดี มีอายุประมาณ 1,000 - 2,000 ปี วัตถุโบราณที่ขุดค้นพบได้นำไปเก็บรักษาไว้ ณ พิพิธภัณฑ์สถาน แห่งชาติและบางส่วนยังเก็ฐรักษาไว้ที่วัดดงสัก โบราณสถานพงตึก ตั้งอยู่ที่หมู่ที่ 4 ตำบลพงตึก อำเภอท่ามะกา จังหวัดกาญจนบุรี อยู่ใกล้กับวัดดงสัก ห่างจากที่ว่าการอำเภอท่ามะกา ประมาณ 6 กิโลเมตร

[แก้] การคมนาคม

การคมนาคม มีถนนติดต่อและขนส่งสินค้าในอำเภอและระหว่างอำเภอได้อย่างสะดวก เส้นทางคมนาคมที่สำคัญ ดังนี้

• ทางรถยนต์
  • ถนนแสงชูโต (ทางหลวงแห่นดินหมายเลข 323) เป็นถนนราดยางแอสฟัลท์ติกคอน กรีต จากอำเภอบ้านโป่ง จังหวัดกาญจนบุรี ผ่านอำเภอท่ามะกา ไปจังหวัดกาญจนบุรี
  • ถนนสายพนมทวน-กำแพงแสน (ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 346) เริ่มจากอำเภอ กำแพงแสน ผ่านอำเภอท่ามะกาในเขตตำบลหนองลาน ตำบลพระแท่น ตำบลอุโลกสี่หมื่น ไปยัง อำเภอพนมทวน จังหวัดกาญจนบุรี บรรจบกับถนนสายกาญจนบุรี-สุพรรณบุรี
  • ถนนสายท่ามะกา-หนองตากยา (ทางหลวงจังหวัดหมายเลข 3209) เริ่มจากตำบล ท่ามะกา ผ่านตำบลหวายเหนียว ตำบลแสนตอ ไปเขตอำเภอท่าม่วง
  • ถนนสายท่าเรือ-พระแท่น (ทางหลวงจังหวัดหมายเลข 3081) ผ่านตำบลตะคร้ำเอน ไปเชื่อมกับทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 346 ในเขตตำบลพระแท่น
  • ถนน รพช. สายหวายเหนียว-หนองปลาหมอ (รพช.หมายเลข กจ.11023) เริ่มต้น จากตำบลหวายเหนียว ผ่านตำบลเขาสามสิบหาบ ตำบลโคกตะบอง ไปยังตำบลหนองปลาหมอ อำเภอบ้านโป่ง จังหวัดราชบุรี

นอกจากนั้น ยังมีทางหลวงท้องถิ่นติดต่อระหว่างตำบลและอำเภอใกล้เคียงครอบคลุม ทุกพื้นที่ที่ใช้สัญจรไปมาได้ตลอดปี

• ทางรถไฟ มีทางรถไฟสายตะวันตกจากสถานีธนบุรี-สถานีน้ำตก โดยวิ่งผ่านตำบลดอนขมิ้น ตำบลท่าไม้ ตำบลท่ามะกา และเทศบาลตำบลท่าเรือพระแท่น

[แก้] การให้บริการ

การเดินทางในอำเภอท่ามะกา มีรถยนต์โดยสารประจำทางและรถไฟวิ่งให้บริการแก่ ประชาชน ดังนี้คือ

1. รถยนต์โดยสารประจำทางปรับอากาศ กรุงเทพ-กาญจนบุรี
2. รถยนต์โดยสารประจำทาง ราชบุรี-กาญจนบุรี
3. รถยนต์โดยสารประจำทาง บ้านโป่ง-กาญจนบุรี
4. รถยนต์โดยสารประจำทาง ท่ามะกา-อำเภอด่านมะขามเตี้ย
5. รถยนต์โดยสารประจำทาง ตลาดท่าเรือ-พระแท่น
6. รถยนต์โดยสารประจำทาง บ้านห้วยกระบอก-ตลาดลูกแก
7. รถไฟสายตะวันตกจากสถานีธนบุรี-สถานีน้ำตก จังหวัดกาญจนบุรี

[แก้] ทรัพยากรธรรมชาติ

1. ทรัพยากรดิน ลักษณะดินเป็นดินร่วนเหนียวปนทรายเหมาะสำหรับการปลูกข้าว และดินร่วนปนทราย เหมาะสำหรับการปลูกพืชไร่ต่าง ๆ
2. ทรัพยากรน้ำ
   • แม่น้ำที่สำคัญ คือ แม่น้ำแม่กลอง ซึ่งไหลมาจากอำเภอเมือง จังหวัดกาญจนบุรีไหลผ่านตำบลตะคร้ำเอน ตำบลแสนตอ ตำบลท่ามะกา ตำบลหวายเหนียว ตำบลพงตึก ตำบลท่าไม้ ตำบลท่าเสา ตำบลดอนขมิ้น ซึ่งมีระยะที่ไหลผ่านอำเภอท่ามะกา ประมาณ 15 กิโลเมตร
   • คลองชลประทาน มีโครงการส่งน้ำและบำรุงรักษาให้บริการเขตอำเภอ ท่ามะกา จำนวน 4 โครงการ คือ
     1. โครงการส่งน้ำและบำรุงรักษาท่ามะกา ซึ่งรับผิดชอบส่งน้ำในท้องที่ ตำบลแสนตอ ตำบลหวายเหนียว ตำบลพงตึก ตำบลท่าเสา ตำบลโคกตะบอง ตำบลเขาสาม-สิบหาบ
     2. โครงการส่งน้ำและบำรุงรักษานครปฐม รับผิดชอบส่งน้ำในท้องที่ตำบล ตะคร้ำเอน ตำบลท่ามะกา ตำบลท่าไม้ ตำบลยางม่วง และตำบลดอนขมิ้น
     3. โครงการส่งน้ำและบำรุงรักษากำแพงแสน รับผิดชอบส่งน้ำในท้องที่ ตำบลท่าไม้ ตำบลดอนขมิ้น ตำบลสนามแย้ และตำบลยางม่วง
     4. โครงการส่งน้ำและบำรุงรักษาพนมทวน รับผิดชอบส่งน้ำในท้องที่ตำบล ตะคร้ำเอน ตำบลอุโลกสี่หมื่น ตำบลหนองลาน และตำบลพระแท่น

อำเภอในจังหวัดกาญจนบุรี
อำเภอ:	เมืองกาญจนบุรี - ไทรโยค - บ่อพลอย - ศรีสวัสดิ์ - ท่ามะกา - ท่าม่วง - ทองผาภูมิ - สังขละบุรี - พนมทวน - เลาขวัญ - ด่านมะขามเตี้ย - หนองปรือ - ห้วยกระเจา	แก้