สถานีวิทยุ อ.ส.
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
สถานีวิทยุ อ.ส. เป็นสถานีวิทยุที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. ๒๔๙๕ เมื่อเสด็จพระราชดำเนินกลับมา ประทับอยู่ในประเทศไทยเป็นการถาวร ที่พระราชวังดุสิต ชื่อสถานีวิทยุทรงนำมาจากอักษรย่อของพระที่นั่งอัมพรสถาน ซึ่งเป็นสถานที่ที่ใช้ออกอากาศครั้งแรก ต่อมาจึงย้ายเข้าไปตั้งในบริเวณพระตำหนักจิตรลดารโหฐาน ในปี พ.ศ. ๒๕๐๐
[แก้] ประวัติ
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงสนพระทัยในเรื่องวิทยุมาตั้งแต่ครั้งยังทรงพระเยาว์ ขณะทรงประทับอยู่ ณ เมืองโลซานน์ ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ พระองค์ได้ทรงซื้ออุปกรณ์เครื่องรับวิทยุซึ่งมีวางขายเลหลังราคาถูก ทรงประกอบเป็นเครื่องรับวิทยุชนิดแร่ สามารถรับฟังวิทยุกระจายเสียงในยุโรปได้หลายแห่ง ทรงทดลองต่อสายไฟพ่วงขนานกับลำโพงขยาย ของเครื่องรับวิทยุส่วนพระองค์ที่ผลิตจากประเทศสวีเดน ยี่ห้อ "Centrum" จากห้องที่ประทับพระองค์ท่านไปยังห้องที่ประทับของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล จัดทำบริการเสียงตามสาย ทั้งสองพระองค์ทรงพอพระทัยในบริการเสียงตามสายไม่น้อย ต่อมาเมื่อกิจการวิทยุเจริญก้าวหน้ามากขึ้น มีการนำหลอดวิทยุมาใช้ในเครื่องรับ-ส่งวิทยุและเครื่องขยายเสียง พระองค์ท่านก็ได้ทรงทดลองอุปกรณ์ใหม่นี้เช่นกัน
สถานีวิทยุ อ.ส. เมื่อแรกตั้งในปี พ.ศ. ๒๔๙๕ เป็นสถานีเล็กๆ มีเครื่องส่ง ๒ เครื่อง มีกำลังส่ง ๑๐๐ วัตต์ ดัดแปลงมาจากเครื่องส่งคลื่นสั้นจอห์นสันไวกิ้ง รุ่น PC-610 แบบที่ทหารใช้ในสงครามโลกครั้งที่สอง ออกอากาศด้วยคลื่นสั้นและคลื่นยาวในระบบ AM ได้พร้อมๆ กัน เครื่องส่งรุ่นแรกนี้เป็นเครื่องที่ กรมประชาสัมพันธ์ทูลเกล้าฯ ถวายและติดตั้งให้ด้วย เมื่อออกอากาศไปได้ระยะหนึ่งก็มีจดหมายรายงานผลการรับฟังเข้ามาจากหลายประเทศ เช่น นิวซีแลนด์ ญี่ปุ่น สหรัฐอเมริกา เยอรมัน เป็นต้น จึงทรงโปรดเกล้าฯ ให้ขยายกำลังส่งจาก ๑๐๐ วัตต์ เป็น ๑ กิโลวัตต์ โดยมีชื่อรหัสสถานีว่า HS 1 AS ต่อมาใน พ.ศ. ๒๕๐๙ ทรงมีพระราชดำริจัดหาเครื่องส่งขนาด ๑๐ กิโลวัตต์ พร้อมอุปกรณ์ด้วยพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์คือเครื่อง Collins Model 820 F1 เริ่มออกอากาศใน พ.ศ. ๒๕๑๐
เมื่อมีการเสด็จพระราชดำเนินเยี่ยมเยือนประชาชนในทั่วทุกภาคของประเทศ สถานีวิทยุ อ.ส. พระราชวังดุสิตร่วมกับสถานีวิทยุ จ.ส. กรมทหารสื่อสารถ่ายทอดการเสด็จพระราชดำเนินทุกครั้ง ทำให้ประชาชนในกรุงเทพฯ และต่างจังหวัดได้ยินพระสุรเสียงและได้ฟังกระแสพระราชดำรัสที่พระราชทานแก่ประชาชนในจังหวัดนั้น ๆ ด้วย
ในปี พ.ศ. ๒๕๒๕ สถานีวิทยุ อ.ส. ได้เพิ่มการส่งกระจายเสียงในระบบ FM ขึ้นอีกระบบหนึ่ง โดยอุปกรณ์ต่างๆ ล้วนแต่มีผู้โดยเสด็จพระราชกุศล เพื่อให้สถานีวิทยุ อ.ส. สามารถบริการประชาชนได้กว้างขวางมากยิ่งขึ้น
พระองค์ทรงมีวัตถุประสงค์ที่ทรงตั้งสถานีวิทยุ อ.ส. เพื่อเปิดโอกาสให้พสกนิกรมีช่องทางในการติดต่อกับพระองค์ได้ง่ายขึ้น ไม่ต้องผ่านกระบวนการขั้นตอนตามพิธีการเหมือนในสมัยก่อน ทรงใช้สถานีวิทยุเพื่อเป็นสื่อในการประชาสัมพันธ์ติดต่อข่าวสารกับประชาชน และเป็นสื่อสัมพันธ์ระหว่างพระองค์และประชาราษฎร์ ที่ทรงแสดงให้ทราบถึงใจรักที่พระองค์ท่านพระราชทานให้กับประชาชนทั่วทุกคน
นอกเหนือจากเป็นสถานีวิทยุของสื่อมวลชนเพื่อการบันเทิง และเผยแพร่ความรู้กับประชาชนแล้ว ยังได้ทำหน้าที่แจ้งข่าวสารแก่ประชาชนในโอกาสสำคัญ หรือเกิดเหตุการณ์ที่สำคัญต่างๆ ขึ้น เช่น การเกิดโรคโปลีโอระบาดในปี พ.ศ. ๒๔๙๕ อหิวาตกโรคระบาดในปี พ.ศ. ๒๕๐๑ และเมื่อเกิดวาตภัยที่แหลมตะลุมพุกในปี พ.ศ. ๒๕๐๕ โดยมีพระราชดำริให้ใช้สถานีวิทยุ อ.ส. ทำหน้าที่เป็นสื่อกลางในการช่วยเหลือผู้ประสบเคราะห์กรรม จนเป็นกำเนิดของ มูลนิธิราชประชานุเคราะห์ ในพระบรมราชูปถัมภ์
นโยบายหลักเกี่ยวกับการบริหารงานของสถานี ตามที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวพระราชทานไว้ก็คือ การเปิดโอกาสให้คนที่มีความรู้ ความสามารถ ไม่ว่าจะเป็นหน่วยราชการหรือเอกชน ได้เข้ามาสนองพระมหากรุณาธิคุณให้มากที่สุดเท่าที่จะมากได้ ดังนั้นเจ้าหน้าที่ของสถานีจึงเป็นอาสาสมัครทั้งสิ้น และทรงรับภาระต่างๆ ด้านสถานีด้วยทุนทรัพย์ส่วนพระองค์ พระองค์ทรงใช้นโยบายประหยัดและใช้ประโยชน์ให้คุ้มค่าที่สุด
ปัจจุบันนี้สถานีวิทยุ อ.ส. ยังคงกระจายเสียงเป็นประจำทุกวันเว้นวันจันทร์ โดยออกอากาศทั้งคลื่นสั้นและคลื่นยาว ในระบบ AM 1332 KHz และ FM 104 MHz ควบคู่กันไปด้วยกำลังส่ง ๑๐ กิโลวัตต์ โดยออกอากาศวันอังคารถึงวันเสาร์ เวลา ๑๐.๓๐-๑๒.๐๐ และ ๑๖.๐๐-๑๙.๐๐ วันอาทิตย์ เวลา ๙.๐๐-๑๒.๐๐ โดยมีนายขวัญแก้ว วัชโรทัย ทำหน้าที่นายสถานี กรมประชาสัมพันธ์ถือว่าสถานีแห่งนี้เป็นเครือข่ายของสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย และเป็นสถานีวิทยุเพียงแห่งเดียวที่กรมประชาสัมพันธ์และกรมไปรษณีย์โทรเลขอนุญาตให้ส่งคลื่นสั้นได้จนบัดนี้
