ศาลรัฐธรรมนูญ
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ศาลรัฐธรรมนูญ (Constitutional Court) เป็นองค์กรอิสระที่จัดตั้งขึ้นตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2540 แทนคณะตุลาการรัฐธรรมนูญที่ยุบเลิกไป ศาลรัฐธรรมนูญมีอำนาจพิจารณาวินิจฉัยปัญหาข้อกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับรัฐธรรมนูญ แต่ไม่มีอำนาจหน้าที่พิจารณาอรรถคดีทั่วไป
ศาลรัฐธรรมนูญประกอบด้วยประธานศาลรัฐธรรมนูญ 1 คน และตุลาการศาลรัฐธรรมนูญอื่นอีก 14 คน ซึ่งพระมหากษัตริย์ทรงแต่งตั้งตามคำแนะนำของวุฒิสภา
อำนาจหน้าที่ที่สำคัญของศาลรัฐธรรมนูญ คือ การพิจารณาวินิจฉัยว่าร่างพระราชบัญญัติหรือร่างพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญหรือร่างข้อบังคับการประชุมของสภาผู้แทนราษฎร ของวุฒิสภา หรือของรัฐสภา ที่สภาผู้แทนราษฎร วุฒิสภา หรือรัฐสภา แล้วแต่กรณี ให้ความเห็นชอบแล้ว แต่ยังมิได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษา มีข้อความขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญ หรือตราขึ้นโดยไม่ถูกต้องตามบทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญหรือไม่ หรือพิจารณาวินิจฉัยว่า บทบัญญัติแห่งกฎหมายที่ศาลจะใช้บังคับแก่คดีใดขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญโดยที่ศาลเห็นเอง หรือคู่ความโต้แย้ง และยังไม่มีคำวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญในส่วนที่เกี่ยวกับบทบัญญัตินั้น ตลอดจนพิจารณาวินิจฉัยปัญหาเกี่ยวกับอำนาจหน้าที่ขององค์กรต่าง ๆ ตามรัฐธรรมนูญ ซึ่งคำวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญถือเป็นเด็ดขาดและมีผลผูกพันรัฐสภา คณะรัฐมนตรี ศาล และองค์กรอื่นของรัฐ
การพิจารณาคดีของศาลรัฐธรรมนูญเป็นระบบไต่สวน ศาลมีอำนาจไต่สวนหาข้อเท็จจริงและพยานหลักฐานเพิ่มเติมได้ ซึ่งแตกต่างจากวิธีพิจารณาที่ใช้ในคดีทั่วไปของศาลยุติธรรม
สำนักงานศาลรัฐธรรมนูญ อยู่ที่ อาคารบ้านเจ้าพระยารัตนาธิเบศร์ เลขที่ 326 ถนนจักรเพชร แขวงวังบูรพาภิรมย์ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร
[แก้] รายนามตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ
- นายอุระ หวังอ้อมกลาง (ศาลฎีกา) ประธานศาลรัฐธรรมนูญ (13 กรกฎาคม 2549)
- นายผัน จันทรปาน (ศาลปกครองสูงสุด)
- นายจิระ บุญพจนสุนทร (ผู้ทรงคุณวุฒิสาขานิติศาสตร์)
- นายจุมพล ณ สงขลา (ศาลฎีกา)
- นายนพดล เฮงเจริญ (ผู้ทรงคุณวุฒิสาขารัฐศาสตร์)
- นายปรีชา เฉลิมวณิชย์ (ศาลฎีกา)
- นายมงคล สระฏัน (ศาลฎีกา)
- นายมานิต วิทยาเต็ม (ผู้ทรงคุณวุฒิสาขานิติศาสตร์)
- นายศักดิ์ เตชาชาญ (ผู้ทรงคุณวุฒิสาขานิติศาสตร์)
- พล.ต.อ สุวรรณ สุวรรณเวโช (ผู้ทรงคุณวุฒิสาขารัฐศาสตร์)
- นายสุวิทย์ ธีรพงษ์ (ศาลฎีกา)
- นายสุธี สุทธิสมบูรณ์ (ผู้ทรงคุณวุฒิสาขานิติศาสตร์)
- ศาสตราจารย์ ดร. เสาวนีย์ อัศวโรจน์ (ผู้ทรงคุณวุฒิสาขานิติศาสตร์)
- นายอภัย จันทนจุลกะ (ผู้ทรงคุณวุฒิสาขารัฐศาสตร์)
- นายอุดมศักดิ์ นิติมนตรี (ศาลปกครองสูงสุด)
บุคคลผู้เคยดำรงตำแหน่งตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ
- นายเชาวน์ สายเชื้อ ประธานศาลรัฐธรรมนูญ (อายุครบ 70 ปีบริบูรณ์)
- ศาสตราจารย์ ดร. โกเมน ภัทรภิรมย์ (ลาออก)
- พลโทจุล อติเรก (ครบวาระ)
- ศาสตราจารย์ ดร. ชัยอนันต์ สมุทวณิช (ลาออก)
- นายประเสริฐ นาสกุล ประธานศาลรัฐธรรมนูญ (อายุครบ 70 ปีบริบูรณ์)
- นายสุจินดา ยงสุนทร (ลาออก)
- นายสุวิทย์ ธีรพงษ์ (พ้นจากตำแหน่ง)
- ศาสตราจารย์อนันต์ เกตุวงศ์ (ครบวาระ)
- ศาสตราจารย์ ดร. อิสสระ นิติทัณฑ์ประภาศ ประธานศาลรัฐธรรมนูญ (อายุครบ 70 ปีบริบูรณ์)
- ศาสตราจารย์ ดร. กระมล ทองธรรมชาติ ประธานศาลรัฐธรรมนูญ (อายุครบ 70 ปีบริบูรณ์)
- นายสุจิต บุญบงการ (พ้นจากตำแหน่ง)
- นายอมร รักษาสัตย์ (พ้นจากตำแหน่ง)
[แก้] คณะตุลาการรัฐธรรมนูญ
ตุลาการรัฐธรรมนูญชุดปัจจุบัน สิ้นสภาพไปพร้อมกับศาลรัฐธรรมนูญ ภายหลังการรัฐประหารในประเทศไทย พ.ศ. 2549 ตามประกาศคณะปฏิรูปการปกครองในระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ฉบับที่ 3 ลงวันที่ 20 กันยายน พ.ศ. 2549 และได้บัญญัติขึ้นตามมาตรา 35 ของ รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย ฉบับชั่วคราว พ.ศ. 2549 ให้ คณะตุลาการรัฐธรรมนูญปฏิบัติหน้าที่แทน
คณะตุลาการรัฐธรรมนูญ ชุดปัจจุบัน ประกอบด้วย
- นายปัญญา ถนอมรอด ประธานคณะตุลาการรัฐธรรมนูญ
- นายอักขราทร จุฬารัตน รองประธานคณะตุลาการรัฐธรรมนูญ
- นายสมชาย พงษธา ตุลาการรัฐธรรมนูญ
- หม่อมหลวงไกรฤกษ์ เกษมสันต์ ตุลาการรัฐธรรมนูญ
- นายธานิศ เกศวพิทักษ์ ตุลาการรัฐธรรมนูญ
- นายกิติศักดิ์ กิติคุณไพโรจน์ ตุลาการรัฐธรรมนูญ
- นายนุรักษ์ มาประณีต ตุลาการรัฐธรรมนูญ
- นายจรัญ หัตถกรรม ตุลาการรัฐธรรมนูญ
- นายวิชัย ชื่นชมพูนุท ตุลาการรัฐธรรมนูญ
