Agnosticizmi
Nga Wikipedia, Enciklopedia e Lirë
Agnosticizmi (trajtë e latinizuar e greqishtes agnostikismos, nga greq. a - gnoin, mos dije; krahaso Gnosticizëm) përkufizon pikëpamje filozofike, që hamendësi të caktuara - në veçanti të llojit teologjik, të cilat merren me Qënësinë (ekzistencën) ose mosqënësinë e një Qënijeje të Epërme si p.sh. të një Perëndie - ose të panjohur, në themel mosmundësinë e njohjes së Tij, ose për disa Agnostikë për jetën janë moszbulimor dhe pa bashkëmvarje.
Pyetja "A ka Zot?" do të përgjigjet nga Agnosticizmi përkatësisht jo me "Po" ose "Jo", por me "Nuk është e njohur", "Nuk është e përgjigjëshme" ose me "S`ka rëndësi". Ai paraqet një Botëvështrim, që në veçanti thekson kufizimin (cakun) e Dijes (diturise) njerezore. Nga pikëpamja e tij e njohurive të pamjaftueshme Agnosticizmi hedh poshtë dhe s`pranon një Besim në qënësinë apo mos qënësinë e perëndive.
Në dallim me trajtën e fuqishme të Ateizmit Agnosticizmi nuk përjashton në parim tërësisht mundësinë e qënësisë (ekzistencës) së një Qënijeje Hyjnore. Agnostika është vendosur kështu si këndveshtrim i tretë midis Teizmit dhe Ateizmit. Por në këtë kuptim Agnosticizmi ka të përbashkëta (njësime) edhe me Teizmin, se besimi në Zot është i mundshëm, edhe atëherë kur mohon mundësine arsyetore të njohjes së Zotit.
Emërtimi Agnosticizëm ka mundësi të jetë mbruajtur nga Thomas Henry Huxely (1869).
Megjithëse bëhet fjalë mbi një krijim emërtimi ende të ri, ky emërtim është dukshëm më i vjetër dhe gjëndet ndër të tjera tek Buddha, Laotse dhe disa Parasokratikë dhe Sofistë.
